Karczownik ziemnowodny
Karczownik ziemnowodny, polnik ziemnowodny, szczur wodny, karczownik (Arvicola amphibius) to gryzoń z rodziny chomikowatych, występujący w Polsce. Ma brązowe lub prawie czarne futerko na grzbiecie i jasne po stronie brzusznej. Ogon słabo owłosiony, uszy i oczy małe. Czasem wyrządza duże szkody w uprawach i sadownictwie (przegryza korzenie drzew).
Występowanie i środowisko PL
Obszar występowania tego ssaka to Europa, zachodnia i środkowa Azja po Mongolię. Niegdyś pospolity w Polsce. Dziś przetrzebiony przez norkę amerykańską. Lubi przebywać w nad wodą, ale można go też spotkać w sadach i na polach uprawnych. Preferuje tereny otwarte i brzegi wód.
Tryb życia i zachowanie
Karczownik kopie głębokie nory. Osobniki żyjące poza obszarem wodnym dzień spędzają pod ziemią. Osobniki żyjące w pobliżu wody budują gniazda z roślin wodnych, wiszące nad ziemią czy wodą lub budują gniazda z trzciny położone na wodzie. Zwierzęta te są również aktywne w nocy. Gromadzą zapasy pokarmu i nie zapadają w sen zimowy. Szur wodny żyje od 2 do 4 lat. To samotnik. Przejawia terytorializm. Pod śniegiem karczowniki kopią tunele do żerowisk.
Morfologia i anatomia
Karczownik osiąga rozmiary 19-40 cm długości ciała, w tym na ogon przypada 56-15 cm. Ciężar wynosi 70-200 g.
Pożywienie
Karczownik zjada rośliny, drobne kręgowce, małe ryby, podziemne części roślin. Karczowniki gromadzą w komorze-spichlerzu zapasy na zimę.
Rozmnażanie
Wyprowadza 3-4 mioty rocznie. W każdym z nich samica rodzi 6-8 młodych.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Na spadek liczebności karczownika w Polsce ma wpływ obecność norki amerykańskiej, negatywne zmiany w środowisku naturalnym. Poza szkółkami leśnymi, ogrodami i sadami to ssak objęty częściową ochroną.
Synonimy
W literaturze można spotkać następujące synonimy dla określenia nazwy tego gatunku:
- Arvicola terrestris (Linnaeus, 1758)
Pytania
Jak pozbyć się karczownika z ogrodu?
Jest kilka metod zwalczania tych gryzoni w ogrodzie. Można zastosować gotowe pułapki na karczownika (rurkowe, kleszczowe lub zatrzaskowe), zapory ze stalowych siatek wkopane w glebę na głębokość 50-60 cm, odstraszacze dźwiękowe i wibracyjne, gotowe preparaty odstraszające gryzonie. Pamiętaj, że poza ogrodem to zwierze objęte ochroną.
Kalendarz przyrody
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
| ● | ● | ● | ● | ● | ● | Okres rozrodu karczownika ziemnowodnego. |
Pokrewne gatunki ssaków
- chomicznik dżungarski (Phodopus sungorus)
- piżmak amerykański (Ondatra zibethicus)
- chomik europejski (Cricetus cricetus)
- leming norweski (Lemmus lemmus)
- nornica ruda (Myodes glareolus)
- nornik zwyczajny (Microtus arvalis)
- nornik bury (Microtus agrestis)
- śnieżnik europejski (Chionomys nivalis)
- ploniarka płowa (Reithrodontomys fulvescens)
- bawełniak arizoński (Sigmodon arizonae)
- bawełniak szczeciniasty (Sigmodon hispidus)
Powiązane quizy
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
- Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
- pod red. Kazimierza Kowalskiego – Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
- Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
- Włodzimierz Serafiński, Ewa Wielgus-Serafińska – Ssaki zwierzęta świata, ISBN 83-01-05877-3, PWN 1988
- Alfred Brehm – Życie zwierząt. Ssaki, PWN 1963
- Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
© medianauka.pl, 2013-01-03, GAT-248
Data aktualizacji artykułu: 2022-04-26