Krzyżownicowate

Krzyżownicowate (Polygalaceae) to rodzina roślin naczyniowych nasiennych z rzędu rutowców. Zaliczamy do niej w Polsce 6 gatunków w jednym rodzaju krzyżownica. Są to jednoroczne lub wieloletnie rośliny. Do rodzaju należy na świecie 300-900 gatunków.

To rośliny zielne, krzewinki, krzewy lub niskie drzewa.

Morfologia i anatomia

Ulistnienie skrętoległe, naprzeciwległe lub w okółkach. Liście osadzone na ogonkach. Kwiaty obupłciowe. Płatków w koronie od 3 do 5, często zrośniętych u nasady. Mają kolor biały, żółty, niebieski lub czerwony. Owoc to spłaszczona torebka, często oskrzydlona, zawierająca 2 nasiona.

Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:

krzyżownica gorzkawa (Polygala amarella) PL
krzyżownica górska (Polygala amara) PL

Inne gatunki

Acanthocladus colombianus
Acanthocladus dukei
Badiera oblongata
Badiera penaea
Badiera propinqua
Balgoya pacifica
Bredemeyera altissima
Bredemeyera floribunda
Bredemeyera hebeclada
Carpolobia alba
Carpolobia goetzei
Carpolobia gossweileri
Carpolobia lutea
Carpolobia suaveolens
Eriandra fragrans
Heterosamara bennae
Monnina aestuans
Monnina autraniana
Monnina bridgesii
Monnina chimborazeana
Monnina cladostachya
Monnina comata
Monnina crepinii
Monnina equatoriensis
Monnina haughtii
Monnina loxensis
Monnina mollis
Monnina obovata
Monnina pseudoaestuans
Monnina pseudosalicifolia
Monnina pubescens
Monnina sodiroana
Monnina xalapensis
Moutabea aculeata
Moutabea gentryi
Moutabea guianensis
Polygala adamsonii
Polygala arillata
Polygala calcarea
krzyżownica czubata (Polygala comosa) PL
Polygala engleri
Polygala exserta
Polygala fallax
Polygala francisci
Polygala galapageia
Polygala hecatantha
Polygala helenae
krzyżownica pośrednia (Polygala hybrida) PL
Polygala jamaicensis
Polygala kalaboensis
Polygala kuriensis
Polygala limae
Polygala mooneyi
krzyżownica ostroskrzydełkowa (Polygala oxyptera) PL
Polygala quitensis
Polygala sinisica
Polygala torrei
Polygala urartu
krzyżownica zwyczajna (Polygala vulgaris) PL
Polygala wattersii
Polygala wilsonii
Polygala zambesiaca
Pteromonnina fosbergii
Securidaca diversifolia
Securidaca leiocarpa
Securidaca longepedunculata
Securidaca lophosoma
Securidaca sylvestris
Securidaca volubilis
Xanthophyllum adenotus
Xanthophyllum bibracteatum
Xanthophyllum bracteatum
Xanthophyllum brevipes
Xanthophyllum bullatum
Xanthophyllum ceraceifolium
Xanthophyllum crassum
Xanthophyllum eberhardtii
Xanthophyllum ellipticum
Xanthophyllum geminatum
Xanthophyllum ionanthum
Xanthophyllum korthalsianum
Xanthophyllum lateriflorum
Xanthophyllum lineare
Xanthophyllum longum
Xanthophyllum montanum
Xanthophyllum monticola
Xanthophyllum novoguinense
Xanthophyllum obscurum
Xanthophyllum octandrum
Xanthophyllum ovatifolium
Xanthophyllum palawanense
Xanthophyllum papuanum
Xanthophyllum petiolatum
Xanthophyllum poilanei
Xanthophyllum pseudoadenotus
Xanthophyllum pubescens
Xanthophyllum rectum
Xanthophyllum reflexum
Xanthophyllum rheophilum
Xanthophyllum suberosum
Xanthophyllum sulphureum
Xanthophyllum tenuipetalum
Xanthophyllum wrayi

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
				●	●	●	●	▸				Kwitnie krzyżownica górska.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Lucjan Rutkowski — Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Beata Grabowska, Tomasz Kubala — Encyklopedia bylin t. I i II, ISBN 978-83-7506-845-0, Zysk i S-ka 2011