Kapustowate, krzyżowe
Kapustowate, krzyżowe (Brassicaceae) to rośliny z rzędu kapustowców. Do rodziny kapustowatych zaliczamy około 3200 gatunków, z czego w Polsce można spotkać około 100 gatunków.
To przede wszystkim rośliny zielne, bardzo często jednoroczne. Do wyjątków należą krzewy z tej rodziny.
Występowanie i środowisko
Najwięcej gatunków występuje w rejonie śródziemnomorskim oraz w Azji Środkowej, poza tym kapustowate zasiedlają chłodniejsze i umiarkowane rejony półkuli północnej.
Morfologia i anatomia
Ulistnienie skrętoległe, kwiaty zazwyczaj 4-dzielne, małe, białe lub żółte, rzadziej w innych kolorach. Owocem jest łuszczyna.
Rodzaje
Wykaz wszystkich opublikowanych rodzajów z tej rodziny:
- czosnaczek (Alliaria) PL
- gorczyca (Sinapis) PL
- kapusta (Brassica) PL
- rukiew (Nasturtium) PL
- rukwiel (Cakile) PL
- rzeżucha (Cardamine) PL
- smagliczka (Alyssum) PL
- tobołki (Thlaspi) PL
- ubiorek (Iberis) PL
- żywiec (Dentaria) PL
Gatunki
Wykaz pozostałych gatunków, opisanych w naszym serwisie:
- chroszcz nagołodygowy (Teesdalia nudicaulis) PL
- chrzan pospolity (Armoracia rusticana) PL
- dwurząd murowy (Diplotaxis muralis) PL
- dwurząd rokiettowaty (Diplotaxis erucoides) PL
- dwurząd wąskolistny (Diplotaxis tenuifolia) PL
- gęsiówka alpejska (Arabis alpina) PL
- gorczycznik pospolity (Barbarea vulgaris) PL
- gorczycznik pośredni (Barbarea intermedia) PL
- lewkonia letnia, lewkonia szara (Matthiola incana) PL
- miesiącznica roczna (Lunaria annua) PL
- miesiącznica trwała (Lunaria rediviva) PL
- modrak morski (Crambe maritima) PL
- pieprzyca gęstokwiatowa (Lepidium densiflorum) PL
- pieprzyca szerokolistna (Lepidium latifolium) PL
- pieprzyca wirgińska (Lepidium virginicum) PL
- pieprzycznik przydrożny (Cardaria draba) PL
- pyleniec pospolity (Berteroa incana) PL
- rokietta siewna (Eruca sativa) PL
- rozsobnik delikatny (Chorispora tenella) PL
- rukiewnik wschodni (Bunias orientalis) PL
- rzepicha leśna (Rorippa sylvestris) PL
- rzodkiew świrzepa (Raphanus raphanistrum) PL
- rzodkiew zwyczajna (Raphanus sativus) PL
- rzodkiewka (Raphanus sativus var. sativus) PL
- rzodkiewnik pospolity (Arabidopsis thaliana) PL
- stulicha psia (Descurainia sophia) PL
- tasznik pospolity (Capsella bursa-pastoris) PL
- urzet barwierski (Isatis tinctoria) PL
- wieczornik damski (Hesperis matronalis) PL
- wieczornik żałobny (Hesperis tristis) PL
- wiosnówka pospolita (Erophila verna) PL
- lak pospolity (Cheiranthus cheiri) PL - ogród
- lobularia nadmorska, smagliczka nadmorska (Lobularia maritima) PL - ogród
Inne gatunki
- Aethionema retsina
- Anchonium billardierei
- rzodkiewnik szwedzki (Arabidopsis suecica) PL
- Arabis armena
- Arabis elgonensis
- gęsiówka gładka, wieżyczka gładka (Arabis glabra) PL
- gęsiówka szorstkowłosista (Arabis hirsuta) PL
- Arabis kazbegi
- Arabis kennedyae
- gęsiówka zwisła (Arabis pendula) PL
- gęsiówka Gerarda (Arabis planisiliqua) PL
- gęsiówka uszkowata (Arabis recta) PL
- Arabis sadina
- gęsiówka strzałkowata (Arabis sagittata) PL
