Koniczyna biała, koniczyna rozesłana
© Krzysztof Trawiński - medianauka.pl
Koniczyna biała, koniczyna rozesłana (Trifolium repens L.) to gatunek wieloletniej rośliny z rodziny motylkowatych (bobowatych), bardzo pospolitej w naszym kraju, o białych kwiatach i liściach złożonych z trzech listków. To uciążliwy chwast w uprawach i jednocześnie cenna roślina pastewna, bogata w białko. Jest rośliną miododajną.
Występowanie i środowisko PL
Rośnie na bardzo różnym terenie od wilgotnego po suchy oraz na glebach żyznych i ubogich, w górach i na nizinach. Zamieszkuje wszystkie kontynenty poza Antarktydą. Najczęściej spotykana jest na łąkach, przydrożach, trawnikach, nieużytkach, także w lasach.
Tryb życia i zachowanie
Kwitnie w okresie od maja do września. Jest odporna na suszę oraz mróz.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 10-40 cm.
Łodyga jest leżąca, pełzająca i łatwo się ukorzenia.
Liście są złożone z trzech odwrotnie jajowatych listków, krawędź ząbkowana. Z wierzchu zwykle występuje jasna plama.
Kwiaty są motylkowe, pachnące, białe, a po przekwitnięciu brązowieją. Tworzą kulisty kwiatostan, znajdujący się na długiej szypułce.
Owoc to strąk zawierający 2-3 nasionka.
Nasiona znajdują się w strąku.
Ochrona i zagrożenia
Nie podlega ochronie.
Zbiory i zastosowanie
Koniczyna biała ma właściwości przeciwbiegunkowe, przeciwreumatyczne i przeciwartretyczne. Napar z kwiatów stosuje się na infekcje górnych dróg oddechowych, także w gruźlicy.
Kwiaty i ziele stanowią jadalny surowiec. Zawierają garbniki, flawonoidy, witaminę C, olejki eteryczne i inne substancje.
Biologia i ekologia
- Kolor kwiatów:
- Grupa roślin: bylina.
- Stanowisko: nasłonecznione, półcień, cień.
- Środowsko: leśne, łąkowe, synantropijne.
- Użytek: zioła, rośliny uprawne, chwasty.
- Strefy mrozoodporności: 4-10. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
- Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: hemikryptofit.
- Kategoria przybysza: roślina uprawiana.
- Częstośc występowania gatunku: pospolity na całym terenie lub prawie całym terenie.
- Diploidalna liczba chromosomów: 2n=32.
- Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
- Liście: złożone, odwrotnie jajowate, ząbkowane
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | ● | ● | ● | Kwitnie koniczyna biała. |
Pokrewne gatunki roślin
- koniczyna łąkowa, koniczyna czerwona (Trifolium pratense)
- koniczyna krwistoczerwona, Inkarnatka (Trifolium incarnatum)
- koniczyna polna, kotki (Trifolium arvense)
- koniczyna białoróżowa, koniczyna szwedzka (Trifolium hybridum)
- koniczyna aleksandryjska (Trifolium alexandrinum)
- koniczyna perska, koniczyna skręcona, Perko (Trifolium resupinatum)
- koniczyna długokłosowa (Trifolium rubens)
- koniczyna różnoogonkowa (Trifolium campestre)
- koniczyna drobnogłówkowata, orędziw (Trifolium dubium)
- koniczyna złocistożółta (Trifolium aureum)
- koniczyna gwiazdkowata (Trifolium stellatum)
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
- Beata Grabowska, Tomasz Kubala – Encyklopedia bylin t. I i II, ISBN 978-83-7506-845-0, Zysk i S-ka 2011
- Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
© medianauka.pl, 2017-05-23, GAT-4407
Data aktualizacji artykułu: 2024-09-12