Gorysz miarz

Okaz z Arboretum w Wojsławicach. © Krzysztof Trawiński - medianauka.pl

Gorysz miarz (Peucedanum ostruthium (L.)Koch) to gatunek rośliny zielnej, zimotrwałej z rodziny baldaszkowatych o korzennym zapachu, czasem uprawiana jako zioło. Z uwagi na podobieństwo do trującego szczwoła, nie należy go zbierać w naturze.

Występowanie i środowisko PL

Preferuje stanowiska słoneczne, znosi także półcień. Gleba powinna być próchnicza, z zawartością wapnia. Lubi sąsiedztwo bzu czarnego.

Tryb życia i zachowanie

Kwitnie od lipca do sierpnia.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 30-100 cm.

Łodyga jest wzniesiona, żeberkowana.

Liście są trójdzielnoprzerzaste, listki rombowate i jajowate, piłkowane, od spodu jaśniejsze.

Kwiaty są białe lub rzadziej różowe, zebrane w duże, pięcioszypułkowe baldachy.

Rozmnażanie

Przez rozsiew nasion na wiosnę, jesienią przez podział.

Ochrona i zagrożenia

Nie wymaga ochrony.

Zbiory i zastosowanie

Surowcem są liście zbierane zanim roślina zakwitnie oraz kłącze, które można zbierać cały rok.

Kłącze z uwagi na obecność wielu olejków eterycznych, garbników, żywic, stosowane jest jako środek uspakajający, moczopędny oraz napotny. Leczy także skurcze żołądka.

Z kłącza można wyrabiać alkohol, jest świetnym dodatkiem przy wędzeniu mięs i ryb.

Liście są dodatkiem do sałatek.

Pielęgnacja

Szkodzi mu przesuszenie korzeni, lubi się rozrastać.

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: bylina.
Stanowisko: nasłonecznione, półcień.
Użytek: zioła, roślina lecznicza.
Strefy mrozoodporności: 5+. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: hemikryptofit.
Kategoria przybysza: kenofit, roślina uprawiana.
Częstośc występowania gatunku: rzadki (10-100 stanowisk).
Diploidalna liczba chromosomów: 2n=22.
Status popularności rośliny: gatunek nie jest popularny w Polsce, niewiele osób interesuje się tą rośliną.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
						●	●					Kwitnie gorysz miarz.

Pokrewne gatunki roślin

gorysz błotny (Peucedanum palustre)

Zioła
Zobacz atlas ziół, roślin leczniczych i przyprawowych.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Beata Grabowska, Tomasz Kubala – Encyklopedia bylin t. I i II, ISBN 978-83-7506-845-0, Zysk i S-ka 2011
Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004