- Arabis scopoliana
- Armoracia macrocarpa
- Aschersoniodoxa cachensis
- Aschersoniodoxa mandoniana
- Aschersoniodoxa peruviana
- Barbamine ketzkhovelii
- Barbarea balcana
- Barbarea bosniaca
- Barbarea bracteosa
- Barbarea conferta
- Barbarea grandiflora
- Barbarea integrifolia
- Barbarea lepuznica
- Barbarea longirostris
- Barbarea lutea
- Barbarea macrocarpa
- Barbarea macrophylla
- Barbarea plantaginea
- Barbarea rupicola
- Barbarea sicula
- gorczycznik prosty (Barbarea stricta) PL
- gorczycznik wiosenny (Barbarea verna) PL
- pleszczotka górska (Biscutella laevigata) PL
- Biscutella neustriaca
- Biscutella rotgesii
- Boleum asperum
- Brayopsis chacasensis
- Brayopsis diapensioides
- Brayopsis monimocalyx
- lnicznik właściwy (Camelina alyssum) PL
- lnicznik drobnoowockowy (Camelina microcarpa) PL
- lnicznik rumelijski (Camelina rumelica) PL
- lnicznik siewny (Camelina sativa) PL
- rzeżusznik paskowy (Cardaminopsis arenosa) PL
- rzeżusznik Hallera (Cardaminopsis halleri) PL
- rzeżusznik skalny (Cardaminopsis petraea) PL
- Carpoceras tatianae
- warzucha duńska (Cochlearia danica) PL
- warzucha lekarska (Cochlearia officinalis) PL
- warzucha polska (Cochlearia polonica) PL
- Cochlearia tatrae
- Coincya monensis PL
- Coincya rupestris
- pszonacznik wschodni (Conringia orientalis) PL
- wronóg podwójny (Coronopus didymus) PL
- Coronopus navasii
- wronóg grzebieniasty (Coronopus squamatus) PL
- Crambe arborea
- Crambe armena
- Crambe feuillei
- Crambe fruticosa
- Crambe gomerae
- Crambe grandiflora
- Crambe koktebelica
- Crambe laevigata
- Crambe microcarpa
- Crambe pritzelii
- Crambe santosii
- Crambe scaberrima
- Crambe scoparia
- Crambe strigosa
- Crambe sventenii
- Crambe tamadabensis
- Crambe wildpretii
- Dactylocardamum imbricatifolium
- Dactylocardamum polyspermum
- Diplotaxis antoniensis
- Diplotaxis glauca
- Diplotaxis gomez-campoi
- Diplotaxis gorgadensis
- Diplotaxis gracilis
- Diplotaxis hirta
- Diplotaxis ibicensis
- Diplotaxis ilorcitana
- Diplotaxis siettiana
- Diplotaxis sundingii
- Diplotaxis varia
- Diplotaxis vogelii
- Draba aretioides
- Draba cacuminum
- Draba dorneri
- Draba ecuadoriana
- Draba extensa
- Draba hookeri
- Draba matthioloides
- Draba meskhetica
- Draba mingrelica
- głodek murowy (Draba muralis) PL
- Draba narmanensis
- głodek żółty (Draba nemorosa) PL
- Draba obovata
- Draba ochropetala
- Draba oxycarpa
- Draba sherriffii
- Draba splendens
- Draba spruceana
- Draba steyermarkii
- Draba stylosa
- Draba violacea
- Englerocharis ancashensis
- Englerocharis peruviana
- Erucastrum elgonense
- rukwiślad francuski (Erucastrum gallicum) PL
- rukwiślad rzepichilistny (Erucastrum nasturtiifolium) PL
- Erucastrum palustre
- Erucastrum rostratum
- Erysimum brachycarpum
- Erysimum brevistylum
- Erysimum caboverdeanum
- Erysimum caspicum
- Erysimum contractum
- Erysimum deflexum
- Erysimum kykkoticum
- Erysimum leptocarpum
- Erysimum pieninicum
- Erysimum verrucosum
- Erysimum wagifii
