Kruszyna pospolita
© lapis2380 – stock.adobe.com
Kruszyna pospolita (Frangula alnus) to krzew liściasty - jedyny w Polsce przedstawiciel rodziny szakłakowatych. To roślina trująca o leczniczych właściwościach. To także krzew ozdobny. Oto wybrane odmiany:
- 'Aspleniifolia' - odmiana zaprezentowana na zdjęciu w naszej galerii, z bardzo wąskimi, wręcz nitkowatymi liśćmi.
- 'Fine Line' - odmiana o kolumnowym pokroju i nitkowatych liściach.
Występowanie i środowisko PL
Kruszyna pospolita rośnie w Europie i Azji oraz w Afryce w jej północnej części. W Ameryce Północnej to gatunek introdukowany, który stał się gatunkiem inwazyjnym. Kruszyna występuje w lasach i zaroślach, w Polsce wszędzie poza wysokimi górami pospolita. Preferuje gleby wilgotne, lekko kwaśne. Lubi światło i półcień.
Tryb życia i zachowanie
Kwitnie w okresie od czerwca do września.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 5-7 m.
Kora jest szarobrązowa na pędach z widocznymi przetchlinkami w kolorze bieli.
Liście są rozmieszczone w nieregularny sposób skrętolegle, mają odwrotnie jajowaty kształt, na końcu zaostrzone, całobrzegie, ogonkowe, o długości 8-12 cm. Wyraźnie widoczne unerwienie. Bocznych nerwów jest 7-9 par.
Kwiaty są obupłciowe, drobne, zielonobiałe, wyrastające z kątów liści po 2-10 sztuk. Okwiat jest pięciokrotny.
Owoc to okrągły pestkowiec, o średnicy do 8 mm. zmienia barwę z zielonej poprzez czerwoną do czarnej. Owoce są trujące.
Rozmnażanie
Na drzewie zwykle występują i kwiaty i owoce w różnym stadium dojrzewania.
Ochrona i zagrożenia
Podlega częściowej ochronie w Polsce.
Ciekawostki
Inne nazwy pospolite to: szakłak kruszyna, troszczyna, wilczyna.
Zbiory i zastosowanie
Surowcem zielarskim jest kora, która zawiera antranoidy, flawonoidy, saponiny i alkaloidy. Ma zastosowanie jako lek żółciopędny i przeczyszczający. Powoduje nudności i wymioty.
Biologia i ekologia
- Kolor kwiatów:
- Grupa roślin: drzewo, krzew.
- Stanowisko: nasłonecznione, półcień, cień.
- Środowsko: leśne.
- Użytek: rośliny ogrodowe, roślina lecznicza.
- Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: nanofanerofit.
- Częstośc występowania gatunku: pospolity na całym terenie lub prawie całym terenie.
- Diploidalna liczba chromosomów: 2n=20, 22, 26.
- Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
- Jadalność: Gatunek trujący.
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | ● | ● | Kwitnie kruszyna pospolita. |
Pokrewne gatunki roślin
- głożyna pospolita, jujuba pospolita (Ziziphus jujuba)
- szakłak pospolity (Rhamnus catharticus)
- prusznik amerykański (Ceanothus americanus)
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
© medianauka.pl, 2018-09-10, GAT-14490
Data aktualizacji artykułu: 2024-10-11