Spis treści:
Bekasowate
Bekasowate (Scolopacidae) to rodzina ptaków z rzędu siewkowatych. Rodzina ta liczy dziś 94 gatunki, z czego w Polsce 39 (11 lęgowych).
Wyróżniamy następujące podrodziny bekasowatych:
- kuliki (Numeniinae),
- rycyki (Limosinae),
- biegusy (Arenariinae),
- brodźce (Tringinae),
- słonki (Scolopacinae).
Bekasowate mają zróżnicowany wygląd i rozmiary. Zwykle mają długi, prosty lub zgięty w dół dziób, czasem jest zagięty w górę. Nogi średniej długości lub długie, brak kciuka lub jest on słabo rozwinięty. Upierzenie często zależy od pory roku. Samiec i samica są upierzone zwykle tak samo, szaro lub brązowo z białymi i czarnymi plamkami. Ich nogi i dziób są zwykle jaskrawo ubarwione.
Występowanie i środowisko
Występują w Eurazji, Amerykach, w części Archipelagu Sundajskiego. Mieszkają na terenach otwartych i wilgotnych.
Tryb życia i zachowanie
Są ptakami wędrownymi. W ciągu 13 lat ptaki te mogą przebyć dystans równy odległości Księżyca od Ziemi. Bekasowate są zatem ptakami podejmującymi jedne z najdalszych wędrówek na ziemi.
Rozmnażanie
Większość gatunków jest monogamiczna. Gniazda budują na ziemi lub w kępie roślinności. Niektóre gatunki gnieżdżą się na drzewach i w dziuplach. Samica składa najczęściej 4 jaja o gruszkowatym kształcie. Wysiadywanie trwa 18-20 dni. Pisklęta są zagniazdownikami.
Pożywienie
Podstawę ich pokarmu stanowią bezkręgowce: mięczaki, skorupiaki, wodne pierścienice, owady. Dietę uzupełniają pokarmem roślinnym.
Ochrona i zagrożenia
Krytycznie zagrożone są 3 gatunki: kulik eskimoski, kulik cienkodzioby i biegus łyżkodzioby, 3 kolejne gatunki są zagrożone, 7 narażonych.
Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.
Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)
Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)
Struktura zagrożenia wymarciem PL
(wszystkie wymienione polskie gatunki rodziny)
Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.
Gatunki
To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:
- batalion (Calidris pugnax) PL
- bekasik (Lymnocryptes minimus) PL
- biegus arktyczny (Calidris melanotos) PL
- biegus białorzytny (Calidris fuscicollis) PL
- biegus długoskrzydły (Calidris bairdii) PL
- biegus karłowaty (Calidris minutilla) PL
- biegus krzywodzioby (Calidris ferruginea) PL
- biegus malutki (Calidris minuta) PL
- biegus mały (Calidris temminckii) PL
- biegus morski (Calidris maritima) PL
- biegus płaskodzioby (Calidris falcinellus) PL
- biegus płowy (Calidris subruficollis) PL
- biegus rdzawy (Calidris canutus) PL
- biegus tundrowy (Calidris pusilla) PL
- biegus wielki (Calidris tenuirostris) PL
- biegus zmienny (Calidris alpina) PL
- brodziec piegowaty (Tringa melanoleuca) PL
- brodziec piskliwy (Actitis hypoleucos) PL
- brodziec plamisty (Actitis macularius) PL
- brodziec pławny (Tringa stagnatilis) PL
- brodziec śniady (Tringa erythropus) PL
- brodziec żółtonogi (Tringa flavipes) PL
- dubelt (Gallinago media) PL
- kamusznik (zwyczajny) (Arenaria interpres) PL
- krwawodziób (Tringa totanus) PL
- kszyk (Gallinago gallinago) PL
- kulik cienkodzioby (Numenius tenuirostris) PL
- kulik mniejszy (Numenius phaeopus) PL
- kulik wielki (Numenius arquata) PL
- kwokacz (Tringa nebularia) PL
- łęczak (Tringa glareola) PL
- piaskowiec (Calidris alba) PL
- płatkonóg szydłodzioby (Phalaropus lobatus) PL
- rycyk (Limosa limosa) PL
- samotnik (Tringa ochropus) PL
- słonka (zwyczajna) (Scolopax rusticola) PL
- szlamiec długodzioby (Limnodromus scolopaceus) PL
- szlamnik (zwyczajny) (Limosa lapponica) PL
- terekia (Xenus cinereus) PL
- bekas jasnolicy (Gallinago paraguaiae)
- brodziec ciemnorzytny (Tringa solitaria)
- brodziec nakrapiany (Tringa guttifer)
- brzegowiec (Calidris virgata)
- kulik alaskański (Numenius tahitiensis)
- kulik długodzioby (Numenius americanus)
- kulik krótkodzioby (Numenius minutus)
- kulik syberyjski (Numenius madagascariensis)
- płatkonóg trójbarwny (Phalaropus tricolor)
- słonka amerykańska (Scolopax minor)
Inne gatunki
- kamusznik czarnogłowy (Arenaria melanocephala)
- preriowiec (Bartramia longicauda)
- biegus ostrosterny (Calidris acuminata)
- biegus brodźcowaty (Calidris himantopus)
- biegus alaskański (Calidris mauri)
- biegus skalny (Calidris ptilocnemis)
- biegus łyżkodzioby (Calidris pygmaea)
- biegus rdzawoszyi (Calidris ruficollis)
- biegus smukłonogi (Calidris subminuta)
- bekas auklandzki (Coenocorypha aucklandica)
- bekas jarzębaty (Coenocorypha huegeli)
- bekas wyspowy (Coenocorypha pusilla)
- bekas Taczanowskiego (Gallinago andina)
- bekas amerykański (Gallinago delicata)
- bekas japoński (Gallinago hardwickii)
- bekas kasztanowaty (Gallinago imperialis)
- bekas andyjski (Gallinago jamesoni)
- bekas madagaskarski (Gallinago macrodactyla)
- bekas magellański (Gallinago magellanica)
