Spis treści:

Dzierzby

Dzierzby (Laniidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Rodzina ta liczy dziś 34 gatunki. W Polsce mamy 5, a w Europie 6 gatunków.

Ptaki z tej rodziny charakteryzuje mocny, zgięty na końcu dziób haczykowato. Na szczęce górnej znajduje się występ ("ząb"). Mają krótkie skrzydła, zaokrąglone, długi, schodkowany ogon. Kolorystyka upierzenia czarno-biała, czasem z rdzawymi plamami.

Występowanie i środowisko

Zamieszkują Afrykę (tu są najbardziej pospolite), Eurazję, Amerykę Północną. Zamieszkują otwarte tereny. Są to sawanny, tereny rolnicze, rzadkie zadrzewienia, sady, łąki.

Tryb życia i zachowanie

Dzierzby zdobycz nabijają na kolce, gałązki, druty, gromadząc w ten sposób zapasy.

Rozmnażanie

Gniazda są otwarte, budowane na drzewie. Samica raz w roku składa 3-7 jaj, które zwykle wysiaduje przez 12-16 dni. Młode pozostają w gnieździe przez 12-20 dni.

Pożywienie

Zjadają owady, niektóre gatunki odżywiają się także małymi ssakami, ptakami i gadami.

Ochrona i zagrożenia

Dzierzba zatokowa jest krytycznie zagrożona wyginięciem.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Ciekawostki

Dzierzby mają zwyczaj nabijania zdobyczy na kolec i rozrywania jej. Dotyczy to owadów i kręgowców. W en sposób dzierzby tworzą też swoiste spiżarnie do których wracają regularnie.

Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:

dzierzba czarnoczelna (Lanius minor) PL
dzierzba pustynna (Lanius isabellinus) PL
dzierzba rudogłowa (Lanius senator) PL
gąsiorek (Lanius collurio) PL
srokosz (Lanius excubitor) PL
białoczub białorzytny (Eurocephalus ruppelli)
białoczub maskowy (Eurocephalus anguitimens)
dzierzba białoczelna (Lanius nubicus)
dzierzba birmańska (Lanius collurioides)
dzierzba brązowa (Lanius cristatus)
dzierzba kreskowana (Lanius corvinus)
dzierzba maskowa (Lanius vittatus)
dzierzba sawannowa (Lanius cabanisi)
dzierzba siwa (Lanius ludovicianus)
dzierzba srokata (Lanius melanoleucus)
dzierzba śródziemnomorska (Lanius meridionalis)
dzierzba wschodnia (Lanius bucephalus)
dzierzba zmienna (Lanius schach)

Inne gatunki

srokosz północny (Lanius borealis)
dzierzba białobarkowa (Lanius collaris)
dzierzba żałobna (Lanius dorsalis)
dzierzba srokoszowata (Lanius excubitoroides)
dzierzba wielka (Lanius giganteus)
dzierzba rdzawa (Lanius gubernator)
dzierzba epoletowa (Lanius humeralis)
dzierzba białoskrzydła (Lanius mackinnoni)
dzierzba zatokowa (Lanius newtoni)
dzierzba rdzawosterna (Lanius phoenicuroides)
dzierzba białorzytna (Lanius somalicus)
dzierzba rdzawogrzbieta (Lanius souzae)
dzierzba klinosterna (Lanius sphenocercus)
dzierzba szarogrzbieta (Lanius tephronotus)
dzierzba tygrysia (Lanius tigrinus)
dzierzba rdzawoboczna (Lanius validirostris)

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

Opis

●

Na wschodzie kraju pojawia się dzierzba czarnoczelna.

●

Dzierzba czarnoczelna odlatuje do Afryki.

●

W naszym kraju pojawia się dzierzba rudogłowa.

●

Dzierzba rudogłowa odlatuje z Polski.

◂

▸

Do kraju zaczynają zlatywać dzierzby gąsiorki.

◂

●

Dzierzby gąsiorki wyprowadzają jedyny lęg w roku.

◂

▸

Dzierzby gąsiorki odlatują do Afryki.

●

W naszym kraju w tym okresie można obserwować srokosza.

●

Samica srokosza składa jaja.

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.

PL - wtórnie

- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.

PL - obserwacje dawne

- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.

PL - hodowla

- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny

- 3 000 001 - 30 000 000

Liczny

- 300 001 - 3 000 000

Średnio liczny

- 30 001 - 300 000

Nieliczny

- 3001 - 30 000

Bardzo nieliczny

- 301 - 3 000

Skrajnie nieliczny

- 1 - 300

Status

Lęgowy

- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.

Lęgowy sporadycznie

- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.

Przelotny/przylatujący

- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.

Zalatujący

- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.

Zalatujący wyjątkowo

- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.

Ciekawostki

Ptaki online na żywo