Literacka Nagroda Nobla

Nagroda Nobla została ustanowiona testamentem Alfreda Nobla z 27 listopada 1895 roku i jest przyznawana od 1901 roku. Nagroda ta ma charakter międzynarodowy. W dziedzinie literatury zgodnie z wola Alfreda Nobla może być uhonorowana osoba, która stworzyła w dziedzinie literatury najwybitniejszą pracę w kierunku idealistycznym.  Oryginalny tekst testamentu Nobla możesz przeczytać tutaj.

Wręczenie nagrody odbywa się zwykle 10 grudnia każdego roku w filharmonii w Sztokholmie, to jest w dniu rocznicy śmierci fundatora.

Na nagrodę składa oprócz pieniędzy dyplom i medal.

Organem przyznającym nagrodę w dziedzinie literatury  jest Akademia Szwedzka, złożona z 18 członków, pełniących tę funkcję dożywotnio. Są to szwedzcy pisarze i poeci, filolodzy i historycy. Wybór laureata należy do Komitetu Noblowskiego, złożonego z 4-5 osób, powoływany na okres trzech lat.

Kto może zgłaszać kandydatów? Otóż prawo takie mają członkowie Akademii Szwedzkiej a także innych organizacji o podobnym charakterze, profesorowie literatury i filologii uniwersytetów , laureaci literackiej Nagrody Nobla oraz przewodniczący stowarzyszeń, którzy odpowiadają za twórczość literacką różnych krajów.

