Kosaciec syberyjski
© skymoon13 – stock.adobe.com
Kosaciec syberyjski, kosacz (Iris sibirica) to roślina wieloletnia z rodziny kosaćcowatych, uprawiana w ogrodach jako roślina ozdobna. Rośnie często kępkowo.
Oto wybrane odmiany:
- 'Butter and Sugar' - odmiana o żółto-białych kwiatach.
- 'Caesar's Brother' - odmiana niższa, późno kwitnąca.
- 'Cambridge' - odmiana o jasnoniebieskich kwiatach.
- 'Emperor' - odmiana wysoka o bardzo dużych, fioletowych kwiatach.
- 'Perry's Blue' - odmiana niska o niebieskawych kwiatach.
- 'Snow Queen' - odmiana o białych kwiatach.
Występowanie i środowisko PL
Kosaciec syberyjski występuje w środkowej i wschodniej części Europy i w Azji aż po jezioro Bajkał. W Polsce to rzadko spotykana roślina na niżu. Zasiedla wilgotne łąki, zarośla, a także dąbrowy. Lubi stanowiska umiarkowanie nasłonecznione, gleby wilgotne o odczynie zasadowym.
Tryb życia i zachowanie
Kwitnie w okresie od maja do czerwca.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 50-120 cm.
Łodyga jest pusta wewnątrz.
Liście są równowąskie, odziomkowe, o długości 25-80 cm i szerokości 4-9 cm.
Kwiaty są niebieskofioletowe, zebrane po 1-3 w kwiatostan. Łatki mają w środku białą plamę z fioletowymi żyłkami. Paznokieć jasny, czasem brązowy, ma ciemne żyłki.
Kłącze grube, pełzające.
Ochrona i zagrożenia
Roślina ta znajduje się pod ochroną ścisłą.
Biologia i ekologia
- Kolor kwiatów:
- Grupa roślin: bylina.
- Stanowisko: nasłonecznione, półcień.
- Środowsko: leśne, łąkowe.
- Użytek: rośliny ogrodowe.
- Strefy mrozoodporności: 4-9. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
- Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: geofit.
- Kategoria przybysza: roślina uprawiana.
- Częstośc występowania gatunku: dość częsty (więcej niż 100 stanowisk).
- Dynamika rozprzestrzeniania się gatunku: gatunek ustepujący (traci stanowiska).
- Diploidalna liczba chromosomów: 2n=28.
- Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
- Ochrona: Gatunek objęty ochroną ścisłą.
Gatunek wymagający ochrony czynnej. Więcej w artykule: Rośliny chronione w Polsce.
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | Kwitnie kosaciec syberyjski. |
Pokrewne gatunki roślin
- kosaciec żółty (Iris pseudacorus)
- kosaciec bródkowy (Iris ×barbata)
- kosaciec niski (Iris pumila)
- kosaciec trawolistny (Iris graminea)
- kosaciec mieczolistny (Iris ensata)
- kosaciec niemiecki, kosaciec ogrodowy (Iris germanica)
- kosaciec pstry (Iris variegata)
- kosaciec bzowy (Iris sambucina)
- kosaciec gładki (Iris laevigata)
- kosaciec szczecinkowaty (Iris setosa)
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
- Franz-Xavier Treml – Zioła z ogrodu i balkonu, ISBN 978-83-7175-702-0, Delta
- Beata Grabowska, Tomasz Kubala – Encyklopedia bylin t. I i II, ISBN 978-83-7506-845-0, Zysk i S-ka 2011
© medianauka.pl, 2018-09-24, GAT-13944
Data aktualizacji artykułu: 2024-10-29