- pszonak drobnokwiatowy (Erysinum cheiranthoides) PL
- pszonak pępawolistny (Erysinum crepidifolium) PL
- pszonak siwy (Erysinum diffusum) PL
- pszonak jastrzębcolistny (Erysinum hieracifolium) PL
- pszonak pannoński (Erysinum odoratum) PL
- pszonak obłączysty (Erysinum repandum) PL
- porczak syryjski (Euclidium syriacum) PL
- Eudema nubigena
- Eutrema edwardsii
- Farsetia ellenbeckii
- Farsetia inconspicua
- Farsetia socotrana
- Farsetia somalensis
- Hemicrambe townsendii
- wieczornik leśny (Hesperis sylvestris) PL
- hirschfeldia szara (Hirschfeldia incana) PL
- Hornungia angustilimbata
- Ionopsidium acaule
- Ionopsidium savianum
- Isatis allionii
- Isatis arenaria
- Isatis arnoldiana
- Isatis bungeana
- Isatis buschiorum
- Isatis glastifolia
- Isatis karjaginii
- Isatis littoralis
- Isatis ornithorhynchus
- Isatis platyloba
- Isatis tomentella
- Isatis vermia
- Isatis villarsii
- Lachnocapsa spathulata
- Lepidium amissum
- Lepidium arbuscula
- pieprzyca polna (Lepidium campestre) PL
- Lepidium cardamines
- Lepidium carrerasii
- Lepidium ecuadoriense
- Lepidium filicaule
- Lepidium heterophyllum
- Lepidium inyangense
- Lepidium obtusatum
- Lepidium orbiculare
- pieprzyca przerosłolistna (Lepidium perfoliatum) PL
- Lepidium quitense
- Lepidium ramburei
- pieprzyca gruzowa (Lepidium ruderale) PL
- pieprzyca siewna, rzeżucha (Lepidium sativum) PL
- Lepidium serra
- Lepidium syvaschicum
- Lepidium turczaninowii
- Lepidium villarsii
- Lepidium violaceum
- malkomia nadmorska (Malcomia maritima) PL
- lewkonia długopłatkowa (Matthiola bicornis) PL
- Matthiola crassifolia
- Murbeckiella sousae
- reż krowia (Myagrum perfoliatum) PL
- Neobeckia aquatica
- ożędka groniasta (Neslia paniculata) PL
- Nesocrambe socotrana
- Noccaea abchasica
- Noccaea jankae
- Noccaea oppositifolia
- Noccaea sintenisii
- Noccaea zaffranii
- Noccaea zangezuricum
- Odontarrhena fragillima
- Odontarrhena libanotica
- Parolinia schizogynoides
- Petroravenia werdermannii
- Phlebolobium maclovianum
- świrzepa trwała (Rapistrum perenne) PL
- świrzepa pomarszczona (Rapistrum rugosum) PL
- Rhamphospermum nigrum
- rzepicha chrzanolistna (Rorippa ×armoracioides) PL
- rzepicha gorycznikowa (Rorippa ×barbareoides) PL
- rzepicha czerwonołodygowa (Rorippa ×erythrocaulis) PL
- rzepicha węgierska (Rorippa ×hungarica) PL
- rzepicha ziemnowodna (Rorippa amphibia) PL
- rzepicha rozesłana (Rorippa anceps) PL
- Rorippa aurea
- rzepicha austriacka (Rorippa austriaca) PL
- Rorippa curvisiliqua
- Rorippa hayanica
- Rorippa hispanica
- Rorippa islandica
- Rorippa kerneri
- Rorippa lippizensis
- Rorippa madagascariensis
- Rorippa microphylla
- Rorippa millefolia
- rzepicha błotna (Rorippa palustris) PL
- Rorippa valdes-bermejoi
- Schivereckia podolica
- Sinapidendron angustifolium
- Sinapidendron frutescens
- Sinapidendron gymnocalyx
- Sinapidendron rupestre
- Sinapidendron sempervivifolium
- Sisymbrella aspera
- Sisymbrella dentata
- stulisz pannoński (Sisymbrium altissimum) PL
