Jelonek rogacz
© vranicstanislav – stock.adobe.com
Jelonek rogacz (Lucanus cervus) to największy z rodzimych chrząszczy. Ubarwienie ciała jest brunatnoczarne. Występuje bardzo wyraźny dymorfizm płciowy. Samce są większe, są też wyposażone w bardzo duże żuwaczki, które przypominają poroże. Larwy są pędrakami. Ciało jest masywne, żółtobiałe z ciemniejszą głową, odnóża bardzo krótkie. Czułki zagięte w połowie z wachlarzowatą buławką.
Występowanie i środowisko PL
To owad występujący w Europie poza jej północną częścią. To bardzo rzadki chrząszcz, występujący w naszym kraju. Występuje w dąbrowach.
Tryb życia i zachowanie
Samce toczą walki o samice, używając swoich potężnych żuwaczek.
Pożywienie
Larwy żerują w drewnie liściastym, zwykle w dębach, bukach, czasem lipach i wierzbach. Dorosły owad żywi się sokami rannych roślin.
Rozmnażanie
Rójka ma miejsce w ciepłe letnie wieczory od końca czerwca do początku lipca. Podczas godów samce toczą boje o samice. Za pomocą żuwaczek próbują zrzucić przeciwnika z podłoża. Samiec usadawia się na samicy i obejmuje ją odnóżami. Wtedy dochodzi do kopulacji. Samica składa jaja do gleby w pobliżu drzewa żywiciela. Larwy podczas wzrostu linieją kilka razy, aż osiągną rozmiar 10 cm. Nawet po 8 latach od wyklucia się z jaj larwy przepoczwarzają się w glebie, w specjalnych komorach.
Ochrona i zagrożenia
To owad zagrożony wymarciem w naszym kraju. Gatunek ten został wpisany na Polską Czerwoną Listę Gatunków Zagrożonych. Jest to gatunek znajdujący się pod ścisłą ochroną, stanowi także tak zwany gatunek naturowy na mocy postanowienia Dyrektywy Siedliskowej UE.
Ciekawostki
Samce ze względu na swoje żuwaczki muszą korzystać z żuwaczek samic, które ranią rośliny w celu wypłynięcia soków.
To jeden z największych owadów środkowej części Europy, a jednocześnie największy krajowy owad.
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
◂ | ▸ | Trwa rójka u jelonka rogacza. | ||||||||||
● | ● | ● | Można w Polsce spotkać postać dorosłą jelonka rogacza. |
Pokrewne gatunki owadów
- ciołek matowy (Dorcus parallelipipedus)
- wynurt (Ceruchus chrysomelinus)
- Chiasognathus grantii
- dębosz żukowaty (Aesalus scarabaeoides)
- kostrzeń (Sinodendron cylindricum)
© medianauka.pl, 2014-10-12, GAT-669