Lipa drobnolistna
Okaz z Arboretum w Wojsławicach. © Krzysztof Trawiński - medianauka.pl
Lipa drobnolistna (Tilia cordata Mill.) to drzewo liściaste z rodziny lipowatych o miododajnych kwiatach i leczniczych właściwościach. Oto wybrane odmiany:
- 'Erecta' - o wyprostowanych pędach, świetne drzewo alejowe;
- 'Green Globe' - mała odmiana o kulistej koronie;
- 'Greenspire' - dorasta do 15 m, ma jajowatą koronę;
- 'Villae Aurea' - widoczna na zdjęciu;
To cenne drzewo parkowe.
Występowanie i środowisko PL
To gatunek występujący w Europie i Azji Zachodniej. Lipa ta rośnie niemalże w całej Polsce. Preferuje gleby piaszczyste i gliniaste, żyzne. Rośnie w lasach, parkach.
Tryb życia i zachowanie
Kwitnie w czerwcu i lipcu (później niż lipa szerokolistna). Ten gatunek lipy jest najbardziej odporny na mróz ze wszystkich przedstawicieli lipowatych. Rośnie na stanowiskach słonecznych, a także w umiarkowanym półcieniu.
Drzewo to dożywa 300-500 lat.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 30 m. Obwód pierśnicy: zwykle 2m, najwięcej 10 m.
Pień jest pokryty gładka korą, szarą, wraz z wiekiem pęka wzdłużnie. Drzewo to wytwarza szerokostożkowatą koronę.
Liście są sercowate, zaostrzone na końcu, długoogonkowe, z piłkowanymi brzegami. Są koloru zielonego z wierzchu, sino-matowego od spodu. W kątach nerwów znajdują się niewielkie włoski.
Kwiaty obupłciowe są zebrane w grupy zwykle po 5-7, tworząc wierzchołkowe kwiatostany, są zielone i intensywnie pachną. Mają charakterystyczną zieloną podstawkę w kształcie języczka.
Owoc jest kulisty, okryty cienką łupiną. Dojrzewa we wrześniu. Z uwagi na zaopatrzenie w listkowaty języczek, owoce są unoszone daleko przez wiatr.
Ochrona i zagrożenia
Nie wymaga ochrony.
Ciekawostki
Niegdyś łyka lipy używano do produkcji lin.
Z uwagi na miękkie drewno, lipa jest cennym surowcem rzeźbiarskim.
Około 5 tysięcy lat temu to lipa dominowała w Polsce i północno-zachodniej Europie w lasach.
Najstarsza i największa lipa drobnolistna w Polsce to lipa we wsi Cielętniki w województwie śląskim. Okaz ten liczy sobie ponad 530 lat. Ma 31 m wysokości i 11m obwodu.
Zbiory i zastosowanie
Napar z kwiatów lipy jest doskonałym środkiem na lekkie przeziębienia.
Pielęgnacja
Dobrze znosi silne cięcie, które dokonujemy w stanie bezlistnym.
Biologia i ekologia
- Kolor kwiatów:
- Grupa roślin: drzewo.
- Stanowisko: nasłonecznione, półcień.
- Środowsko: leśne.
- Użytek: rośliny ogrodowe, roślina lecznicza.
- Strefy mrozoodporności: 2-9. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
- Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: megafanerofit.
- Kategoria przybysza: roślina uprawiana.
- Częstośc występowania gatunku: pospolity na całym terenie lub prawie całym terenie.
- Diploidalna liczba chromosomów: 2n=82.
- Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
- Liście: sercowate, długoogonkowe, piłkowane
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
◂ | ● | Kwitnie lipa drobnolistna. |
Pokrewne gatunki roślin
- lipa szerokolistna, lipa wielkolistna (Tilia platyphyllos)
- lipa srebrzysta, lipa węgierska (Tilia tomentosa)
- lipa krymska (Tilia × euchlora)
- lipa holenderska (Tilia × europaea)
- lipa Henry'ego (Tilia henryana)
- lipa begoniolistna (Tilia begoniifolia)
- lipa Maksimowicza (Tilia maximowicziana)
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
- Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
© medianauka.pl, 2017-08-07, GAT-4480
Data aktualizacji artykułu: 2024-10-12