Jeż wschodni

Jeż wschodni (Erinaceus roumanicus) to pospolity ssak pokryty charakterystycznymi kolcami o długości od 2 do 3 cm. Ubarwienie ciała jest szarobrunatne. Na jeże polują lisy, tchórze, borsuki, psy, puchacze. Jeże są chronione. Są bardzo pożyteczne. Bywa, że są trzymane w pomieszczeniach ludzkich.

Występowanie i środowisko PL

Europa, Azja. Zamieszkuje skraje lasów, parki, ogrody, obszary porośnięte krzewami.

Tryb życia i zachowanie

Buduje gniazda z liści, trawy i mchu, do którego prowadzą dwa wejścia. Żeruje wieczorem i nocą. Zapada w sen zimowy, który trwa od października do kwietnia.

Morfologia i anatomia

Jeż wschodni osiąga długość do 30 cm. Długość ogona wynosi 5 cm. Ciężar dorosłego jeża waha się od 600 g do 1.2 kg

Pożywienie

Żywi się głównie owadami. W skład pokarmu wchodzą także: dżdżownice, ślimaki, płazy, gady, gniazdowe ssaki, owoce i grzyby.

Rozmnażanie

Ruja trwa od marca do sierpnia. Ciąża trwa 5-6 tygodni. W ciągu roku możliwe są dwa mioty. W jednym miocie samica może urodzić do 10 młodych, którymi się opiekuje około 40 dni. Dojrzałość płciową jeże osiągają w drugim kalendarzowym roku życia.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Jeż w Polsce jest gatunkiem chronionym. Występuje dość pospolicie na terenie całego kraju. Co mu zagraża? Jeż lubi środowisko bogate w pokarm. Monokulturowe uprawy leśne (drzewa iglaste), sterylne ogrody, zmniejszanie się terenów rolniczych nie sprzyja jeżom. Jeże często też giną pod kołami pojazdów. Jeż jest gatunkiem synantropizującym się w dość szybkim tempie.

Ciekawostki

Jeże są odporne na jad żmii.

Zaatakowany jeż zwija się w kulkę. Kolce chronią wówczas całe jego ciało i trudno go wówczas zaatakować. Potrafi trwać w takiej pozycji przez długi okres czasu. Zdjęcie w galerii przedstawia jeża, który broni się w ten sposób przed napastnikiem.

Podgatunki

Wyróżniamy następujące podgatunki:

Erinaceus r. bolkayi, V. Martino, 1930
Erinaceus r. drozdovskii, V. Martino & E. Mortino, 1933
Erinaceus r. nesiotes, Bate, 1906
Erinaceus r. pallidus, Stroganov, 1957
Erinaceus r. roumanicus, Barrett-Hasmilton, 1900

Pytania

Co jedzą jeże w Polsce?

To zwierzęta owadożerne. Ich podstawą diety są więc owady. Jednak dietę taką uzupełniają drobnymi kręgowcami. Jeż je także dżdżownice, mięczaki, grzyby i owoce.

Czy jeż zasypia na zimę?

Tak. Jeż śpi od końca listopada do początku marca.

Jak wyglądają odchody jeża?

Są walcowate, o zaostrzonych końcach, lekko poskręcane. Mają ciemny kolor i kilka centymetrów długości.

Dlaczego jeż jest pożyteczny?

Jeże niszą szkodniki upraw ogrodów, gdyż owady, to ich główny składnik pokarmu. Zjada owady w różnych stadiach rozwoju. Jeżeli w naszym ogrodzie zagości jeż, to problem z owadami mamy rozwiązany. Jeż niszczy także gryzonie i to bardzo skutecznie! Gdy jest mało pokarmu, z naszego ogródka znikną także ślimaki. Zatem jeż w ogrodzie jest bardzo pożądany.

Czy jeż poluje na myszy?

Raczej wyjada mioty młodych. Dorosłej myszy jeż raczej nie jest w stanie upolować. Dotyczy to różnych gatunków myszowatych, a więc także i nornic.

Czy jeż jest powolny?

Jeż potrafi bardzo szybko biegać.

Ile kolców ma jeż?

Dorosły jeż ma około 7 tysięcy kolców.

Czym karmić jeża?

Odżywianie jeża powinno opierać się na pokarmie mięsnym. Jeżeli jednak nie ma dostępu do owadów w postaci pędraków, larw (głównie chrząszczy), albo osesków gryzoni lub ptaków, można podać jeżowi bardzo drobno pokrojone mięso, najlepiej wołowe lub z kurczaka, jaja ptasie, dżdżownice. Jeże także zjedzą owoce (rodzynki, jabłko) i orzechy. Mleko i chleb wywołują u jeży biegunkę. Nie lubią też ryb. Jeże zjedzą także karmę dla psów i kotów. Ponadto jeż potrzebuje dużo czystej wody. Jeża karmimy wieczorem. Resztki rano sprzątamy.

Jeż wschodni a zachodni - jakie są różnice?

Poza zasięgiem występowania jeż wschodni ma białawe gardło i pierś oraz bardziej zaostrzony pysk. Oba te gatunki krzyżują się ze sobą i można znaleźć osobniki o cechach pośrednich.

Kalendarz przyrody

Opis

●

▸

◂

●

Trwa okres snu zimowego dla jeża

◂

●

▸

Okres rui jeża

●

Rodzą się pierwsze jeże

◂

●

▸

Trwa okres aktywności życiowej jeży

Pokrewne gatunki ssaków

Ile śpią ssaki?

Ssaki potrafią przesypiać w głębokim śnie naprawdę długi okres czasu. Jakie ssaki śpią najdłużej, a które nie potrzebują zbyt wiele snu?

Najmniejszy ssak

Jakie ssaki osiągają najmniejsze rozmiary na świecie, a jakie w Polsce? Gdzie można je spotkać?

Największy ssak

Który z saków jest największy na świecie, a który w Polsce? Czy w historii żyły większe ssaki niż obecnie? Czy są to ssaki wodne czy lądowe?

Jak dużo jedzą zwierzęta?

Czy tylko człowiek bywa obżartuchem? Czy w świecie zwierząt również można znaleźć łakomczuchów? Ile pokarmu zjadają różne zwierzęta?

Powiązane quizy

Ssaki Polski — quiz

Liczba pytań: 30
Quiz szkolny
Średni wynik:
19.5 / 65%
2024-01-20

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
Alfred Brehm – Życie zwierząt. Ssaki, PWN 1963
Klaus Richarz – Zwierzęta w ogrodzie zoologicznym, ISBN 978-83-7175-788-4, Delta