Spis treści:

Dzioborożce

Dzioborożce (Bucerotidae) to rodzina ptaków z rzędu dzioborożcowych. Rodzina ta liczy dziś 53 gatunki.

Wszystkie dzioborożce mają bardzo duży, zgięty dziób z rogowym kaskiem, zbudowany z gąbczastej tkanki kostnej. Jest więc bardzo lekki. Skrzydła są silne, ogon długi. Nogi są zwykle krótkie. Ma dobrze rozwinięte rzęsy, co jest rzadkością u ptaków. Często na głowie lub na karku znajduje się czubek. Ubarwienie samca i samicy jest takie samo, różnią się kształtem dzioba. Ubarwienie zwykle czarne lub brązowe. Na ogonie lub skrzydłach oraz tułowiu zwykle jasne plamy. Samce o około 10% większe od samic, mają też dłuższe dzioby.

Występowanie i środowisko

Zamieszkują tropiki w Afryce, Azji, na Archipelagu Malajskim, Filipinach, Nowej Gwinei i Wyspach Salomona. Większa część gatunków żyje w środowisku leśnym. Wszystkie afrykańskie gatunki poza jednym, żyją na sawannach.

Tryb życia i zachowanie

Są ptakami nadrzewnymi, dwa gatunki prowadzą naziemny tryb życia. Żyją w stadach lub parach. Są dobrymi lotnikami.

Rozmnażanie

Gnieżdżą się w dziuplach. Samica wymurowuje się w dziupli od środka, zostawiając tylko otwór na dziób. Samica składa 1-6 jaj, wysiadywanie trwa 28-40 dni, pisklęta opuszczają gniazdo po 4-8 tygodniach. Samiec karmi samicę i pisklęta przez otwór. Kał wyrzucają przez otwór. Gdy samica opuszcza dziuple, młode znów ją zalepiają i są karmione przez oboje rodziców. Dzioborożce łączą sie w pary na całe życie.

Pożywienie

Zjadają owoce, jagody, owady i inne małe zwierzęta. Złapaną zdobycz podrzucają i połykają w całości. Wydalają wypluwki z twardymi częściami niestrawionego pokarmu. Dwa gatunki są mięsożerne.

Ochrona i zagrożenia

Krytycznie zagrożone są dwa gatunki: dzioborożec czarny i kasztanowogłowy, 3 gatunki są zagrożone, 4 - narażone.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:

dzioborożec białodzioby (Anthracoceros malayanus)
dzioborożec bruzdodzioby (Rhabdotorrhinus exarhatus)
dzioborożec długoczuby (Berenicornis comatus)
dzioborożec fałdodzioby (Rhyticeros undulatus)
dzioborożec hełmiasty (Rhyticeros cassidix)
dzioborożec karbodzioby (Rhyticeros plicatus)
dzioborożec maskowy (Penelopides panini)
dzioborożec orientalny (Anthracoceros coronatus)
dzioborożec palawański (Anthracoceros marchei)
dzioborożec perukowy (Anorrhinus galeritus)
dzioborożec rdzawogłowy (Buceros hydrocorax)
dzioborożec srebrnolicy (Bycanistes brevis)
dzioborożec trąbiący (Bycanistes bucinator)
dzioborożec wielki (Buceros bicornis)
dzioboróg abisyński (Bucorvus abyssinicus)
dzioboróg kafryjski (Bucorvus leadbeateri)
toko białogrzbiety (Tockus erythrorhynchus)
toko ciemny (Lophoceros bradfieldi)
toko czarnogłowy (Lophoceros alboterminatus)
toko czerwonolicy (Tockus leucomelas)
toko nosaty (Lophoceros nasutus)
toko żałobny (Lophoceros fasciatus)
toko żółtodzioby (Tockus flavirostris)

Inne gatunki

dzioborożec rudy (Aceros nipalensis)
dzioborożec asamski (Anorrhinus austeni)
dzioborożec rdzawobrzuchy (Anorrhinus tickelli)
dzioborożec białobrzuchy (Anthracoceros albirostris)
dzioborożec czarny (Anthracoceros montani)
dzioborożec żałobny (Buceros rhinoceros)
dzioborożec białosterny (Bycanistes albotibialis)
dzioborożec żółtodzioby (Bycanistes cylindricus)
dzioborożec piskliwy (Bycanistes fistulator)
dzioborożec baniastoczoły (Bycanistes subcylindricus)
dzioborożec modrokoralowy (Ceratogymna atrata)
dzioborożec niebieskolicy (Ceratogymna elata)
dzioborożec białoczuby (Horizocerus albocristatus)
dzioborożec białobrewy (Horizocerus hartlaubi)
toko brunatny (Lophoceros camurus)
toko srokaty (Lophoceros hemprichii)
toko płowy (Lophoceros pallidirostris)
dzioborożec indyjski (Ocyceros birostris)
dzioborożec cejloński (Ocyceros gingalensis)
dzioborożec szary (Ocyceros griseus)
dzioborożec białogardły (Rhabdotorrhinus corrugatus)
dzioborożec jasnogłowy (Rhabdotorrhinus leucocephalus)
dzioborożec kasztanowogłowy (Rhabdotorrhinus waldeni)
hełmoróg (Rhinoplax vigil)
dzioborożec sumbajski (Rhyticeros everetti)
dzioborożec andamański (Rhyticeros narcondami)
dzioborożec białolicy (Rhyticeros subruficollis)
toko namibijski (Tockus damarensis)
toko czarnoskrzydły (Tockus deckeni)
toko plamoskrzydły (Tockus monteiri)

Ciekawostki

Czy ptaki się kąpią?

Ciekawostki

Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?

Ciekawostki

Największe gniazda ptaków

Ciekawostki

Jak dokarmiać ptaki?

Ciekawostki

Najmniejsze ptaki na świecie

Ciekawostki

Największe ptaki na świecie

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek — Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/