Figury geometryczne
Definicja
Figura geometryczna jest to dowolny zbiór punktów.
Zbiór wszystkich punktów nazywamy przestrzenią. Każdy możliwy podzbiór przestrzeni to nic innego jak figura geometryczna. Figurą geometryczną jest więc punkt, zbiór złożony z kilku punktów, odcinek, prosta, półprosta, płaszczyzna, bryła i tak dalej.
Figury płaskie
Figura płaska jest to figura geometryczna, która zawiera się w płaszczyźnie.
Przykłady
Oto przykłady figur płaskich: odcinek, prosta, kwadrat, koło, okrąg, trapez.
Są to figury geometryczne na płaszczyźnie.
Figura pusta
Figura pusta jest to figura, która nie ma żadnego punktu. Czasem pojęcie to przydaje się przy rozpatrywaniu działań na figurach (zbiorach punktów).
Figura wypukła
Jeżeli każdy odcinek o końcach należących do figury \(f\) zawiera się w tej figurze, to figurę \(f\) nazywamy wypukłą. Figurę, która nie jest wypukła, nazywamy niewypukłą.
Na powyższym rysunku przedstawiono przykład figury wypukłej (figura \(f_1\)) oraz figury niewypukłej (figura \(f_2\)), gdzie wyraźnie widać, że część odcinka o końcach należących do figury \(f_2\)leży poza tą figurą.
Przykłady
Przykłady figur wypukłych: odcinek, prosta, koło, kwadrat, trapez.
Przykłady figur niewypukłych: łuk, okrąg, zbiór trzech punktów, łamana.
Twierdzenie
Iloczyn dwóch figur wypukłych jest figurą wypukłą.
Figura ograniczona
Definicja
Jeżeli dla danej figury \(f\) istnieje koło, w którym się ta figura zawiera, to figurę \(f\) nazywamy ograniczoną.
Przykłady
Na powyższym rysunku przedstawiono przykład figury ograniczonej.
Przykłady figur ograniczonych: odcinek, koło, kwadrat, trapez.
Przykłady figur nieograniczonych: prosta, płaszczyzna, półprosta.
Wnętrze, zewnętrze i brzeg figury
Wnętrze figury jest to zbiór punktów wewnętrznych figury, czyli takich punktów, dla których istnieje otoczenie tego punktu, składające się z punktów należących do tej figury.
Zewnętrze figury jest to zbiór punktów zewnętrznych figury, czyli takich punktów, dla których istnieje otoczenie tego punktu, składające się z punktów nienależących do tej figury.
Brzeg figury jest to zbiór punktów brzegowych figury, czyli takich punktów, które nie są ani punktami wewnętrznymi, ani zewnętrznymi figury.
Aksjomat
Odcinek oraz łuk dowolnego okręgu, który łączy punkt wewnętrzny dowolnej figury z punktem zewnętrznym tej figury, przecina brzeg tej figury co najmniej w jednym punkcie.
Definicje
Figura jest figurą domknięta, jeżeli brzeg figury należy do tej figury.
Figura jest figurą otwartą, jeżeli żaden punkt brzegowy tej figury nie należy do tej figury.
Figura jest spójna, jeżeli każde dwa punkty tej figury można połączyć łamaną zwyczajną zawartą w tej figurze.
Figura przedstawiona na powyższym rysunku jest przykładem figury spójnej.
Aksjomat
Łamana zwyczajna zamknięta rozcina płaszczyznę na dwie figury spójne, jedną nieograniczoną i drugą — ograniczoną.
Podstawowe figury geometryczne
Spośród nieskończonej liczby figur geometrycznych na szczególną uwagę zasługują figury, które zostały wymienione poniżej:
- przestrzeń
- płaszczyzna
- prosta
- punkt
- półprosta
- odcinek
- łamana
- okrąg
- koło
- kąt
- wielokąt
- trójkąt
- kwadrat
- prostokąt
- trapez
- deltoid
- równoległobok
- elipsa
Są to podstawowe figury geometryczne, które najczęściej są omawiane w kursach, matematyki. Oprócz wymienionej wyżej przestrzeni wszystkie wymienione figury to figury geometryczne płaskie. Figury geometryczne przestrzenne (bryły) są tematem osobnego artykułu.
Pytania
Czy odcinek jest wypukły, czy wklęsły?
Odcinek jest figurą wypukłą.
Ile jest figur geometrycznych?
Jest ich nieskończenie wiele. Wszystkie figury geometryczne można podzielić na figury płaskie i bryły, wypukłe i niewypukłe, ograniczone i nieograniczone. Oczywiście to tylko niektóre klasyfikacje figur geometrycznych.
Ćwiczenia
Ćwiczenia interakcyjne pomogą przygotować się na sprawdzian, test, egzamin, a ponadto usystematyzują wiedzę z danej dziedziny. To także świetny trening do matury. Wiele ćwiczeń to dobre zadania maturalne.
Zadania z rozwiązaniami
Zadanie nr 1.
Dane są dowolne proste \(a\) i \(b\). Określić figury \(a\cup b, \ a\cap b, \ a\setminus b, \ b\setminus a\).
Zadanie nr 2.
Dany jest okrąg \(k\) i prosta \(p\) przechodząca przez środek okręgu. Opisać figury: \(k\cup p, \ k\cap p, \ k\setminus p, \ p\setminus k\).
Zadanie nr 3.
Dane są dwa trójkąty \(t_1\) i \(t_2\) usytuowane względem siebie tak, jak pokazuje rysunek.
Zakreskować figury:
a) \(t_1\cup t_2\)
b) \(t_1\cap t_2\)
c) \(t_1\setminus t_2\)
d) \(t_1\setminus t_2\)
e) \((t_1\setminus t_2)\cup (t_2\setminus t_1)\)
Zadanie nr 4.
Ile maksymalnie prostych może wyznaczyć 10 punktów na płaszczyźnie? A ile w przestrzeni?
Zadanie nr 5.
Opisać za pomocą działań na zbiorach część zakreskowaną kół \(k_1, k_2, k_3\):
Powiązane quizy
Wybrane karty pracy
Inne zagadnienia z tej lekcji
© medianauka.pl, 2010-10-24, A-988
Data aktualizacji artykułu: 2023-06-08