Czeremcha zwyczajna

Czeremcha zwyczajna, czeremcha pospolita (Padus padus) to drzewo lub krzew z rodziny różowatych o zwisających gałęziach. Zarówno liście jak i kora przy rozcieraniu wydają nieprzyjemny zapach.

Wybrane odmiany w uprawach ozdobnych:

'Albertii' - odmiana o jajowatym pokroju, wysoka.
'Colorata' - odmiana o różowych kwiatach.
'Plena' - odmiana o dużych i podwójnych kwiatach.
'Watereri' - odmiana wysoka (25 m) o luźnej koronie, dłuższych liściach z kępkami włosów.

Gatunek ten jest podobny do czeremchy skalnej, od której jest wyższa, ma silniej pachnące kwiaty, a także do czeremchy późnej.

Występowanie i środowisko PL

Gatunek ten występuje w Europie, niemalże całej Azji, a także w północnej części Afryki. To drzewo rosnące w lasach łęgowych, zaroślach, często nad brzegami wód. W Polsce czeremcha występuje przede wszystkim na niżu. Preferuje półcień. Rośnie na glebach żyznych. Lubi wilgoć.

Tryb życia i zachowanie

Kwitnie od końca kwietnia do maja. Owoce dojrzewają w lipcu i sierpniu. Czeremcha osiąga wiek 60 lat.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 15 m. Korona jest dość szeroka i ma jajowaty lub stożkowaty pokrój.

Pień jest pokryty ciemnobrązową lub prawie czarną korą.

Liście są jajowatoeliptyczne, zaostrzone, lekko pomarszczone, miękkie i matowe, krótkoogonkowe. Blaszka o długości 6-12 cm, drobno piłkowana na brzegach. Nerwy łącza się na brzegach liści. Przy ogonkach występują 2-3 miodniki pozakwiatowe. Ulistnienie skrętoległe.

Kwiaty są pięciokrotne, białe, zebrane w sterczące, ponad dwunastokwiatowe grona, które z czasem przewisają. Wydają silny, nieprzyjemny zapach.

Owoce to z początku czerwonawe, później czarne pestkowce o średnicy do 8-10 mm, zebrane w zwisające owocostany. Owoce są jadalne, ale cierpkie.

Rozmnażanie

To roślina owadopylna.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Ciekawostki

Inne nazwy czeremchy to korcipka, smrodyna. Roślina ta ma lecznicze właściwości. Bywa także uprawiana jako krzew lub drzewo ozdobne.

Synonimy

W literaturze można spotkać następujące synonimy dla określenia nazwy tego gatunku:

Cerasus padus (L.) Delarbre
Padus asiatica Kom.
Prunus fauriei H. Lév.
Padus racemosa (Lam.) C.K.Schneid.
Prunus racemosa Lam.
Padus avium Mill.

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: drzewo, krzew.
Stanowisko: półcień.
Środowsko: leśne.
Użytek: rośliny uprawne, roślina lecznicza.
Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: megafanerofit, nanofanerofit.
Kategoria przybysza: roślina uprawiana.
Częstośc występowania gatunku: pospolity na całym terenie lub prawie całym terenie.
Diploidalna liczba chromosomów: 2n=32.
Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
Jadalność: Gatunek jadalny.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
			◂	●								Kwitnie czeremcha zwyczajna.
						●	●					Dojrzewają owoce czeremchy zwyczajnej.

Pokrewne gatunki roślin

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Leokadia Witkowska-Żuk – Rośliny leśne, ISBN 978-83-7073-359-9, Multico Oficyna Wydawnicza 2013
Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Owen Johnson, David More – Drzewa - Przewodnik Collinsa, ISBN 978-83-7073-643-9, Multico Oficyna Wydawnicza 2014
Aleksandra Halarewicz – Atlas roślin, ISBN 978-83-7845-470-0, SBM 2014