Łabędzie

Łabędzie (Cygnini) to monotypowe plemię dużych, majestatycznych ptaków z rodziny kaczkowatych. do Do łabędzi zaliczamy 6-7 gatunków, z czego w Polsce można spotkać 3 gatunki. Najczęściej spotykanym w Polsce łabędziem jest łabędź niemy. Jest jednocześnie naszym największym łabędziem.

Do łabędzi czasem zalicza się także koskorobę (Coscoroba coscoroba).

Wygląd

To duże ptaki o długość do 180 cm i rozpiętości skrzydeł 260 cm i masie do 22,5 kg. charakterystyczna jest długa szyja, majestatycznie wygięta. Dziób przy końcu płaski i zaokrąglony. Nogi dość krótkie. Barwa upierzenia jest biała lub czarna, u młodych ptaków szaro-popielata. Skrzydła szerokie, ogon krótki.

Gatunki spotykane w Polsce

Łabędź niemy PL Lęgowy Nieliczny

Cygnus olor

Łabędź niemy to duży ptak z charakterystyczną wyciągniętą szyją o białym upierzeniu, z pomarańczowym dziobem z czarną naroślą u nasady, którego nierzadko możemy spotkać na zbiornikach wodnych w naszym kraju. Samiec i samica tworzą trwałe pary.

Łabędź krzykliwy PL Lęgowy sporadycznie Przelotny / przylatujący Skrajnie nieliczny !

Cygnus cygnus

Łabędź ten ma żółto-czarny dziób i wyprostowaną szyję. Jest u nas nieliczny. Mamy zaledwie kilkadziesiąt par w Polsce. Ptak ten unika obecności człowieka i jest bardzo płochliwy. Podczas lęgów ptak ten aktywnie broni swojego terytorium.

Łabędź czarnodzioby PL Przelotny / przylatujący !

Cygnus columbianus

Łabędź czarnodzioby to gatunek dużego ptaka z rodziny kaczkowatych. Najbardziej charakterystyczna cecha tego łabędzia to czarny dziób z żółtą plamą u nasady.

Pozostałe gatunki

Łabędź czarnoszyi

Cygnus melanocoryphus

Łabędź czarnoszyi to duży ptak z grupy gęśców, o białym ubarwieniu za wyjątkiem czarnej szyi. Nie wydaje żadnych odgłosów. Gnieździ się na brzegach dużych zbiorników wodnych, pośród gęstej roślinności.

Łabędź czarny

Cygnus atratus

Łabędź czarny to piękny i towarzyski ptak, występujący w dużych stadach, spotykany także w Polsce. Ptak ten wędruje w poszukiwaniu miejsc do lęgów i żerowisk. Upierzenie czarne, dziób czerwonawy. Ma dość smukłą sylwetkę, bardzo długą szyję.

Łabędź trąbiący

Cygnus buccinator

Łabędź trąbiący to duży ptak z rodziny kaczkowatych. Upierzenie jest białe. Charakterystyczny jest czarny dziób, mający różowe krawędzie. Nogi czarne.

Koskoroba

Coscoroba coscoroba

Koskoroba (Coscoroba coscoroba) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych, zaliczany do plemienia łabędzi wraz z rodzajem Cygnus. Wyglądem przypomina gęś o białym upierzeniu, różowych nogach i dziobie.

Wymarłe gatunki

Łabędź południowy (Cygnus sumnerensis)

Występowanie i środowisko

Łabędzie występują w Europie, Azji, Ameryce Północnej, Ameryce Południowej i w Australii. To ptaki związane z wodnym środowiskiem. Najczęściej spotykane na powierzchni wód stojących, słodkich. Podczas wędrówek spotykany na brzegach morskich.

Tryb życia i zachowanie

Łabędź porusza się po lądzie niezdarnie, ale szybko lata. W locie jest wytrzymały i podczas wędrówek pokonuje tysiące kilometrów. Pływa bardzo szybko, ustawiając pióra skrzydeł pod wiatr. Głos krzykliwy. Łabędź niemy wydaje dźwięki syczące i chrapliwe.

Aby wznieść się w powietrze, łabędzie potrzebują długiego nawet na 50 metrów rozbiegu. Przy odpowiedniej prędkości siła nośna jest dopiero wtedy unieść ciężkie ciało łabędzia. Łabędzie zwykle startują pod wiatr. To znacznie skraca dystans rozbiegu.

Morfologia i anatomia

Dymorfizm płciowy nie występuje.

Pożywienie

Co jedzą łabędzie? Ptaki te żywią się trawą i innymi roślinami, a także drobnymi zwierzętami wodnymi. Brak dymorfizmu płciowego.

Rozmnażanie

Łabędzie są monogamiczne, łączą się w trwałe pary. Gniazda naziemne. Młode pozostają z rodzicami często do następnego roku.

Ochrona i zagrożenia

W Polsce łabędzie podlegają ochronie prawnej, a także ich siedliska lęgowe.

Ciekawostki

Łabędź jest bohaterem znanej bajki H. Ch. Andersena - Brzydkie kaczątko.

Łabędzie są bohaterami jednego z najbardziej znanych baletów - Jezioro łabędzie Piotra Czajkowskiego.

Łabędź niemy jest najcięższym ptakiem wodnym latającym.

Pytania

Łabędź czy łabądź?

Łabędź.

Co oznacza łabędzi śpiew?

Łabędzie głównie milczą, co najwyżej krzyczą lub trąbią i syczą. Nie śpiewają. Skąd takie określenie? Określenie to pojawiło się bardzo dawno temu. Oznacza ostatni przejaw twórczości człowieka, po którym już nic nie następuje. To jak przedśmiertny krzyk łabędzia.

Czy ptaki się kąpią?

Zimą często dokarmiamy nasze ptaki. Czy jednak równie dobrze pamiętamy o nich latem? Wówczas również można im pomóc przetrwać trudne okresy suszy i wysokich temperatur.

Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?

To, co robi kukułka nosi nazwę pasożytnictwa lęgowego. Czy w świecie przyrody kukułka jest wyjątkiem, czy też jest to zjawisko spotykane także u innych gatunków?

Największe gniazda ptaków

Jak duże może być gniazdo ptaka? Jakie ptaki są rekordzistami pod tym względem? Oto krótki przegląd rekordzistów wśród ptasich budowniczych gniazd na świecie i w Polsce.

Jak dokarmiać ptaki?

Czym i jak mądrze dokarmiać ptaki, aby im nie zaszkodzić?

Najmniejsze ptaki na świecie

Jaki jest najmniejszy ptak na świecie? Jaki polski ptak jest najmniejszy?

Największe ptaki na świecie

Jaki ptak jest największy na świecie, a jaki w Polsce? Jakie gatunki są najcięższe, które mają największą rozpiętość skrzydeł i które są najwyższe?

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN - Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Andrzej Trepka - Rekordy zwierząt – ptaki, ISBN 83-85578-34-X, R.A.F. SCRIBA 1997
Christopher Perrins - Wielka Encyklopedia Ptaki, wszystkie rodziny świata, ISBN 978-83-7670-263-6, Buchmann 2012
Michał Radziszewski, Mateusz Matysiak - Atlas Ptaków Polski - ilustrowana encyklopedia, ISBN 978-83-7705-659-2, Fenix