Spis treści:

Krukowate

Krukowate (Corvidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Należą do podrzędu śpiewających. Rodzina ta liczy dziś 129 gatunków, z czego w Polsce można spotkać 9 gatunków, w tym 7 lęgowych.

To duże lub bardzo duże ptaki o silnej budowie ciała, mocnych nogach i dziobach, nozdrzami okrytymi szczeciniastymi piórami. W upierzeniu zwykle przeważa czarna kolorystyka, często z białymi lub szarymi obszarami. Sójki są zwykle ubarwione na niebiesko, kasztanowo, zielono lub płowo z jasnym spodem. Obie płci są ubarwione tak samo.

Występowanie i środowisko

Są ptakami kosmopolitycznymi. Są obecne na całym świecie poza Arktyką, Antarktydą, Nową Zelandią i niektórymi wyspami oceanicznymi. Zajmują bardzo różnorodne środowiska, od lasów poprzez obszary rolnicze po pustynie i tundrę. Nierzadko ptaki z tej rodziny zaaklimatyzowały się do życia w miastach.

Tryb życia i zachowanie

To bardzo inteligentne ptaki. Niektórzy uważają, że są to najinteligentniejsze zwierzęta w świecie ptaków. Niektóre gatunki potrafią używać narzędzi do wydobywania pokarmu, niektóre czarnowrony rozłupują orzechy zrzucając je pod koła samochodów na skrzyżowaniach, a zbierają je wówczas gdy jest czerwone światło. Niektóre gatunki mają zdolność naśladowania innych dźwięków, w tym ludzkiej mowy. Większość gatunków przejawia silny terytorializm.

Rozmnażanie

Wyprowadzają jeden lęg w roku. Gniazdo ma kształt czarki i umiejscawiane jest na drzewie. Zbudowane jest z patyków i wyściełane drobniejszym materiałem. Niektóre konstrukcje mają daszek. Czasem gniazdo budowane jest w dziupli. Samica składa 2-8 jaj. Wysiadywanie trwa 16-22 dni. Młode są gniazdownikami. W gnieździe przebywają 18-45 dni.

Niektóre gatunki przejawiają kooperację lęgową, tzn. młodymi opiekują się rodzice i inne osobniki, najczęściej starsze rodzeństwo.

Pożywienie

Są wszystkożerne. Zjadają najczęściej owoce, nasiona, owady, bezkręgowce, małe kręgowce, jaja, pisklęta ptaków, padlina. Większość gatunków magazynuje pożywienie. Już młode osobniki uczą się chować pokarm. Takie zachowanie przejawia się nawet u osobników trzymanych w niewoli.

Ochrona i zagrożenia

Krytycznie zagrożonymi gatunkami są wrona jednobarwna i mariańska, 2 inne gatunki uznano za zagrożone, 8 za narażone. Wrona ogorzała jest gatunkiem wymarłym na wolności. Niektóre gatunki są poważnymi szkodnikami upraw.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem PL
(wszystkie wymienione polskie gatunki rodziny)


Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Ciekawostki

Kruki i wrony w kulturze europejskiej zawsze były postrzegane jako zły omen. Te ptaki jako pierwsze pojawiały się w Europie na pobojowiskach. Zaś w Ameryce uważano kruki za stworzycieli bohaterów.

Kruk jest największym ptakiem wróblowym na świecie.

Powszechnie sądzi się, że wrona i kruk (a także inne krukowate) to ptaki długowieczne. Tymczasem od 1/3 do połowy ptaków nie przeżywa 1 roku życia, osobniki 10-letnie na wolności to już rzadkość, a w niewoli najstarszy ze znanych kruków miał 29 lat i padł ze starości.

Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:

Inne gatunki

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

123456789101112

Opis

●●●●●●●●●●●●Okres występowania w Polsce gawrona. W okresie jesienno-zimowym jest liczniejszy, gdyż zimują u nas osobniki ze wschodu i północy kontynentu.
   ●        Samica gawrona składa jaja.
●●●●●●●●●●●●Okres występowania w Polsce kawki.
   ◂▸       Samica kawki składa jaja w liczbie 2-6(8).
●●●●●●●●●●●●Okres występowania w Polsce kruka zwyczajnego.
  ●         Samica kruka składa jaja.
●●●●●●●●●●●●Okres występowania w Polsce orzechówki zwyczajnej.
  ◂▸        Okres składania jaj przez samicę orzechówki zwyczajnej.
   ◂●       Trwa okres lęgowy sójki.
  ●●        Okres lęgowy sójki syberyjskiej.
  ◂●●       Trwa okres lęgowy sroki
  ●▸        Do kraju przylatują wrony siwe z zimowisk.
   ◂●       Trwa okres lęgowy wrony siwej.
         ●● Wrony siwe odlatują na zimowiska

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

PL
- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.
PL - wtórnie
- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.
PL - obserwacje dawne
- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.
PL - hodowla
- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny
- 3 000 001 - 30 000 000
Liczny
- 300 001 - 3 000 000
Średnio liczny
- 30 001 - 300 000
Nieliczny
- 3001 - 30 000
Bardzo nieliczny
- 301 - 3 000
Skrajnie nieliczny
- 1 - 300

Status

Lęgowy
- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.
Lęgowy sporadycznie
- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.
Przelotny/przylatujący
- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.
Zalatujący
- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.
Zalatujący wyjątkowo
- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

 ! 
- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.


Ciekawostki
Ptaki online na żywoPtaki online na żywo
Ciekawostki
Jaki ptak znosi najwięcej jaj?Jaki ptak znosi najwięcej jaj?
Ciekawostki
Ile jest ptaków na świecie?Ile jest ptaków na świecie?
Ciekawostki
Czy ptaki się kąpią?Czy ptaki się kąpią?
Ciekawostki
Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?
Ciekawostki
Największe gniazda ptakówNajwiększe gniazda ptaków
Ciekawostki
Jak dokarmiać ptaki?Jak dokarmiać ptaki?
Ciekawostki
Najmniejsze ptaki na świecieNajmniejsze ptaki na świecie
Ciekawostki
Największe ptaki na świecieNajwiększe ptaki na świecie
QUIZ
quiz - Ptaki Polski — quizPtaki Polski — quiz

Filmy


Pokaz wszystkie filmy


Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

  • IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
  • Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek — Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/

© medianauka.pl, 2014-01-07, RODZ-13
Data aktualizacji artykułu: 2021-09-23



Udostępnij
©® Media Nauka 2008-2025 r.