- bekas leśny (Gallinago megala)
- bekas himalajski (Gallinago nemoricola)
- bekas afrykański (Gallinago nigripennis)
- bekas długodzioby (Gallinago nobilis)
- bekas górski (Gallinago solitaria)
- bekas syberyjski (Gallinago stenura)
- bekas kordylierski (Gallinago stricklandii)
- bekas wielki (Gallinago undulata)
- szlamiec krótkodzioby (Limnodromus griseus)
- szlamiec wielki (Limnodromus semipalmatus)
- szlamnik duży (Limosa fedoa)
- szlamnik amerykański (Limosa haemastica)
- kulik eskimoski (Numenius borealis)
- płatkonóg płaskodzioby (Phalaropus fulicarius)
- brodźczyk polinezyjski (Prosobonia cancellata)
- brodźczyk białoskrzydły (Prosobonia leucoptera)
- brodźczyk krótkodzioby (Prosobonia parvirostris)
- słonka filipińska (Scolopax bukidnonensis)
- słonka celebeska (Scolopax celebensis)
- słonka falista (Scolopax mira)
- słonka złotawa (Scolopax rochussenii)
- słonka nowogwinejska (Scolopax rosenbergii)
- słonka rdzawa (Scolopax saturata)
- płatkonóg trójbarwny (Steganopus tricolor)
- brodziec szary (Tringa brevipes)
- brodziec alaskański (Tringa incana)
- błotowiec (Tringa semipalmata)
Kalendarz przyrody
Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
◂ | ● | ▸ | Trwają przyloty do Polski batalionów. | |||||||||
● | ● | Trwa okres lęgowy bataliona. Samiec przyjmuje szatę godową. | ||||||||||
● | ● | ● | ▸ | Bataliony odlatują z Polski na południe. | ||||||||
● | ● | ▸ | ● | ● | Przez Polskę przelatuje bekasik. | |||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Możliwość obserwacji w Polsce biegusa arktycznego. | |||||
● | ● | ◂ | ● | ▸ | Przeloty przez Polskę biegusa krzywodziobego. | |||||||
● | ▸ | Przylot do Polski biegusa malutkiego (przeloty wiosenne). | ||||||||||
◂ | ● | ● | ▸ | Biegusa malutki odlatuje z Polski (przeloty jesienne). | ||||||||
◂ | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Okres występowania w Polsce biegusa małego. | |||||
◂ | ● | Okres rozrodu biegusa małego. | ||||||||||
◂ | ● | ● | ● | ● | ● | Okres występowania w Polsce biegusa płaskodziobego. | ||||||
● | ▸ | Okres rozrodu biegusa płaskodziobego. | ||||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | Przeloty przez Polskę biegusa rdzawego. | ||||||
● | ● | ● | Do Polski przylatuje biegus zmienny. | |||||||||
● | ● | ● | ● | ▸ | Biegus zmienny odlatuje na zimowiska. | |||||||
● | ● | Do Polski przylatuje brodziec piskliwy. | ||||||||||
● | ● | ● | ● | Brodziec piskliwy odlatuje na zimowiska. | ||||||||
● | ● | Okres lęgowy brodźca pławnego. | ||||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | Przeloty przez Polskę brodźca śniadego. | ||||||
◂ | ● | ● | Przylot do kraju dubelta. | |||||||||
● | ● | Okres rozrodu dubeltów. | ||||||||||
◂ | ● | ● | ● | ▸ | Dubelty odlatują do Afryki. | |||||||
◂ | ● | ● | ● | ● | ● | Przeloty kamusznika przez Polskę. | ||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | W Polsce można obserwować krwawodzioba. | ||||
● | ● | ● | ● | Bardzo rzadko podczas zimowania można u nas spotkać krwawodzioba. Pozostałe osobniki są w tym czasie na zimowiskach. | ||||||||
● | Okres składania jaj przez samicę krwawodzioba. | |||||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | W Polsce w tym okresie można obserwować kszyki. | ||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Przeloty przez Polskę kulika mniejszego. | |||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | W Polsce można obserwować kulika wielkiego. | |||||
● | ● | ● | ● | ● | W Polsce można obserwować, ale bardzo rzadko, zimującego kulika wielkiego. | |||||||
◂ | ● | ▸ | ● | ● | ● | ● | W Polsce pojawia się podczas przelotów kwokacz. | |||||
◂ | ● | ● | ● | ● | ● | W Polsce pojawia się podczas przelotów łęczak. | ||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | Okres przelotu płatkodzioba szydłodziobego w Polsce. | ||||||
● | Najdogodniejszy okres do obserwacji w Polsce płatkodzioba szydłodziobego. | |||||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | W Polsce można obserwować rycyka. | ||||
◂ | ● | Samica rycyka składa jaja. | ||||||||||
● | ● | ● | Okres obserwacji samotnika. | |||||||||
● | ● | Przylot słonki do naszego kraju. | ||||||||||
● | ● | ▸ | Okres lęgowy słonki. | |||||||||
◂ | ● | ▸ | Odlot słonki na zimowiska. | |||||||||
◂ | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Pojawia się w Polsce terekia. |
Oznaczenia
Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.
Występowanie w Polsce
Liczebność
Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).
Status
Powiązane quizy
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
- Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek — Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/
© medianauka.pl, 2014-01-07, RODZ-172
Data aktualizacji artykułu: 2021-10-06