Garbikowate

Garbikowate (Pomacentridae) to rodzina niewielkich ryb z rzędu okoniokształtnych, jedna z największych rodzin, żyjących na rafie koralowej. To najbardziej charakterystyczne ryby rafy koralowej. Wiele z nich trafia do akwariów morskich. Do garbikowatych zaliczamy 321 gatunków usystematyzowanych w 28 rodzajach.

Ryby z rodzaju Amphiprion i jeden gatunek z rodzaju Premnas noszą wspólną nazwę błazenków lub ryb ukwiałowych. Ryby te są bardzo poszukiwane przez akwarystów, głównie ze względu na współżycie z ukwiałami. Ryby te są odporne na parzydełka ukwiałów ze względu na specyficzny sposób pływania i ochronę śluzową. Ukwiał chroni więc ryby przed drapieżnikami, z kolei błazenki chronią ukwiał i gładzą go, utrzymując w dobrej kondycji.

Ciało tych ryb jest bocznie spłaszczone. Mają owalny kształt. Ubarwienie zmienne, zwykle bardzo kolorowe. Młode osobniki mają bardziej jaskrawe barwy, które zmieniają się wraz ze wzrostem ryby. Ubarwienie jest zmienne także w zależności od obszaru występowania, czasem nawet w zależności od otoczenia.

Występowanie i środowisko

Garbikowate występują we wszystkich tropikalnych i ciepłych morzach świata. Trzy gatunki występują w wodach słonawych, czasem w słodkich. Większość, bo aż 268 gatunków, żyje na rafach koralowych i na skalnym podłożu. Część gatunków żyje na płyciznach, inne na dość dużych głębokościach (100 m). Większość występuje na głębokości od 2 do 15 m. Wiele gatunków jest uzależnionych od koralowców.

Tryb życia i zachowanie

Część tych ryb prowadzi stadny tryb życia. Najwięcej gatunków żyje przy dnie. Przejawiają silne zachowania terytorialne. Większość ma swoje kryjówki pośród skał i koralowców. Ryby te żyją 10-12 lat w naturze, w niewoli nieco dłużej.

Morfologia i anatomia

Dorastają do długości od 5,5 cm do 36 cm. Płetwa grzbietowa jest pojedyncza, zawiera 8-17 promieni twardych i 10-18 promieni miękkich. W płetwie odbytowej występują dwa kolce. Szczęki zawierają małe zęby.

Rozmnażanie

Na kilka dni przed tarłem samiec przygotowuje miejsce na gniazdo. Sprząta je, czasem pielęgnuje glony tylko jednego rodzaju, tworząc pole. Następnie samiec wykonuje taniec godowy. Taniec wabi samicę i wówczas wspólnie pływając nad gniazdem, samica uwalnia ikrę w postaci łańcucha 50-1000 jaj, który przykleja się do podłoża gniazda. Samiec zapładnia jaja, z których po 2-7 dniach wylęgają się larwy. Gniazdem opiekuje się samiec, czyszcząc ikrę, wachlując ją płetwami. Opieka kończy się wraz z wykluciem przeźroczystych larw, które przez pierwsze tygodnie prowadzą pelagiczny tryb życia.

Pożywienie

Odżywiają się zwykle glonami, zwierzęcym planktonem, polują na niewielkie bezkręgowce.

Ochrona i zagrożenia

Mimo, iż gatunki te nie są zagrożone wymarciem, to nadmierny odłów na potrzeby handlu akwarystycznego znacząco uszczupla populacje tych ryb w przypadku wybranych gatunków.

Ciekawostki

Najsłynniejszymi przedstawicielami tej rodziny są błazenki. Do popularności tej ryby przyczynił się film "Gdzie jest Nemo?" z wytwórni Pixar i Disney.

Ryby z rodzaju Stegastes uprawiają ogródki glonowe. Stwierdzono, że w miejscach, które stanowią terytorium tych ryb, rozwój glonów jest bujniejszy.


Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:


Inne gatunki





Czy ryby śpią?
Ryby nie zamykają oczu. Czy zatem zapadają w sen? Jak ryby śpią? Kiedy i skąd wiadomo, że zapadły w sen?
Elektryczne ryby
Wiele ryb potrafi wytwarzać prąd elektryczny. Czy prąd taki może być niebezpieczny dla człowieka? Czy można w jakiś sposób wykorzystać tę energię elektryczną?
Latające ryby
Czy i jak daleko latają latające ryby? Po co to robią? Czy oddychają w powietrzu?
Jadowite ryby
Czy istnieją ryby, które są jadowite na tyle, aby zagrozić zdrowiu i życiu człowieka? Czy w Polsce żyją jadowite gatunki ryb?
Najszybsza ryba świata
Z jaką maksymalną prędkością może płynąć ryba? Jak gatunek jest rekordzistą na świecie? Czy w Polsce można spotkać takich rekordzistów?

© medianauka.pl, 2016-07-04, RODZ-432



Udostępnij
©® Media Nauka 2008-2023 r.