Dlaczego radio szumi?

Skąd się bierze szum radia? Czy w ten sposób radio odbiera jakieś sygnały? Czy mogą one pochodzić z kosmosu? Czy radio szumi mimo braku anteny?

Warto zastanowić się najpierw jak działa radio? Aby radio działało musimy mieć nadajnik, który wytwarza falę elektromagnetyczną o częstości radiowej o regularnym kształcie i modulator, który modyfikuje tę falę zgodnie z przekazanym do niego sygnałem modulującym (na przykład dźwiękowym, powstałym w mikrofonie).

Sygnał modulujący może modyfikować falę nośną w różny sposób. Może to być:

modulacja częstotliwości (fale FM),
modulacja amplitudy (fale AM).

Mamy więc do czynienia z rozchodzeniem się zmodulowanej fali elektromagnetycznej o radiowej częstotliwości (czyli od 10 kHz do 1 GHz lub 300 GHz w przypadku mikrofal). Tak zmodulowane fale są emitowane przez nadajnik i odbierane przez antenę i dalej odbiornik radiowy, w którym odbywa się proces odwrotny. Zmodulowana fala przekształcana jest na sygnał elektryczny, który powoduje drgania membrany w głośniku.

Jeżeli modulacja częstotliwości fali elektromagnetycznej lub amplitudy tej fali jest przypadkowa, usłyszymy trzaski i szumy.

Antena radiowa będzie odbierać każdy sygnał elektromagnetyczny o odpowiedniej częstotliwości radiowej i kierować go do odbiornika.

Wszystko więc zależy od tego, czy w okolicy znajduje się coś, co powoduje powstawanie fal radiowych.

Często są to źródła sztuczne. Źródłem takim może być silnik elektryczny, zasilacz impulsowy, falownik, spawarka, piec indukcyjny, dowolny iskrownik lub inne dowolne urządzenie generujące fale o odpowiedniej długości.

Jeżeli odbieramy fale o długości od 10000 do 1000 m (fale długie) i o długości od 1000 do 100 m (fale średnie) to z pewnością ich źródło znajduje się gdzieś na Ziemi, gdyż fale te skutecznie blokuje jonosfera ziemska.

Fale o długości od 10 do 1 m (UKF) i krótsze przenikają przez jonosferę, więc ich źródłem mogą być także procesy zachodzące w kosmosie.

Takimi radioźródłami mogą być satelity sztuczne jak i ciała niebieskie. Silnym źródłem jest na przykład Słońce. Sygnały dochodzą też z centrum naszej galaktyki i z wielu innych galaktyk. Dzięki temu możemy obserwować galaktyki przez tak zwane radioteleskopy i to zarówno za dnia jak i w nocy.

W atmosferze Ziemi istotnym źródłem fal radiowych są wyładowania atmosferyczne podczas burz, a nawet przelatujące meteory.

Radio pozbawione anteny również szumi. Słyszymy wówczas szumy własne radia (głównie jego wzmacniacza). Praktycznie każdy element przewodzący prąd zmienny generuje kilka rodzajów szumu.

Ostatnio opublikowane w Pytajniku

Czy liczb całkowitych jest więcej od liczb naturalnych?

Zdrowy rozsądek podpowiada nam, że liczb całkowitych jest około dwa razy więcej niż liczb naturalnych. Jest jednak zupełnie inaczej.

Czy istnieją jadowite ssaki?

Każdy wie o jadowitych wężach, skorpionach, pająkach, żabach, rybach, owadach. A co z ssakami? Czy ssaki bywają jadowite i czy ich jad jest niebezpieczny dla człowieka?

Czy ptaki się kąpią?

Zimą często dokarmiamy nasze ptaki. Czy jednak równie dobrze pamiętamy o nich latem? Wówczas również można im pomóc przetrwać trudne okresy suszy i wysokich temperatur.

Zobacz więcej

Przeglądaj wszystkie artykuły dotyczące ciekawostek ze świata nauki.

Zobacz też

Elektromagnetyzm

Elektromagnetyzm to nauka o zjawiskach magnetycznych i elektrycznych zachodzących w przyrodzie.