- stulisz austriacki (Sisymbrium austriacum) PL
- Sisymbrium cavanillesianum
- Sisymbrium confertum
- stulisz gładki (Sisymbrium irio) PL
- stulisz Loesela (Sisymbrium loeselii) PL
- stulisz lekarski (Sisymbrium officinale) PL
- stulisz wschodni (Sisymbrium orientale) PL
- stulisz miorłowy (Sisymbrium polymorphum) PL
- stulisz sztywny (Sisymbrium strictissimum) PL
- Sisymbrium supinum
- stulisz nadwołżański (Sisymbrium wolgense) PL
- Sterigmostemum acanthocarpum
- Subularia aquatica
- Weberbauera ayacuchoensis
- Weberbauera cymosa
- Weberbauera incisa
- Weberbauera rosulans
Kalendarz przyrody
Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | ● | Kwitnie chroszcz nagołodygowy. | |||||||||
● | ● | ● | Kwitnie chrzan pospolity. | |||||||||
● | ● | ● | ▸ | Pozyskiwanie korzenia chrzanu. | ||||||||
● | ● | ● | ● | ● | Kwitnie dwurząd murowy. | |||||||
● | ● | ● | Kwitnie dwurząd rokiettowaty. | |||||||||
● | ● | ● | ● | ● | Kwitnie dwurząd wąskolistny. | |||||||
● | ● | ● | ● | ● | Kwitnie gęsiówka alpejska. | |||||||
● | ● | ● | ● | Kwitnie gorczycznik pospolity. | ||||||||
● | ● | Kwitnie gorczycznik pośredni. | ||||||||||
● | ● | Kwitnie lak pospolity. | ||||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Kwitnie lewkonia letnia (szara). | |||||
● | ● | ● | Kwitnie smagliczka nadmorska. | |||||||||
● | ● | ● | Kwitnie miesiącznica roczna. | |||||||||
● | ● | ● | ▸ | Kwitnie miesiącznica trwała. | ||||||||
● | ● | Kwitnie modrak morski. | ||||||||||
● | ● | ● | ● | ● | Kwitnie pieprzyca gęstokwiatowa. | |||||||
● | ● | ● | Kwitnie pieprzyca szerokolistna. | |||||||||
● | ● | ● | ● | ● | Kwitnie pieprzyca wirgińska. | |||||||
● | ● | Kwitnie pieprzycznik przydrożny. | ||||||||||
● | ● | Kwitnie pyleniec pospolity. | ||||||||||
● | ● | Kwitnie rukola. | ||||||||||
● | ● | Kwitnie rozsobnik delikatny. | ||||||||||
◂ | ● | ● | ● | ▸ | Kwitnie rukiewnik wschodni. | |||||||
● | ● | ● | ● | ● | Kwitnie rzepicha leśna. | |||||||
● | ● | ● | ● | ▸ | Kwitnie rzodkiew świrzepa. | |||||||
● | ● | ● | Kwitnie rzodkiew zwyczajna. | |||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ▸ | Możliwy wysiew rzodkiewki do gruntu. | |||||
● | ● | ● | ● | ▸ | Kwitnie stulicha psia. | |||||||
◂ | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ◂ | Kwitnie tasznik pospolity. |
● | ● | ● | Kwitnie urzet barwierski. | |||||||||
● | ● | ▸ | Kwitnie wieczornik damski. | |||||||||
● | ● | Kwitnie wieczornik żałobny. | ||||||||||
● | ● | ● | Kwitnie wiosnówka pospolita. |
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Lucjan Rutkowski — Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
- Pod redakcją Alicji i Jerzego Szweykowskich — Słownik botaniczny, ISBN 83-214-1305-6, Wiedza Powszechna 2003
- Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski — Botanika. Systematyka, ISBN 978-83-01-13953-7, PWN 2013
- IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
© medianauka.pl, 2017-06-04, RODZ-1232
Data aktualizacji artykułu: 2024-07-19