Kuna domowa
Kuna domowa, kamionka (Martes foina) to gatunek drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych, blisko spokrewniony z kuną leśną. Futro jest brązowe, złożone z włosów ościstych i wełnistych. Jak wygląda kuna? Wierzch głowy i tułowia jest ciemny, boki jaśniejsze. Na szyi biała plama (rzadziej z żółtym nalotem), biegnąca w kierunku łap. Sylwetka kuny domowej jest szczupła, wydłużona. Kamionka ma długi i puszysty ogon (około połowy długości całego ciała).
Występowanie i środowisko PL
Kuna domowa występuje w Europie i Azji - od Portugalii po zachodnią część Chin. Nie występuje na Wyspach Brytyjskich, w Skandynawii i na północny Rosji. U nas kuna domowa jest obecna na terenie całego kraju. Pierwotnie to gatunek górski (do dziś w Azji). To gatunek synantropijny. Kamionka mieszka często w budynkach na ich strychach, lubi leżeć pod maską samochodu na ciepłym silniku. Można ją też spotkać w centrach miast. Występuje też na terenach rolniczych, na skrajach lasów, na terenach nadwodnych.
Tryb życia i zachowanie
To ssak o aktywności nocnej. Młode są aktywne także za dnia. Podczas silnych mrozów kuny nie opuszczają schronienia. Zwierzę to bardzo dobrze wspina się na drzewa, chodzi po murach i gzymsach. Dobrze pływa. Rozkopuje kretowiska, nory gryzoni, gniazda trzmieli i os. Zimą kopie w śniegu. W poszukiwaniu pokarmu kuna może dziennie pokonać 5 km, a czasem dużo więcej. Kryjówka kuny może znajdować się w różnych szczelinach, norach, dziuplach, czy ptasich gniazdach. Zimą nierzadko kryjówka znajduje się w izolacji cieplnej budynków. Legowisko może mieć wymiary około 40 cm. To samotnik, który tylko w okresie rozrodu łączy się w pary. Kuna znaczy swój areał moczem i kałem. Samiec utrzymuje dużo większe terytorium niż samica. Długość życia wynosi około 5 lat.
Morfologia i anatomia
Kuna leśna osiąga o 42 do 56 cm długości ciała i ciężar od 1 do 2,5 kg w przypadku samców i od 0,85 do 1,5 kg w przypadku samic.
Pożywienie
Najczęściej ofiarami kun padają norniki i inne gryzonie, młode zające, ptaki, płazy, gady, owady. Zjadają też ptasie jaja, owoce.
Rozmnażanie
Rozród odbywa się w lipcu. Samiec goni się z samicą, wydając przy tym głośne krzyki. Ciąża trwa 236-275 dni. Samica w marcu lub kwietniu rodzi 3-8 młodych, choć zazwyczaj jest to liczba 4-5. Młode otwierają oczy dopiero po miesiącu. Samica karmi młode mlekiem przez 45 dni. Młode stają się dojrzałe płciowo po 2 latach.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. W Polsce to gatunek łowny z wyznaczonym okresem polowań.
Ciekawostki
Dawna nazwa kuny to szopówka lub białoszyjka.
Podgatunki
Wyróżniamy następujące podgatunki:
- Martes f. bosniaca, Brass, 1911
- Martes f. bunites, (Bate, 1906)
- Martes f. foina - kuna domowa, (Erxleben, 1777)
- Martes f. intermedia - kuna kaszmirska, (Severtzov, 1873)
- Martes f. kozlovi, (Ognev, 1931)
- Martes f. mediterranea, (Barrett-Hamilton, 1898)
- Martes f. milleri, Festa, 1914
- Martes f. nehringi, (Satunin, 1906)
- Martes f. rosanowi, V. Martino & E. Martino, 1917
- Martes f. syriaca, (Nehring, 1902)
- Martes f. toufoeus, (Hodgson, 1842)
Pytania
Jakie zwierzę buszuje w samochodzie?
To zwykle kuna domowa. Kuny domowe od niedawna mają w Europie zwyczaje przebywania pod maską samochodu, korzystając z ciepła silnika. Przy okazji lubią przegryzać przewody instalacji elektrycznej, gumowe elementy. Sam kilka razy znalazłem pod maską samochodu na silniku suchy chleb, kawałek mięsa, a raz nawet kompletny szkielet ryby. Jak się pozbyć kuny domowej z samochodu? Stosując środki wydzielające silny zapach drażniący kuny. Mogą to być specjalne środki w aerozolu, maści, kostki zapachowe. W ten sposób można najłatwiej odstraszyć to zwierzę.
Jak wyglądają odchody kuny domowej?
Odchody kuny domowej są wydłużone, spiralnie skręcone. Mają rozmiary 1 cm średnicy i 6-10 cm długości. Zawierając nierzadko pestki owoców.
Jakie odgłosy wydaje kuna?
Najczęściej są to hałasy związane z baraszkowaniem młodych na strychu. Podczas godów samiec i samica pokrzykują na dachach.
Jak odróżnić kunę leśną od domowej?
Kuna leśna i domowa (kamionka) są do siebie bardzo podobne. Ich odróżnienie na podstawie bardzo krótkiej obserwacji jest trudne. W obu przypadkach zmienność ubarwienia ale i wyglądu jest duża. Rozróżnienie gatunku może się odbywać po kształcie i koloru plamy na szyi (u kuny leśnej jest ciemna, u kuny domowej jest jasna), barwie nosa (ciemna u kuny leśnej, jaśniejsza u domowej).
Kalendarz przyrody
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
| ● | Kuna domowa odbywa gody. | |||||||||||
| ◂ | ▸ | Samica kamionki wydaje na świat potomstwo. |
Pokrewne gatunki ssaków
- kuna leśna (Martes martes)
- soból tajgowy (Martes zibellina)
- kuna żółtogardła (Martes flavigula)
- kuna amerykańska (Martes americana)
- kuna rybożerna (Martes pennanti)
- kuna japońska (Martes melampus)
Powiązane quizy
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
- Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
- Alfred Brehm – Życie zwierząt. Ssaki, PWN 1963
- pod red. Kazimierza Kowalskiego – Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
- Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
© medianauka.pl, 2018-07-07, GAT-4004
Data aktualizacji artykułu: 2022-05-14