Kaczki
Kaczki (Anatinae) to podrodzina ptaków z rodziny kaczkowatych, ptaków wodnych średniej wielkości.
Do kaczek zaliczamy następujące plemiona
- kazarki i pokrewne (Tadornini) - 15 gatunków w 5 rodzajach,
- kaczki morskie i tracze (Mergini) - 20 gatunków w 10 rodzajach,
- grążyce (Aythyini) - 17 gatunków w 4 rodzajach,
- kaczki pływające (Anatini) - 57 gatunków w 11 rodzajach,
Rodzaje
Wykaz wszystkich opublikowanych rodzajów z tej rodziny.
Tadorna to rodzaj ptaków blaszkodziobych z rodziny kaczkowatych podrodziny kaczek, do którego zaliczamy 6 gatunków, z czego w Polsce dwa.
Wybrane gatunki:
Kazarka rajskaKazarka szarogłowa
Kazarka obrożna
Ohar
Kazarka, kazarka rdzawa
Kazarka czubata
Spatula to rodzaj ptaków blaszkodziobych z rodziny kaczkowatych podrodziny kaczek, do którego zaliczamy 10 gatunków, z czego w Polsce zaledwie 3.
Wybrane gatunki:
cyrankapłaskonos
srebrzanka modrodzioba
cyranka modroskrzydła
płaskonos jasnogłowy
płaskonos przylądkowy
Anas to rodzaj ptaków blaszkodziobych z rodziny kaczkowatych podrodziny kaczek, do którego zaliczamy 28 gatunków.
Wybrane gatunki:
krzyżówkacyraneczka
kaczka domowa
rożeniec
rożeniec białolicy
cyraneczka żółtodzioba
Aythya to rodzaj ptaków z rodziny kaczkowatych, do którego zaliczamy 12 gatunków, z czego w Polsce 6.
Wybrane gatunki:
czernicagłowienka
ogorzałka
podgorzałka
głowienka długodzioba
głowienka preriowa
Mareca to rodzaj ptaków z rodziny kaczkowatych, do którego zaliczamy 5 gatunków, z czego w Polsce 2 z nich.
Wybrane gatunki:
krakwaświstun
świstun chilijski
czuprynka
świstun amerykański
Mergus to rodzaj ptaków z rodziny kaczkowatych, do którego zaliczamy 5 gatunków, z czego w Polsce występują 2 z nich.
Wybrane gatunki:
nurogęśszlachar
tracz chiński
tracz brazylijski
tracz auklandzki
Somateria to rodzaj ptaków z rodziny kaczkowatych, do którego zaliczamy 3 gatunki, z czego w Polsce można spotkać 2.
Wybrane gatunki:
edredonturkan
edredon okularowy
Tachyeres to rodzaj ptaków z rodziny kaczkowatych, do którego zaliczamy 4 gatunki, z czego w Polsce nie występuje żaden z nich.
Wybrane gatunki:
torpedówka falklandzkatorpedówka magellańska
torpedówka lotna
torpedówka białogłowa
Chloephaga to ptaków z rodziny kaczkowatych, do którego zaliczamy 5 gatunków. W Polsce ptaki z tego rodzaju nie występują.
Wybrane gatunki:
magelanka rudogłowamagelanka zmienna
magelanka skalna
magelanka siwogłowa
magelanka andyjska
Bucephala to rodzaj ptaków z rodziny kaczkowatych, do którego zaliczamy 3 gatunki, z czego w Polsce tylko 1.
Wybrane gatunki:
gągołgągołek
sierpiec
Netta to rodzaj ptaków z rodziny kaczkowatych, do którego zaliczamy 3 gatunki, z czego w Polsce tylko 1.
Wybrane gatunki:
hełmiatkahełmiatka czerwonooka
hełmiatka różowodzioba
Melanitta to rodzaj ptaków z rodziny kaczkowatych, do którego zaliczamy 6 gatunków, z czego w Polsce 2.
Wybrane gatunki:
uhlamarkaczka
uhla pstrodzioba
uhla azjatycka
uhla garbonosa
markaczka amerykańska
Nettapus to rodzaj ptaków z rodziny kaczkowatych, do którego zaliczamy 3 gatunki, z czego nie występuje żaden.
Wybrane gatunki:
kaczuszka azjatyckakaczuszka afrykańska
kaczuszka australijska
Gatunki
Wykaz pozostałych gatunków.
Amazonetta brasiliensis
Amazonetka to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. Upierzenie szaro-brązowe. Szyja i głowa po bokach mają rozjaśnienia. Pierś pokryta jest ciemnymi plamkami. Lotki ciemne z zielono-niebieskim połyskiem.
Mergellus albellus
Bielaczek to gatunek nielicznego ptaka z rodziny kaczkowatych, zaliczany do traczy. Ma dość krótki dziób. Samiec jest nieco większy od samicy. Samiec w szacie godowej jest biały, z czarnymi elementami.
Polysticta stelleri
Birginiak to gatunek arktycznego ptaka z rodziny kaczkowatych zaliczany do edredonów. Samiec ma charakterystyczne upierzenie w szacie godowej. Głowa biała za wyjątkiem ciemnej plamy w okolicach oczu, czoła i na potylicy.
