Ciekawostki o gadach
W tym miejscu staramy się zgromadzić wszelkie interesujące informacje dotyczące fascynującego świata gadów. Niektóre z nich są zaskakujące, inne niezwykle interesujące, jeszcze inne wydają się oczywiste, jednak warto o nich pisać.
Czy gady potrafią biegać po wodzie?
Tak, są gatunki takie jak agama żaglowa filipińska, bazyliszek płatkogłowy (Basiliscus plumifrons), czy bazyliszek pasiasty, zwany jaszczurką Jezusa Chrystusa
(Basiliscus vittatus), które potrafią biegać po powierzchni wody (stąd nazwa drugiej z jaszczurek). Jest to niezwykła zdolność, którą posiadło niewiele gatunków w świecie zwierząt.
Jak silne są gady?
Krokodyle gryzą najsilniej ze wszystkich zwierząt świata. Siła nacisku szczęk krokodyla może wynosić nawet 1800 kg na cal kwadratowy. Jest to więcej niż 3 razy silniej niż w przypadku rekina i 2 razy więcej niż w przypadku hieny.
Pyton siatkowy jest tak silny, że do obezwładnienia siedmiometrowego osobnika potrzeba 7 dorosłych mężczyzn.
Dziwadła
Jedna z jaszczurek z Nowej Zelandii ma troje oczu, z czego jedno jest szczątkowe na czubku głowy. Jej metabolizm jest bardzo powolny. Oddycha raz na godzinę. Z kolei legwan potrafi wstrzymać oddech na pół godziny.
Padalec wygląda jak wąż, ale to jaszczurka!
Głównym obiektem podań, legend, baśni o smokach jest bazyliszek płatkogłowy.
Naj ...
Najbardziej pospolitym gadem Polski jest jaszczurka zwinka. Najbardziej pospolitym wężem Polski jest zaskroniec zwyczajny.
Najszybszy gad na świecie to obecnie legwan ostroogonowy, który potrafi poruszać się z prędkością 35 km/h.
Największe gady
Największą żyjącą jaszczurką jest waran z Komodo, który osiąga 3 m długości.
Największą z agam jest soa-soa z Filipin, osiąga 1 m długości.
Największym żółwiem jest żółw skórzasty. Rekordzista ważył 960 kg, miał 2,8 m długości i 2,7 m szerokości.
Największym wężem w Polsce jest wąż Eskulapa. To jednocześnie najrzadziej spotykany wąż w naszym kraju.
Największym wężem Ameryki Północnej jest zaskroniec igliwiowy.
Anakonda to jeden z największych pod względem masy ciała węży na świecie, ale nie najdłuższy. Najdłuższy jest pyton siatkowy. Mierzy nawet 11 metrów!
Największą krajową jaszczurką jest jaszczurka zielona, która może osiągnąć rozmiar nawet 40 cm. Jest jednak w Polsce niezwykle rzadka.
Kobra królewska jest największym jadowitym wężem świata.
Tajpan jest najwiekszym jadowitym wężem Australii, zaś mamba czarnym w Afryce.
Strategie obronne
Większość jaszczurek potrafi w razie niebezpieczeństwa odrzucić ogon. Ogon wkrótce odrasta, ale jest już cieńszy i krótszy.
Czy gady są niebezpieczne?
Jak tajpana pustynnego z Australii jest tak silny, że 0,04 g może zabić człowieka.
Mimo, że lepiej tego nie robić, połknięcie jadu węży nie jest tak groźne. Groźne jest jego przedostanie się do krwiobiegu człowieka.
Anakonda może pożreć człowieka w całości! Zanotowano też przypadek pożarcia 14 letniego chłopca przez pytona siatkowego. W żołądku pytona tygrysiego o długości 5,7 m znaleziono leoparda.
Ukąszenie żmii zygzakowatej jest jadowite i zagraża zdrowiu oraz życiu człowieka, szczególnie dzieci i osób starszych. Konieczne jest szybkie podanie surowicy przeciw jadowi żmii.
Nawet żółwie bywają niebezpieczne. Należy do nich żółw jaszczurowaty, który jest bardzo agresywny i kąsa.
Ukąszenie kobry królewskiej w 3 godziny moze powalic słonia.
Mimo, że na widok człowieka kodbra indyjska (okularnik) zwykle ucieka, to należy on do najbardziej niebezpiecznych węży świata. Jad zawiera neurotoksyny, porażające funkcje oddechowe. Ukąszony człowiek umiera w ciągu kilku godzin. W samych Indiach każdego roku z około 300 000 pokąsanych ludzi umiera kilkanaście tysięcy. W 70% przypadków nie leczone surowicą ukąszenie kończy się śmiercią pokąsanego.
Czy gady pachną?
Niektóre tak. Na przykład wąż mokasyn miedziogłowiec pachnie jak świeży ogórek.
Czy gady wydają odgłosy?
Tak. Na przykład żółwie mruczą. Większość węży, w tym żmija zygzakowata, syczy, gdy są zdenerwowane.
Długowieczność
Organy wewnętrzne żółwi starzeją się wolniej niż u innych zwierząt.
Żółwie słoniowe z Galapagos żyją 300 lat!
Wyjątki
Gekon lamparci to jedyny gekon, który posiada ruchome powieki.
Żmija zygzakowata to jedyny jadowity wąż w Polsce. Jej ukąszenie jest niebezpieczne dla zdrowia i życia człowieka. Jest przez to tępiona przez człowieka, choć jest wyjątkowo pożyteczna w tępieniu gryzoni, które są szkodnikami upraw polnych i leśnych.
Ogon żółwia jaszczurowego sięga nawet 2/3 długości karapaksu, co jest wyjątkowe wśród żółwi.
Czy gady są pożyteczne?
Tak, są pożyteczne. Na przykład pyton rombowy tępi gryzonie w osiedlach ludzkich w Australii. Dla tego samego celu trzyma się przy domostwach pytona tygrysiego. Krajowa żmija zygzakowata nie ma sobie równych wśród kręgowców krajowych w tępieniu gryzoni.
Inne ciekawe fakty
Krokodyl nilowy z ofiarą połyka kamienie, które ułatwiają trawienie pokarmu. Ponadto krokodyl ten może nie jeść przez kilka miesięcy! Podobnie żółw słoniowy może żyć bez jedzenia i picia miesiącami.
Indianie używają czasem żółwi jaszczurowych do poszukiwania topielców, trzymając je na długiej lince.
Gdy Hiszpanie przybyli w XVII wieku na Galapagos zastali ogromną liczbę żółwi słoniowych, a całe obszary wysp pokryte były pancerzami wymarłych żółwi.
Jedynym żółwiem w Polsce, żyjącym na wolności, jest żółw błotny.
© medianauka.pl, 2014-03-26, A-2495