Nagrodzeni

RokLaureatKrajJęzykUzasadnienieWybrane dzieła
2017 Kazuo IshiguroWielka Brytania angielski Jako ten, który w powieściach o potężnej sile emocjonalnej odsłonił otchłań pod naszym izulorycznym poczuciem łączności ze światem
  • Kiedy byliśmy sierotami
  • Malarze świata ułudy
  • Nie opuszczaj mnie
  • Niepocieszony
  • Nokturny
  • Okruchy dnia
  • Pejzaż w kolorze sepii
  • Pogrzebany olbrzym
2016 Bob Dylan USA angielski Za „stworzenie nowych form poetyckiej ekspresji w ramach wielkiej tradycji amerykańskiej pieśni”  
2015 Swietłana Aleksijewicz Białoruś rosyjski Za „polifoniczny pomnik dla cierpienia i odwagi w naszych czasach”  
2014 Patrick Modiano Francja francuski Za „sztukę pamięci i dzieła, w których uchwycił najbardziej niepojęte ludzkie losy i odkrywał świat czasu okupacji”  
2013 Alice Munro Kanada angielski Jako „mistrzyni współczesnego opowiadania”  
2012 Mo Yan Chiny chiński Jako ten, „który z halucynacyjnym realizmem łączy opowieści ludowe, historię i współczesność”  
2011 Tomas Tranströmer Szwecja szwedzki Za „zwięzłe, przejrzyste obrazy, które dają nam świeży dostęp do rzeczywistości”  
2010 Mario Vargas Llosa Peru hiszpański    
2009 Herta Müller Niemcy niemiecki    
2008 Jean-Marie Gustave Le Clézio Francja, Mauritus francuski    
2007 Doris Lessing Wielka Brytania angielski    
2006 Orhan Pamuk Turcja turecki    
2005 Harold Pinter Wielka Brytania angielski    
2004 Elfriede Jelinek Austria niemiecki    
2003 John Maxwell Coetzee RPA angielski    
2002 Imre Kertész Węgry węgierski    
2001 Vidiadhar Surajprasad Naipaul Wielka Brytania angielski    
2000 Gao Xingjian Francja chiński    
1999 Günter Grass Niemcy niemiecki    
1998 José Saramago Portugalia portugalski    
1997 Dario Fo Włochy włoski    
1996 Wisława Szymborska Polska polski    
1995 Seamus Heaney Irlandia angielski    
1994 Kenzaburō Ōe Japonia japoński    
1993 Toni Morrison USA angielski    
1992 Derek Walcott Saint Lucia angielski    
1991 Nadine Gordimer RPA angielski    
1990 Octavio Paz Meksyk hiszpański    
1989 Camilo José Cela Hiszpania hiszpański    
1988 Nadżib Mahfuz Egipt arabski    
1987 Iosif Brodski ZSRR, USA rosyjski, angielski    
1986 Wole Soyinka Nigeria angielski    
1985 Claude Simon Francja francuski    
1984 Jaroslav Seifert Czechosłowacja czeski    
1983 William Golding Wielka Brytania angielski    
1982 Gabriel García Márquez Meksyk hiszpański    
1981 Elias Canetti Wielka Brytania niemiecki    
1980 Czesław Miłosz Polska, USA polski    
1979 Odiseas Elitis Grecja grecki    
1978 Isaac Bashevis Singer Polska, USA jidysz    
1977 Vincente Aleixandre Hiszpania hiszpański    
1976 Saul Bellow USA angielski    
1975 Eugenio Montale Włochy włoski    
1974 Harry Martinson, Eyvind Johnson Szwecja szwedzki    
1973 Patrick White Australia angielski    
1972 Heinrich Böll Niemcy niemiecki    
1971 Pablo Neruda Chile hiszpański    
1970 Aleksandr Sołżenicyn ZSRR rosyjski    
1969 Samuel Beckett Irlandia angielski/francuski    
1968 Yasunari Kawabata Japonia japoński    
1967 Miguel Ángel Asturias Gwatemala hiszpański    
1966 Samuel Agnon, Nelly Sachs Izrael, Szwecja hebrajski, niemiecki    
1965 Michaił Szołochow ZSRR rosyjski    
1964 Jean-Paul Sartre Francja francuski    
1963 Jorgos Seferis Grecja grecki    
1962 John Steinbeck USA angielski    
1961 Ivo Andrić Jugosławia serbsko-chorwacki    
1960 Saint-John Perse Francja francuski    
1959 Salvatore Quasimodo Włochy włoski    
1958 Boris Pasternak ZSRR rosyjski    
1957 Albert Camus Francja francuski    
1956 Juan Ramón Jiménez Hiszpania hiszpański    
1955 Halldór Kiljan Laxness Islandia islandzki    
1954 Ernest Hemingway USA angielski    
1953 Winston Churchill Wielka Brytania angielski    
1952 François Mauriac Francja francuski    
1951 Pär Lagerkvist Szwecja szwedzki    
1950 Bertrand Russell Wielka Brytania angielski    
1949 William Faulkner USA angielski    
1948 Thomas Stearns Eliot Wielka Brytania angielski    
1947 André Gide Francja francuski    
1946 Hermann Hesse Szwajcaria niemiecki    
1945 Gabriela Mistral Chile hiszpański    
1944 Johannes Jensen Dania duński    
1943 nagrody nie przyznano
1942 nagrody nie przyznano
1941 nagrody nie przyznano
1940 nagrody nie przyznano
1939 Frans Sillanpää Finlandia fiński    
1938 Pearl Buck USA angielski    
1937 Roger MArtin du Gard Francja francuski    
1936 Eugene O'Neill USA angielski    
1935 nagrody nie przyznano
1934 Luigi Pirandello Włochy włoski    
1933 Iwan Bunin Rosja rosyjski    
1932 John Galsworthy Wielka Brytania angielski    
1931 Erik Axel Karlfeldt Szwecja szwedzki    
1930 Sinclair Lewis USA angielski    
1929 Thomas Mann Niemcy niemiecki    
1928 Sigrid Undset Norwegia norweski    
1927 Henri Bergson Francja francuski    
1926 Grazia Deledda Włochy włoski    
1925 George Bernard Shaw Wielka Brytania angielski    
1924 Władysław Reymont Polska polski za „wybitny epos narodowy, powieść Chłopi  
1923 William Buttler Yeats Irlandia angielski    
1922 Jacinto Benavente Hiszpania hiszpański    
1921 Anatole France Francja francuski    
1920 Knut Hamsun Norwegia norweski    
1919 Carl Spitteler Szwajcaria niemiecki    
1918 nagrody nie przyznano
1917 Henrik Pontoppidan, Karl Gjellerup Dania duński    
1916 Verner von Heidenstam Szwecja szwedzki    
1915 Romain Rolland Francja francuski    
1914 nagrody nie przyznano
1913 Rabindranath Tagore Indie bengalski, angielski    
1912 Gergart Hauptmann Niemcy niemiecki    
1911 Maurice Maeterlinck Belgia framcuski    
1910 Paul Heyse Niemcy niemiecki    
1909 Selma Lagerlöf Szwecja szwedzki    
1908 Rudolf Eucken Niemcy niemiecki    
1907 Giosuè Carducci Włochy włoski    
1906 Henryk Sienkiewicz Polska polski    
1905 José Echegaray Hiszpania hiszpański    
1904 Frédéric Mistral Francja francuski    
1903 Bjørnstjerne Bjørnson Norwegia norweski    
1902 Theodor Mommsen Niemcy niemiecki    
1901 Sully Prudhomme Francja francuski    

Ciekawostki





© medianauka.pl, 2018-01-13, A-3527



Udostępnij
©® Media Nauka 2008-2023 r.