Ile śpią ssaki?

Ssaki potrafią przesypiać w głębokim śnie naprawdę długi okres czasu. Sen susła jest nawet przysłowiowy. Jakie ssaki śpią najdłużej, a które nie potrzebują zbyt wiele dobowego odpoczynku?

Sen zimowy i sen letni

W sen zimowy zapadają zwierzęta, które w zimie mają problem ze znalezieniem pokarmu. Podczas snu zimowego zwierzęta zapadają w stan hibernacji (choć nie wszystkie). Spada wówczas ich ciepłota ciała, spowolniona zostaje przemiana materii, zwalnia oddech i bicie serca. Temperatura ciała podczas hibernacji może spaść znacznie. W przypadku świstaków nawet do 3°C, w przypadku susłów 6-8°C. Liczba uderzeń serca na minutę u jeża spada z 200 do zaledwie 10. Zwierzęta w takim stanie nie przyjmują pokarmu. Korzystają wówczas z zapasów tłuszczu zgromadzonego w organizmie. W ciągu zimowego snu potrafią stracić nawet 40% swojego ciężaru. Podczas hibernacji ssaki nieruchomieją, nie reagują na bodźce zewnętrzne. Muszą więc znaleźć bezpieczną kryjówkę na zimę.

W stan hibernacji zapadają wybrane gatunki torbaczy i stekowców, owadożerne, nietoperze, gryzonie, szczerbaki, a także niektóre lemury.

W sen zimowy, który nie wiąże się ze znacznym spowolnieniem funkcji życiowych zapadają niektóre ssaki drapieżne (niedźwiedź, borsuk), a także wybrane gatunki gryzoni (wiewiórkowate). W lekki sen zimowy przerywany zapadają skunksy.

Niektóre ssaki zapadają też w sen letni. To tak zwana estywacja. W stan estywacji zapadają niektóre gryzonie pustynne i stepowe.

Podając przykłady ssaków hibernujących zaczniemy od przysłowiowego susła. Czy suseł dużo śpi? Suseł przesypia aż 6 miesięcy, korzystając w tym czasie jedynie z zapasów tłuszczu, zgromadzonych w organizmie. Hibernacja zaczyna się już pod koniec września i trwa do końca marca. Co więcej, susły czasem też przesypiają upały letnie.

W długi sen zimowy zapadają nasze świstaki. One również przesypiają czasem ponad pół roku. Hibernacja rozpoczyna się już w październiku i trwa do kwietnia lub nawet maja.

W listopadzie zapada w sen zimowy nasz niedźwiedź brunatny. Podczas snu nie pobiera pokarmu. Długość snu zależy od ilości zgromadzonego w organizmie tłuszczu i warunków pogodowych. Budzi się zwykle w marcu. Legowisko niedźwiedzia brunatnego to gawra, która znajduje się zwykle w jaskini, jamie skalnej lub wśród gęstych młodników.

Praktycznie wszystkie nasze nietoperze zapadają w stan hibernacji. Hibernują w jaskiniach, podziemiach, czasem na strychach, a nawet w dziuplach. Ważne jest, aby temperatura w zimie w tych miejscach była dodatnia i aby były to miejsca niedostępne dla drapieżników.

Inne rodzime gatunki zapadające w sen zimowy to:

• chomik europejski,
• popielica,
• smużka,
• jeż,
• popielica.

Sen dobowy

Sen dobowy rozumiemy jako cykliczny w rytmie dobowym stan czynnościowy ośrodkowego układu nerwowego, podczas którego następuje zanik świadomości i bezruch. Długość snu zależy od wieku, masy ciała, zapotrzebowania na energię, wpływu środowiska, ciąży i stresu.

Długość snu u poszczególnych gatunków zwierząt znacznie się różni: trwa on od 2 do 22 godzin na dobę. Rekordzistą długości snu jest koala, który przesypia aż 22 godziny na dobę. To 92% całkowitej długości życia. Najkrócej ze wszystkich ssaków śpi żyrafa, bo niecałe 2 godziny na dobę.

Dorosły człowiek śpi przeciętnie 8 godzin na dobę. Niemowlę zaś śpi średnio aż 16 godzin dziennie. Człowiek starszy potrzebuje już tylko średnio 5,5 godzin snu. Zapotrzebowanie na sen jest jednak cechą indywidualną każdego człowieka. Średnio jednak przesypiamy prawie aż trzecią lub czwartą część naszego życia!

Niektóre zwierzęta wydają się nie spać wcale. Tak się nam jednak tylko wydaje, gdyż nie zamykają oczu i nie kładą się. W rzeczywistości zwierzęta te śpią, ale z otwartymi oczami i to czasem na stojąco. Tak robi krowa, słoń, czy koń.

U niektórych ssaków półkule mózgowe śpią na zmianę. Objawia się to też zamknięciem oka przez śpiącą półkulę. Tak śpią niektóre ssaki morskie (delfiny), a także niektóre psy.

Różne zwierzęta potrzebują różnej długości snu dobowego. Poniższa tabela podaje przykłady różnych gatunków zwierząt i ich dobowe zapotrzebowanie na sen.

Ostatnio opublikowane w Pytajniku

Kakaowiec i pokarm bogów

Czekolada jest jednym z najbardziej cennych wyrobów cukierniczych. Gdyby nie nasiona kakaowca, nie moglibyśmy zaznawać przyjemności smakowania czekolady.

Dlaczego gwiazdy zataczają okręgi wokół Gwiazdy Polarnej?

Dlaczego na zdjęciach nieba nocnego z długim czasem naświetlania gwiazdy wydają się krążyć wokół Gwiazdy Polarnej?

Czy można spowolnić fotony?

Fotony są składnikiem światła. Wiemy że poruszają się ze stałą prędkością światła, która jest uniwersalną stałą fizyczną. Czy istnieje możliwość spowolnienia fotonów?

Zobacz więcej

Przeglądaj wszystkie artykuły dotyczące ciekawostek ze świata nauki.

Zobacz też

© medianauka.pl, 2022-07-10, A-4492