Kobra indyjska, okularnik
© oskanov – stock.adobe.com
Kobra indyjska, okularnik (Naja naja) to pospolicie występujący w Azji duży, jadowity wąż z rodziny zdradnicowatych. Ciało ma brązowawo-żółtawy kolor, czasem z poprzecznymi pasami. Głowa jest mała, a za nią, z tyłu znajduje się bardzo charakterystyczny płaszcz z ornamentem przypominającym okulary, od którego wąż przyjął nazwę. Od strony brzusznej wąż jest białawy lub żółty, z szerokimi brązowymi pręgami, biegnącymi w poprzek.
Znamy wiele ras, różniących się ubarwieniem, wielkością oraz kształtem ornamentu okularów. Rasa Naja naja kaouthia z Nepalu i południowo-zachodnich Chin ma tylko jeden okular na płaszczu. Są także rasy bez znaku okularów.
Występowanie i środowisko
Kobra ta występuje pospolicie w Azji w bardzo różnych środowiskach - od stepów, terenów ruderalnych, kamienistych i trawiastych po obszary wysoko w górach (nawet 2700 m n.p.m.). Największą liczebność gatunek ten osiąga w Indiach. Występuje też w Iranie, Afganistanie, Pakistanie, Birmie, Tajlandii, Chinach, Cejlonie, Tajwanie, na wyspach Archipelagu Malajskiego poza Celebesem.
Tryb życia i zachowanie
Zdenerwowany wąż przyjmuje charakterystyczną postawę. Unosi pionowo w górę przednią część ciała, rozpościera płaszcz z rysunkiem okularów. Głowa utrzymywana jest w poziomie. Wąż ten jest aktywny w godzinach popołudniowych, wieczornych i wcześnie w nocy. Unika słonecznego żaru. Bardzo dobrze pływa.
Morfologia i anatomia
Osiąga długość ciała do 180 cm. Kobra nie słyszy.
Pożywienie
Poluje na owady, płazy, gady, w tym węże, niewielkie ptaki i ssaki. Poluje też na ptactwo domowe, trzymane w zagrodach. Poluje na myszy i szczury - uchodzi za bardzo dobrego tępiciela tych gryzoni.
Rozmnażanie
Okres godowy przypada na miesiące styczeń i luty. Samica składa do jam ziemnych od 10 do 20 jaj (wyjątkowo nawet do 45). Jaja znajdują się pod opieką samicy.
Ochrona i zagrożenia
To bardzo pospolity wąż. Nie jest zagrożony wymarciem.
Ciekawostki
Mimo, że na widok człowieka wąż ten zwykle ucieka, to należy on do najbardziej niebezpiecznych węży świata. Jad zawiera neurotoksyny, porażające funkcje oddechowe. Ukąszony człowiek umiera w ciągu kilku godzin. W samych Indiach każdego roku z około 300 000 pokąsanych ludzi umiera kilkanaście tysięcy. W 70% przypadków nie leczone surowicą ukąszenie kończy się śmiercią pokąsanego.
To jedyny jadowity wąż w Indiach, z którym wiążą się niezwykłe legendy, baśnie, nawet został uznany za świętość w Indiach. Powszechnie znana jest też postać zaklinacza węży, który rzekomo zaklina za pomocą wygrywanej melodii kobrę indyjską. Ponieważ wąż ten jest całkowicie głuchy, w rzeczywistości to zaklinacz gra w takt kołyszącego się węża. Nierzadko zdarza się pokąsanie przez węża zaklinacza!
Jedna z legend głosi, że podczas drzemki w upale utrudzonego Buddę osłaniała od słonecznego żaru właśnie kobra indyjska. Ten obiecał się odwdzięczyć wężowi. Gdy kobra upomniała się u Buddy o przysługę, ten wyposażył ją w okulary, które miały ją chronić przed kaniami - ptactwem drapieżnym.
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | Okres godowy kobry indyjskiej. |
Pokrewne gatunki gadów
- kobra nepalska (Naja kaouthia)
- Naja sputatrix
- Naja arabica
- Naja samarensis
- Naja siamensis
- Naja atra
- Naja oxiana
Powiązane quizy
© medianauka.pl, 2017-05-04, GAT-4383