Koper włoski, fenkuł włoski

Okaz z Arboretum w Wojsławicach. © Krzysztof Trawiński - medianauka.pl

strong>Koper włoski, fenkuł włoski (Foeniculum vulgare Mill.) to roślina lecznicza i uprawna z rodziny baldaszkowatych, pochodząca z południa Europy.

Wybrane odmiany:

'Purpurascens' - odmiana zimotrwała, brązowa, dekoracyjna.

F. v. var. azoricum - roślina jednoroczna, bulwiasta, warzywo na sałatki.

Występowanie i środowisko PL

Roślina ta pochodzi z obszaru Morza Śródziemnego. Rośnie tam na nieużytkach i przydrożach. Jest uprawiana w wielu rejonach świata. Preferuje słoneczne stanowiska i żyzną glebę.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 200 cm.

Łodyga jest wzniesiona, prosta.

Liście są skrętoległe, trzykrotnie pierzaste, nitkowate.

Kwiaty są bardzo drobne, żółte, zebrane w baldachy.

Owoc to walcowata rozłupnia.

Korzeń palowy, dość gruby.

Rozmnażanie

Rozmnażanie poprzez wysiew nasion.

Ochrona i zagrożenia

Nie wymaga ochrony.

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: roślina zielna dwuletnia, bylina.
Stanowisko: nasłonecznione.
Środowsko: synantropijne.
Użytek: zioła, rośliny uprawne, rośliny ogrodowe, roślina lecznicza, warzywa.
Strefy mrozoodporności: 5-10. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: hemikryptofit, terofit.
Kategoria przybysza: efemerofit, roślina uprawiana.
Diploidalna liczba chromosomów: 2n=22.
Status popularności rośliny: gatunek powszechnie znany, roślina bardzo popularna, znajduje się pośród 100 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
Jadalność: Gatunek jadalny.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
							●	●				Okres zbioru kopru włoskiego.

Uprawa

Czynności i właściwości	Opis
Odczyn gleby	Odczyn zasadowy. pH 7.0-8.5
Właściwości gleby	Gleba lekka, sucha, wapienna, głęboka, bogata w składniki odżywcze.
Trudność uprawy	Uprawa i pielęgnacja łatwa.
Czas uprawy	Wieloletnia.
Nawożenie	W niewielkich ilościach.
Podlewanie	Podlewać regularnie i niezbyt obficie.
Mrozoodporność	Roślina nie jest odporna na duże mrozy.
Stanowisko	Stanowisko nasłonecznione.
Wysiew do gruntu	Tak.
Terminy siewu / zbioru plonów / pielęgnacji	Zobacz w kalendarzu.
Uprawa doniczkowa	Tak.
Rozmnażanie	Wysiew nasion do gruntu.
Choroby i szkodniki	Paź królowej, mszyce.
Zimowanie	Na zimę warto roślinę zabezpieczyć poprzez okrycie ją.
Dodatkowe informacje	Baldachy odcinamy w całości, suszymy i dopiero po wysuszeniu selekcjonujemy nasiona.

Zbiory i zastosowanie w zielarstwie

Zastosowanie	Opis
Zastosowanie ogólne	Roślina przyprawowa i lecznicza.
Zastosowanie terapeutyczne	niestrawność bóle menstruacyjne kolka przeziębienie, grypa kaszel
Sposób działania, właściwości lecznicze	Koper włoski jest wiatropędny, łagodzi skurcze w jamie brzusznej, a także bóle menstruacyjne. Wraz z rumiankiem i melisą koper włoski łagodzi kolki u dzieci. Nasiona kopru są składnikiem syropów na kaszel i na kaszel.
Przyjmowana postać	herbata, napar
Przepisy zielarskie	Herbata - pół łyżeczki rozdrobnionych nasion należy zaparzać przez 10 minut (250 ml wrzątku). Należy ostudzić i podawać.
Przeciwwskazania	Koper włoski należy do bezpiecznych ziół. Tylko kobiety w ciąży nie powinny go zażywać zbyt wiele.
Surowiec	Nasiona.
Przyprawa	Nasiona przypominają lukrecję i anyż. Stanowią przyprawę do kiszonej kapusty, pieczywa, wędlin.

Pokrewne gatunki roślin

Zioła
Zobacz atlas ziół, roślin leczniczych i przyprawowych.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Wolfgang Kawollek – Wielka księga ogrodnika i działkowca, ISBN 978-83-245-1259-1, Publicat 2001
Agnieszka Gawłowska – 500 owoców i warzyw, 978-83-7845-874-6, SBM 2015
Franz-Xaver Treml – Zioła z ogrodu i balkonu - 500 ziół przyprawowych i leczniczych, ISBN 978-83-7175-702-0, Delta
Rebecca L. Johnson, Steven Foster, Tieraona Low Dog, David Kiefer – Przewodnik po ziołach leczniczych, ISBN 978-83-274-8955-5, wydawnictwo Olesiejuk 2019
Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005