Kolibry

Kolibrowate, kolibry (Trochilidae) to jedna z największych rodzin ptaków. Są to ptaki z rzędu krótkonogich. Rodzina ta liczy dziś 356 gatunków w 112 rodzajach. W Polsce nie żyją żadne gatunki z tej rodziny ptaków.

Kolibry są najmniejszymi ptakami na Ziemi. Ich wielkość waha się od 5 do 22 cm, a ciężar od 1,9 do 21 g. Upierzenie kolorowe, mające metaliczny połysk, opalizujące. Na grzbiecie najczęściej kolor zielony. Występuje zwykle dymorfizm płciowy. Samce są nieco większe i mogą mieć pióra ozdobne. Nogi bardzo krótkie, z czterema palcami zakończonymi ostrym pazurkami. Dziób bardzo długi prosty, zagięty w dół lub zadarty. Skrzydła długie, lotki pierwszorzędowe długie, w ogonie 10 sterówek.

Podrodziny

Kolibry dzieli się na dwie podrodziny

 

Występowanie i środowisko

Gdzie żyją kolibry? Występują wyłącznie w Ameryce Południowej i Północnej. Najwięcej gatunków życie w subtropikalnej strefie Andów. Są obecne wszędzie, gdzie rosną kwiaty wytwarzające nektar. Pionowy zasięg występowania: od poziomu morza po granicę śniegu w Andach, czyli 4500 m n.p.m.

Tryb życia i zachowanie

Kolibry charakteryzuje specyficzny lot. Zwykle ptak wykonuje 50 uderzeń skrzydłami na sekundę. Koliberek rubinobrody osiąga 200 uderzeń skrzydłami na sekundę. Gigancik uderza skrzydłami 10-15 razy na sekundę. Ludzkie oko odbiera ten ruch jako mgiełkę. Tak szybkie uderzenia powodują wydawanie brzęku podczas lotu. Potrafią zawisać w miejscu, są też bardzo szybkie. Mogą lecieć z prędkością 120 km/h. Potrafią też lecieć z miejsca prostopadle do góry. Mogą latać bokiem i do tyłu. Muszą brać kąpiele wodne, aby utrzymać skrzydła w czystości oraz dla ochłody w gorące dni. Samce są terytorialne.

Morfologia i anatomia

Metabolizm kolibrów jest bardzo intensywny. Potrafią zjeść pokarm o ciężarze dwa razy większym niż one same. Niektóre gatunki na noc wpadają w odrętwienie, podczas którego zwalnia przemiana materii. Częstotliwość oddechów na minutę w spoczynku wynosi 300, w locie wzrasta do 500. Umożliwia to specjalna budowa układu oddechowego. Płuca są zwarte i symetryczne, dodatkowo 9 cienkościennych worków powietrznych tłoczy powietrze do płuc.

Rozmnażanie

W pary łączy się podczas lęgów. Gniazdo buduje samica. Jest ono zwykle misterną konstrukcją z mchu, porostów, puchu, pajęczych nici. Samica składa 2 białe jaja. Wysiadywanie trwa 14-19 dni. Pisklęta wykluwają się ślepe i nagie. Gniazdo opuszczają po 22-24 dniach.

Pożywienie

Co jedzą kolibry? Żywią się drobnymi bezkręgowcami i nektarem kwiatowym (90% diety), zawisając nieruchomo nad kwiatem. Jeden koliber może odwiedzić od 1000 do 2000 kwiatów dziennie. Spełniają ważną rolę w ich zapylaniu.

Ochrona i zagrożenia

8 gatunków uznano za krytycznie zagrożone, 15 jest zagrożonych, 6 - narażonych.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)


Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Ciekawostki

Kolibry to najmniejsze ptaki na świecie. Są też jednocześnie najmniejszymi zwierzętami stałocieplnymi na świecie. Ich zdolność lotu pionowego lub do tyłu, zawisania w powietrzu oraz prędkość lotu są zdumiewające.

Pytania

Pytania

Pytania

Czy kolibry występują w Polsce?

Kolibry w Polsce nie występują, jednakże można z nimi pomylić pewne gatunki ciem z rodziny zawisaków. Jednym z najczęściej spotykanych gatunków ciem, który przypomina do złudzenia kolibra jest fruczak gołąbek. To jest nasz polski koliber, który w rzeczywistości jest motylem.

Co to jest koliber pszczeli?

Koliber pszczeli to często spotykana nazwa dla koliberka hawańskiego, zwanego też trzmielakiem lub hawańczykiem. Jest to najmniejszy koliber na świecie. Waży zaledwie 1,5 g. Jest to jednocześnie najmniejszy ptak na świecie.


Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:

Inne gatunki


Galeria zdjęć

W galerii publikujemy dodatkowe zdjęcia i grafiki.

Kolibry

Autor: © PICTURETIME - stock.adobe.com







Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

  • IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
  • Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek — Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/
  • pod red. Przemysława Busse — Mały Słownik Zoologiczny - PTAKI t.I i II, ISBN 83-214-0043-4, Wiedza Powszechna 1990
  • Jacek Twardowski, Kamila Twardowska — Ptaki Świata, 978-83-8059-276-6, SBM 2016
  • Praca zbiorowa — Atlas ptaków świata, ISBN 83-7073-059-0, MULTICO 1994
  • Christopher Perrins — Wielka Encyklopedia Ptaki, wszystkie rodziny świata, ISBN 978-83-7670-263-6, Buchmann 2012

© medianauka.pl, 2014-01-07, RODZ-192
Data aktualizacji artykułu: 2021-11-27



Udostępnij
©® Media Nauka 2008-2025 r.