Sibirionetta formosa
Cyraneczka bajkalska, nazywana także cyraneczką syberyjską lub kłochtunem, to ptak z grupy kaczek właściwych pochodzący z Syberii. Gniazdo budowane jest w zagłębieniu, wyścielone sucha trawą i puchem w pobliżu wody. Zjada ziarna, nasiona i bezkręgowce.
Lophonetta specularioides
Czubokaczka to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych, jedyny przedstawiciel rodzaju. Upierzenie brązowe z ciemniejszymi i jaśniejszymi obszarami, nakrapiana. Wierzch głowy ciemniejszy. Z tyłu głowy charakterystyczny czub.
Alopochen aegyptiacus
Gęsiówka egipska to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. To duża kaczka, która przypomina nieco gęś. Ma piękne ubarwienie. Upierzenie jest płowe, szarawe. Grzbiet jest rdzawy, wokół oczu znajdują się charakterystyczne, brązowe plamy wokół oczu.
Pteronetta hartlaubii
Gwinejka to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. Upierzenie głowy obu płci jest czarne. Reszta kasztanowata z niebieskawymi i czarnymi piórami na skrzydłach.
Cairina moschata
Kaczka piżmowa, kaczka francuska to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. Nazwa gatunkowa dzikich ptaków to piżmówka amerykańska, udomowionej prawdopodobnie przez Inków i sprowadzonej do Europy około 1600 roku.
Histrionicus histrionicus
Kamieniuszka to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. Samiec ma stalowo-szare upierzenie z niebieskawym odcieniem, pełne jaskrawo białych elementów w ciemniejszych obwódkach. Na głowie rdzawa smuga.
Lophodytes cucullatus
Kapturnik to ptak z rodziny kaczkowatych. Samiec i samica mocno różnią się od siebie. Samiec ma na głowie okazały i charakterystyczny kaptur, biały z czarną obwódką.
Aix sponsa
Karolinka to kaczka z grupy piżmówek, pochodząca z Ameryki Północnej. Samiec jest bardzo kolorowy. Wierzch głowy i czub ma metalicznie zielony z dwiema białymi pręgami, dolną część głowy ma niebiesko-purpurową, policzki oraz podgardle są białe.
Clangula hyemalis
Lodówka to ptak z rodziny kaczkowatych, zaliczany do traczy. Samiec jest większy od samicy. Ma piękny, długi ogon. W szacie godowej samiec ma ciemnobrązową szyję, głowę i pierś, wierzch ciała jest czarny.
Aix galericulata
Mandarynka to przepiękna kaczka pochodząca z Azji, która hodowana jest także w Europie. Osobniki, które uciekły kiedyś z hodowli utworzyły stałe populacje zamieszkujące miejskie parki, także w Polsce.
Marmaronetta angustirostris
Marmurka to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych, jedyny gatunek w rodzaju Marmaronetta. Upierzenie szaro-brązowe. Jasne plamy na ciemnym tle przypominają marmurkowy wzór.
Rhodonessa caryophyllacea
Różanka to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych, krytycznie zagrożony wymarciem. Kaczka ta ma długi dziób i szyję. Samiec ma różową głowę, dziób i szyję. Znana z pojedynczych obserwacji.
Inne gatunki
- gęsiówka maurytyjska (Alopochen mauritianus)
- piżmówka malajska (Cairina scutulata)
- kaczka labradorska (Camptorhynchus labradorius)
- etiopka (Cyanochen cyanopterus)
- kazarka nadobna (Radjah radjah)
- kaczka białogardła (Speculanas specularis)
Wygląd
Kaczki mają krótką szyję, charakterystyczny dziób. Dymorfizm płciowy częsty. Upierzenie bardzo różnorodne, nierzadko barwne.
Występowanie i środowisko
To ptaki o zasięgu kosmopolitycznym. Nie występują tylko na Antarktydzie. Zwykle występują na zbiornikach wody słodkiej stojącej oraz płynącej. Zimę wiele gatunków spędza na morzu w strefie przybrzeżnej.
Tryb życia i zachowanie
Wiele gatunków odbywa wędrówki. W locie są wytrwałe. Nurkują dość słabo.
Morfologia i anatomia
...
Pożywienie
Kaczki odżywiają się pokarmem pochodzenia roślinnego, ale zjadają także pokarm pochodzenia zwierzęcego, głównie bezkręgowce w postaci owadów, mięczaków, małży.
Rozmnażanie
Kaczki gniazdują na ziemi lub na drzewach. W zniesieniu 6-20 jaj. Jaja wysiaduje samica. Ona też wodzi pisklęta.
Ochrona i zagrożenia
Kaczka domowa ma duże znaczenie gospodarcze, szczególnie kaczka domowa (Anas platyrhynchos f. domestica), która jest udomowioną formą krzyżówki. Wyróżniamy rasy nieśne, ogólnoużytkowe i mięsne. W Polsce z kaczek ogólnoużytkowych najpopularniejsza jest rasa pekin.
Ciekawostki
W Polsce najbardziej pospolitą kaczką jest krzyżówka.
Kaczki należą do ptaków łownych.
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN - Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
- Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek - Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/
- Jacek Twardowski, Kamila Twardowska - Ptaki Świata, 978-83-8059-276-6, SBM 2016
- pod red. Przemysława Busse - Mały Słownik Zoologiczny - PTAKI t.I i II, ISBN 83-214-0043-4, Wiedza Powszechna 1990
© medianauka.pl, 2021-05-03, A-4047