Leszczyna pospolita, orzech laskowy

Leszczyna pospolita, orzech laskowy (Corylus avellana L.) to wysoki krzew liściasty z rodziny leszczynowatych (niektóre źródła wskazują na rodzinę brzozowatych), uprawiany dla owoców. W Polsce liczy 20 odmian.

'Cosford' - odmiana często uprawiana w Polsce, wcześnie i obficie owocująca.
'Hellesche Reisen' - jedna z najcenniejszych odmian, o dużych owocach.
'Warszawski Czerwony' - odmiana o purpurowych liściach.

Występowanie i środowisko PL

Gatunek ten jest spotykany w lasach liściastych, na miedzach i polach, skarpach, w dolinach rzek w Europie i Azji. Jest też uprawiany w ogrodach jako krzew owocowy (dla orzechów laskowych). Krzew ten preferuje żyzne i przepuszczalne podłoże. Toleruje cień. Występuje na terenie całego kraju.

Tryb życia i zachowanie

Owoce (orzechy) dojrzewają w okresie od końca sierpnia do września. Kwiaty pojawiają się już w marcu. Leszczyna pospolita jest odporna na mróz i na suszę.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość nawet 6-8 m.

Łodyga to gałęzie o gładkiej korze, tworzą gęstą koronę. Kora jest popielata, z poziomym kreskowaniem, czasem łuszczy się jak papier.

Liście są pojedyncze, odwrotnie jajowate, zaostrzone, sercowate u nasady, podwójnie piłkowane lub ząbkowane, o długości do 12 cm. Ulistnienie skrętolistne.

Kwiaty męskie to zwisające bazie, żeńskie są małe i schowane w pączkach. Wiosną (już na początku marca) widać tylko czerwone znamiona słupków.

Owoce to orzechy laskowe, okryte zieloną okrywą owocową.

Rozmnażanie

Leszczyna pospolita jest rozdzielnopłciowa. Kwiaty męskie i żeńskie występują osobno na jednym krzewie. To roślina wiatropylna.

Ochrona i zagrożenia

Nie wymaga ochrony.

Ciekawostki

To jedno z najwcześniej kwitnących naszych roślin drzewiastych (marzec).

Orzechy laskowe zawierają aż 62% tłuszczu.

Ponad 70% produkcji orzecha laskowego pochodzi z Turcji.

Zbiory i zastosowanie

Leszczyna jest uprawiana dla orzechów laskowych, które są wykorzystywane w przemyśle spożywczym do różnych celów.

Pielęgnacja

To krzew mało wymagający w uprawie.

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: krzew.
Stanowisko: półcień, cień.
Środowsko: leśne, synantropijne.
Użytek: rośliny uprawne, rośliny ogrodowe, owoce.
Strefy mrozoodporności: 4-9. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: megafanerofit, nanofanerofit.
Kategoria przybysza: roślina uprawiana.
Częstośc występowania gatunku: pospolity na całym terenie lub prawie całym terenie.
Diploidalna liczba chromosomów: 2n=22.
Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
Liście: pojedyncze, odwrotnie jajowate, zaostrzone, sercowate u nasady, podwójnie piłkowane lub ząbkowane, skrętolistne.
Symbioza z grzybami (mikoryza):
- Trufla czarnozarodnikowa, trufla perygordska (Tuber melanosporum)

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
		●	▸									Kwitnie leszczyna pospolita.
							◂	●				Dojrzewają orzechy laskowe.

Uprawa

Czynności i właściwości	Opis
Odczyn gleby	Odczyn od lekko kwaśnego do lekko zasadowego.
Właściwości gleby	Gleba żyzna, przepuszczalna, wilgotna.
Trudność uprawy	Uprawa i pielęgnacja łatwa.
Czas uprawy	Wieloletnia.
Stanowisko	Nasłonecznione lub półcieniste, a nawet cień.

Pokrewne gatunki roślin

Przepisy kucharskie

Przepis na krem maślany do tortu

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Agnieszka Gawłowska – 500 owoców i warzyw, 978-83-7845-874-6, SBM 2015
Wolfgang Kawollek – Wielka księga ogrodnika i działkowca, ISBN 978-83-245-1259-1, Publicat 2001
Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005