Gryziel zachodni

© evbrbe – stock.adobe.com
Gryziel zachodni (Atypus affinis) to gatunek pająka z rodziny gryzielowatych. Ma masywnie zbudowane ciało. Uwagę zwracają ogromne szczękoczułki, zdolne przebijać silne pancerze innych bezkręgowców. Jest spokrewniony z ptasznikami. Samce są czarne, samice mają brunatną barwę. Samica jest większa od samca.
Występowanie i środowisko PL
W Polsce to rzadki pająk. Można go spotkać w miejscach silnie nasłonecznionych, ciepłych, przede wszystkim w południowej części Polski.
Tryb życia i zachowanie
Większość życia spędza w norze w kształcie studni. Jej głębokość wynosi do 50 cm. Ujście tego korytarza zakończone jest konstrukcją z pajęczyny, zamaskowane elementami ściółki. Ofiara zwykle zaplątuje się w pajęczy rękaw. Pająk zabija ją szczękoczułkami i wciąga do norki. Zaraz też naprawia konstrukcję z pajęczyny.
Pająk ten żyje około 8 lat, co jest jak na pająki długim okresem czasu.
To samotnik, który rzadko opuszcza norkę.
Morfologia i anatomia
Długość ciała wynosi 1,5 cm.
Rozmnażanie
Podczas godów samce opuszczają norę i szukają samic. Gody przypadają na okres letni. Samiec po kopulacji pozostaje w norce samicy, ginie tam. Samica zjada go. Samica składa nawet kilkadziesiąt-kilkaset jaj w kokonie. Po 2 tygodniach młode wylegają się i zimują z matką. Wiosną opuszczają norę matki, wspinają się na rośliny, wypuszczają nitkę i dają się unosić przez wiatr.
Ochrona i zagrożenia
W Polsce gatunek ten jest zagrożony wymarciem. Podlega prawnej ochronie.
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
◂ | ▸ | Okres godowy gryziela zachodniego. |
Pokrewne gatunki bezkręgowców
- Aphonopelma caniceps
- Steatoda castanea
- Steatoda grossa
- Steatoda nobilis
- Steatoda paykulliana
- Phoneutria nigriventer
- amblypyga (Damon variegatus)
- bagnik nawodny (Dolomedes plantarius)
- bagnik przybrzeżny (Dolomedes fimbriatus)
- czarna wdowa (Latrodectus mactans)
- darownik przedziwny (Pisaura mirabilis)
- gryziel stepowy (Atypus muralis)


Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Michał Grabowski, Radomir Jaskuła, Krzysztof Pabis – Ilustrowana Encyklopedia Owadów i Pajęczaków Polski, ISBN 978-83-775-167-2, Carta Blanca Sp. z.o.o. 2012
- Praca zbiorowa – Mały Słownik Zoologiczny Bezkręgowce, ISBN 83-214-0428-6, Wiedza Powszechna 1984
© medianauka.pl, 2020-05-01, GAT-635939