Kalina koralowa
© JRG – stock.adobe.com
Kalina koralowa (Viburnum opulus L.) to krzew z rodziny przewiertniowatych, czasem uprawiana w ogrodach. Ma charakterystyczne kwiatostany i lśniące, czerwone owoce. Jest to roślina trująca o właściwościach leczniczych.
Oto wybrane odmiany:
- 'Compactum' - odmiana dorastająca do 2 m, ma pokrój spłaszczonej kuli, bardzo obficie owocującą. Jest to najbardziej wartościowa odmiana tego krzewu.
- 'Harvest Gold' - odmiana dorastająca do 4 metrów, o brązowych liściach na wiosnę i żółtych później. Słabo owocuje.
- 'Roseum', buldeneż - odmiana znana i szeroko rozpowszechniona. Kwiaty wyłącznie płonne, zebrane w kuliste grona. To jeden z najstarszych krzewów uprawnych (udokumentowana uprawa z 1594 roku).
- 'Pohjan Neito' - podobna do 'Roseum', mniej odporna na mróz.
- 'Tajożnyje Rubiny' - odmiana rosyjska, której owoce mają więcej witaminy C i mniej związków chemicznych odpowiadających za gorzki i kwaśny smak owoców.
- 'Xanthocarpum' - wysoka odmiana o żółtych owocach.
Występowanie i środowisko PL
Kalina koralowa występuje w Europie, Azji i w Ameryce Północnej. Porasta wilgotne lasy oraz zarośla. Kalina koralowa dość rzadko bywa uprawiana w ogrodach, zwykle sadzi się jej odmiany. Jest odporna na mróz i rośnie w miejscach zacienionych. Lubi gleby żyzne i wilgotne.
Tryb życia i zachowanie
Kwitnie w okresie od maja do czerwca (lipca). Krzew ten jest odporny na zanieczyszczenie powietrza, zasolenie.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 1,5-4 m.
Liście są zielone, długoogonkowe, nagie, dłoniasto 3-5 klapowe, pączki w łuskach. Na ogonkach liściowych występują miodniki pozakwiatowe.
Kwiaty są białe, zebrane w baldachogrona o średnicy do 10 cm. Kwiaty brzeżne są płonne, większe od reszty, wewnątrz obupłciowe,
Owoc ma szkarłatny kolor, to kulisty i lśniący pestkowiec. Owoce dojrzewają w końcu sierpnia albo we wrześniu.
Nasiona to pojedyncze, pomarańczowe pestki zawarte w owocach.
Ochrona i zagrożenia
W Polsce kalina koralowa znajduje się pod częściową ochroną.
Ciekawostki
Roślina ta znana jest także pod nazwami: kalinka, śnieżynka.
Owoce, dzięki obecności w ich składzie substancji chemicznych chroniących przed grzybami, na zimę nie opadają, dzięki czemu ptaki, żywiąc się owocami, roznoszą nasiona na duże odległości. Aż 20 gatunków ptaków żywi się owocami kaliny koralowej.
Zbiory i zastosowanie
Zbiera się korę, liście i owoce z uwagi na zawartość takich substancji jak garbniki, katechiny, flawonoidy i związki kumaryny. Preparaty z kaliny koralowej obniżają ciśnienie krwi, działają moczopędnie, rozkurczowo na mięśnie gładkie, mają działanie przeciwzapalne.
Należy pamiętać, że to roślina trująca. Owoce są jadalne dopiero po odpowiedniej obróbce. Nie wolno ich podawać dzieciom.
Biologia i ekologia
- Kolor kwiatów:
- Grupa roślin: krzew.
- Stanowisko: półcień, cień.
- Środowsko: leśne.
- Użytek: zioła, rośliny ogrodowe, roślina lecznicza.
- Strefy mrozoodporności: 2-10. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
- Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: nanofanerofit.
- Kategoria przybysza: roślina uprawiana.
- Częstośc występowania gatunku: częsty w wielu rejonach.
- Diploidalna liczba chromosomów: 2n=18.
- Status popularności rośliny: gatunek powszechnie znany, roślina bardzo popularna, znajduje się pośród 100 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
- Jadalność: Gatunek trujący.
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | ▸ | Kwitnie kalina koralowa. |
Pokrewne gatunki roślin
- kalina hordowina (Viburnum lantana)
- kalina wonna (Viburnum farreri)
- Viburnum × pragense
- kalina Henryego (Viburnum henryi)
- kalina śliwolistna (Viburnum prunifolium)
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
- Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
© medianauka.pl, 2018-07-29, GAT-13529
Data aktualizacji artykułu: 2024-11-14