Funkcja homograficzna
Funkcja homograficzna jest to funkcja wymierna w postaci:
gdzie \(a, b, c, d\) są liczbami rzeczywistymi spełniającymi warunek:
\(\left|\begin{array}{cc}a&b\\c&d\end{array}\right|=ad-bc\neq{0}\)
W przypadku, gdy \(c=0\) funkcja homograficzna staje się funkcją liniową.
Przykłady
Oto przykłady funkcji homograficznych:
- \(y=\frac{2x+1}{x-4}\)
- \(y=2x+1\)
- \(y=\frac{1}{x}\)
Funkcją homograficzną nie jest \(y=\frac{4x+4}{2x+2}\) ponieważ \(ad-bc=0\) i ma stałą wartość \(y=2\).
Własności funkcji homograficznej
- Dziedzina funkcji homograficznej. Z definicji funkcji homograficznej wynika, że dla c różnego od zera \(cx+d\neq{0}\Leftrightarrow{cx}\neq{-d}\Leftrightarrow{x}\neq{-\frac{d}{c}}\). Zatem dziedziną funkcji homograficznej jest zbiór \(D_f=\mathbb{R}\setminus \lbrace -\frac{d}{c}\rbrace\). W przypadku, gdy \(c=0\) dziedziną funkcji jest cały zbiór liczb rzeczywistych.
- Zbiór wartości funkcji homograficznej. Przeciwdziedziną funkcji homograficznej jest zbiór \(\mathbb{R}\setminus \lbrace \frac{a}{c}\rbrace\).
- Funkcja homograficzna jest ciągła i różnowartościowa w całej swojej dziedzinie.
Miejsca zerowe funkcji homograficznej
Jeżeli \(a=0\) funkcja homograficzna nie posiada miejsc zerowych.
Jeżeli \(a\neq 0\), to funkcja homograficzna posiada jedno miejsce zerowe \(x_0=-\frac{b}{a}\).
Proporcjonalność odwrotna
Funkcję
nazywamy proporcjonalnością odwrotną, a liczbę \(m\) nazywamy współczynnikiem proporcjonalności odwrotnej.
O liczbie\(y\) mówimy, że jest odwrotnie proporcjonalna do \(x\).
Przykłady
Oto przykłady proporcjonalności odwrotnych:
- \(y=\frac{1}{x}\)
- \(y=\frac{100}{x}\)
- \(y=\frac{\sqrt{2}}{x}\)
- \(y=\frac{\frac{1}{2}}{x}\)
Proporcjonalność odwrotna oznacza, że gdy jedna wielkość rośnie, druga maleje.
Powyższy wzór na proporcjonalność odwrotną można zapisać inaczej: \(x\cdot y=m\).
Przykłady z fizyki
Oto przykłady proporcjonalności odwrotnych z fizyki:
- Wzór \(v\cdot t =s\), gdzie \(v\) — prędkość, \(t\) — czas, \(s\) — droga.
- Długość fali jest odwrotnie proporcjonalna do jej częstotliwości \(\lambda=\frac{v}{f}\).
W dalszej części lekcji omawiamy wykres funkcji homograficznej.
Inne zagadnienia z tej lekcji
© medianauka.pl, 2009-08-19, A-291
Data aktualizacji artykułu: 2023-04-29