Dynia zwyczajna

Dynia zwyczajna (Cucurbita pepo) to roczna roślina uprawna z rodziny dyniowatych. Istnieje bardzo dużo odmian dyni zwyczajnej, w tym zarówno ozdobnych, jak i jadalnych.

Wybrane odmiany:

'Amazonka' - jadalna odmiana europejska, owoc ma pomarańczową skórkę.
'Bambino' - jadalna odmiana polska, o owocach o ciężarze od 6 do 15 kg.
'Biały dzik' - jadalna odmiana afrykańska o białokremowej skórce żebrowanego owocu, mająca intensywny smak.
'Crown Prince' - jadalna odmiana europejska o seledynowych owocach.
'Hokkaido' - ostatnio bardzo popularna odmiana dyni, pochodząca z Japonii o jadalnych, pomarańczowych owocach z jadalną skórką. Owoce dorastają do 3 kg ciężaru.
'Korona Cierniowa', 'Crown of Thorns' - ozdobna i jadalna po ugotowaniu chińska odmiana, o różnokolorowych owocach z bocznymi wypustkami, które przypominają kolce korony.
'Miranda' - jadalna odmiana europejska bez łupiny o zielonej skórce z jaśniejszymi plamkami.
'Warszawska' dynia makaronowa - odmiana polska, o podłużnych i żółtych owocach. Po ugotowaniu miąższ rozpada się i wygląda jak makaron.

Odmianą dyni zwyczajnej jest także inne popularne warzywo - cukinia, któremu poświęciliśmy osobny artykuł.

Kolejna odmiana dyni to patison (Cucurbita pepo var. patisoniana). Owoce mogą być białe, zielone, rzadziej granatowo-fioletowe, a nawet czarne. Mają pofałdowane faliście brzegi. Wielkość od 10 do ponad 20 cm średnicy. Są jadalne.

Występowanie i środowisko PL

Dynia pochodzi z Azji. Uprawiana niemalże na całym świecie. Wymaga gleby żyznej, wilgotnych, stanowiska w słońcu i zacisznego.

Tryb życia i zachowanie

Kwitnie w okresie od czerwca do września.

Morfologia i anatomia

Łodyga osiąga długość 3-8 m.

Łodyga jest płożąca się lub wspinająca.

Kwiaty są bezwonne.

Owoc nazywany dynią jest kulisty, duży.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: roślina zielna jednoroczna.
Stanowisko: nasłonecznione.
Użytek: rośliny uprawne, warzywa.
Strefy mrozoodporności: 8-11. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa w wybranych rejonach kraju.
Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: terofit.
Kategoria przybysza: efemerofit, roślina uprawiana.
Diploidalna liczba chromosomów: 2n=40.
Status popularności rośliny: gatunek powszechnie znany, roślina bardzo popularna, znajduje się pośród 100 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
Jadalność: Gatunek jadalny.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
					●	●	●	●				Kwitnie dynia zwyczajna.
				◂	●							Wysiew nasion lub wysadzanie sadzonek dyni do gruntu (po 15 maja).
									●	●		Zbiór owoców dyni (przed przymrozkami). Skórka musi być twarda.

Uprawa

Czynności i właściwości	Opis
Odczyn gleby	Odczyn lekko kwaśny do obojętnego. pH 6.0-7.5
Właściwości gleby	Gleba próchnicza ze zdolnością wiązania wody.
Zmianowanie	Nie znosi uprawy po sobie. Stosujemy czteroletnią przerwę.
Czas uprawy	Jeden sezon.
Nawożenie	Wymaga intensywnego nawożenia nawozami azotowymi, najlepiej obornikiem (jesienią około 4 kg/m²).
Mrozoodporność	Dynia jest bardzo wrażliwa na przymrozki.
Stanowisko	Nasłonecznione, ciepłe, osłonięte.
Rozsada	Tak.
Rozstawa	Minimum 1 × 1 m.
Wysiew do gruntu	Tak.
Terminy siewu / zbioru plonów / pielęgnacji	Zobacz w kalendarzu.
Rozmnażanie	Sadzimy po dwa nasiona, zostawiamy tylko jedną, silniejszą roślinę.
Choroby i szkodniki	Mączniak prawdziwy, mączniak rzekomy.
Dodatkowe informacje	Aby uzyskać jak największe owoce zostawiamy na roślinie do dwóch zawiązków. Pod owoce warto podłożyć deskę. Dynia rośnie świetnie na pryzmach kompostowych, na wysokich grządkach.

Pokrewne gatunki roślin

Przepisy kucharskie

Przepis na kopytka z dyni

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Wolfgang Kawollek – Wielka księga ogrodnika i działkowca, ISBN 978-83-245-1259-1, Publicat 2001
Agnieszka Gawłowska – 500 owoców i warzyw, 978-83-7845-874-6, SBM 2015
Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005