Garbatkowate

Garbatkowate (Notodontidae) to rodzina motyli nocnych, do której zaliczamy około 3000 gatunków, z czego 36 występuje w naszym kraju.

Generalnie motyle te mają szare lub brązowe ubarwienie z wyraźnym rysunkiem. Skrzydła pierwszej pary są nieco wydłużone i dość wąskie, zawierają też na brzegach łuski/włoski, które w pozycji spoczynkowej układają się w garb. Drugą parę stanowią skrzydła o zaokrąglonych kształtach. Samce charakteryzują pierzaste czułki.

Występowanie i środowisko

Są to motyle lasów liściastych i mieszanych. Są obecne w całej Polsce. Gatunki należące do tej rodziny można spotkać w prawie całej Europie, a ponad połowa gatunków żyje w Ameryce Południowej.

Tryb życia i zachowanie

To motyle o nocnej aktywności. Gąsienice mają często bardzo nietypowe kształty oraz strategie obrony, w tym możliwość atakowania kawasem mrówkowym. Zimuje zwykle postać poczwarki.

Morfologia i anatomia

Krajowe gatunki osiągają od 26 do 78 mm rozpiętości skrzydeł.

Rozmnażanie

Przepoczwarzenie następuje zwykle w kokonie. Ma to miejsce w korze drzew, pośród listowia lub w ziemi.

Pożywienie

Gąsienice żerują na drzewach i krzewach liściastych lub ma roślinach zielnych (znacznie rzadziej).

Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:

białoząbka dwubarwica (Leucodonta bicoloria) PL
dąbrówka dębowa (Drymonia querna) PL
dąbrówka dodona (Drymonia dodonaea) PL
dąbrówka melagona (Drymonia obliterata) PL
dzióbica głaszczkówka (Pterostoma palpina) PL
garbatka brzozówka (Pheosia gnoma) PL
garbatka dromaderka (Notodonta dromedarius) PL
garbatka miesięcznica (Notodonta tritophus) PL
garbatka osinówka (Pheosia tremula) PL
garbatka zaczepka (Peridea anceps) PL
garbatka zygzakówka (Notodonta ziczac) PL
korowódka dębowa (Thaumetopoea processionea) PL
narożnica zbrojówka (Phalera bucephala) PL
potwora buczynówka (Stauropus fagi) PL
widłogonka gronostajka (Cerura erminea) PL
widłogonka siwica (Cerura vinula) PL
widłogonka widlica (Furcula furcula) PL
wiechetka czubatka (Ptilodon cucullina) PL
wiechetka wielbłądka (Ptilodon capucina) PL
wzjeżka łozówka (Clostera curtula) PL

Inne gatunki

wzjeżka rokitnica (Clostera anachoreta) PL
wzjeżka wieszczyca (Clostera anastomosis) PL
wzjeżka spalica (Clostera pigra) PL
dąbrówka chaonia (Drymonia ruficornis) PL
dąbrówka harcownica (Drymonia velitaris) PL
widłogonka dwurożka (Furcula bicuspis) PL
widłogonka dwojaczka (Furcula bifida) PL
garbatka karbica (Gluphisia crenata) PL
wojnica swarożyca (Harpyia milhauseri) PL
garbatka pomianówka (Notodonta torva) PL
węgiełka karmelitanka (Odontosia carmelita) PL
węgiełka Siewersa (Odontosia sieversii) PL
opusznica piórówka (Ptilophora plumigera) PL
wzjeżka timon (Pygaera timon) PL
naramiennica srebrnica (Spatalia argentina) PL
korowódka sosnowa (Thaumetopoea pinivora) PL

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

Opis

●

Okres lotu białoząbki dwubarwicy.

●

Okres lotu dąbrówki dębowej.

●

Okres lotu dąbrówki dodony.

●

Okres lotu dąbrówki melagony.

●

Okres lotu dzióbicy głaszczkówki.

●

Okres lotu garbatki brzozówki.

●

Okres lotu garbatki dromaderki.

●

Okres lotu garbatki miesięcznicy.

●

Okres lotu garbatki osinówki.

●

Okres lotu garbatki zaczepki.

●

Okres lotu garbatki zygzakówki.

●

Okres lotu korowódki dębowej.

●

Okres lotu narożnicy zbrojówki.

●

Okres lotu potwory buczynówki.

●

Okres lotu widłogonki gronostajki.

●

Okres lotu widłogonki widlicy.

●

Okres lotu wiechetki czubatki.

●

Okres lotu wiechetki wielbłądki.

◂

●

▸

Okres lotu wzjeżki łozówki.

●

Okres, w którym można spotkać gąsienicę wzjeżki łozówki.

Ciekawostki

Jaki jest największy motyl świata?

Ciekawostki

Czy gąsienice są nudne?

Ciekawostki

Co to jest efekt motyla?

Ciekawostki

Jak szybko latają owady?

QUIZ

Motyle dzienne Polski — quiz