Butlonos zwyczajny
Butlonos, delfin butelkonosy, delfin butlonosy, afalina (Tursiops truncatus) to duży ssak z rodziny delfinowatych. Ma ciemny grzbiet i jasną brzuszną stronę. Ma pysk wydłużony w dziób, przypominający butelkę (stąd nazwa delfina). W pysku w szeregu 20-26 zębów. Na grzbiecie trójkątna płetwa zakrzywiona do tyłu, płetwa ogonowa usytuowana poziomo.
Występowanie i środowisko PL
Zamieszkuje wszystkie oceany. Jest najliczniejszy w północnym Atlantyku. Występuje także w Morzu Śródziemnym i Czarnym. Zasiedla najczęściej wody przybrzeżne, wpływa nierzadko do rzek. Obserwowano go także w Bałtyku.
Tryb życia i zachowanie
Łatwo się oswaja i daje się tresować. Żyje w małych grupach, liczących do 20 osobników. Czasem na otwartym oceanie można spotkać stada liczące kilkaset osobników. Czasem tworzy mieszane grupy z innymi waleniami. Stada nie są jednak stabilne. Często wyskakują ponad lustro wody. Czasem towarzyszą łodziom.
Morfologia i anatomia
Żuchwa jest dłuższa niż szczęka górna. Długość ciała wynosi od 175 cm do 380 cm. Ciężar ciała wynosi od 150-200 kg do nawet 650 kg!
Pożywienie
Delfiny butlonose zjadają ryby, głowonogi, skorupiaki.
Rozmnażanie
Ciąża trwa 11-12 miesięcy, po której samica rodzi jedno młode o długości 1 m. Dojrzałość płciową delfiny uzyskują po 5-13 latach.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Podgatunek T. t. ponticus jest zagrożony wyginięciem (ma status EN w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych).
Ciekawostki
Należy do najbardziej inteligentnych zwierząt. To jednocześnie najlepiej poznany delfin.
Delfin ten wygląda, jakby cały czas się uśmiechał. Taki wygląd nadaje mu zakrzywiona linia otworu gębowego.
Zwierzęta te są bardzo inteligentne i łatwo się oswajają. Najczęściej to właśnie ten gatunek występuje najczęściej w delfinariach.
W Australii w Zatoce Rekina delfiny butlonose podpływają tak blisko do brzegu, że pozwalają się karmić i głaskać.
Zanotowano przypadki ratowania przez te delfiny tonących ludzi.
W USA i Rosji delfinów używa się w wojsku do celów militarnych.
W kilku miejscach na świecie butlonosy współpracują z miejscowymi rybakami, zaganiając ławice w sieci.
Podgatunki
Wyróżniamy następujące podgatunki:
- Tursiops t. gillii, Dall, 1873
- Tursiops t. truncatus, Montagu, 1821
- Tursiops t. ponticus - delfin pontyjski, Barabash-Nikiforov, 1940 - w tym subpopulacja śródziemnomorska
Pytania
Jak długo żyją delfiny?
Butlonosy przeciętnie żyją 25-45 lat. Rekordzista przeżył w niewoli 53 lata.
Pokrewne gatunki ssaków
- orka oceaniczna (Orcinus orca)
- delfin zwyczajny (Delphinus delphis)
- grindwal długopłetwy (Globicephala melas)
- delfinowiec białonosy (Lagenorhynchus albirostris)
- risso szary (Grampus griseus)
- delfinek długoszczęki (Stenella longirostris)
- delfinek plamisty (Stenella frontalis)
- tonin czarnogłowy (Cephalorhynchus commersonii)
- Sousa sahulensis
- delfin długopyski (Delphinus capensis)
- delfinek pręgoboki (Stenella coeruleoalba)
Powiązane quizy
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
- Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
- Włodzimierz Serafiński, Ewa Wielgus-Serafińska – Ssaki zwierzęta świata, ISBN 83-01-05877-3, PWN 1988
- pod red. Kazimierza Kowalskiego – Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
- Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
© medianauka.pl, 2013-01-03, GAT-243
Data aktualizacji artykułu: 2022-04-25