Malina właściwa

Malina właściwa (Rubus idaeus) to krzew z rodziny różowatych o jadalnych, smacznych owocach. Polska jest drugim na świecie producentem malin po Rosji. Największe plantacje znajdują się na Mazowszu.

Wybrane odmiany:

'Autumn Bliss' - odmiana późna o czerwonych owocach.
'Fallgold' - odmiana o żółtych owocach.
'Glen Ample' - odmiana o dużych, czerwonych owocach.
'Himbostar' - odmiana późna, o czerwonych owocach.
'Rumiloba' - odmiana późna, dobra na mrożonki.
'Zefa 2', 'Zefa 3' - odmiana o czerwonych owocach, późna, dające duże plony, odporna.

Występowanie i środowisko PL

Malina właściwa występuje w lasach, na zrębach, jest też uprawiana w ogrodach dla cennych owoców. To gatunek Europy i Azji, introdukowany w Ameryce Północnej. W naszym kraju jest pospolity na terenie całej Polski. Lubi stanowiska nasłonecznione, gleby lekko kwaśne, a także zasadowe.

Tryb życia i zachowanie

Kwitnie w okresie od maja do czerwca.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 200 cm.

Łodyga w dolnej części jest wyposażona w kolce przypominające igły. Młoda część jest naga.

Liście są pierzasto-złożone, 3-5-7 listkowe, zielone, od spodu filcowate, skrętoległe, piłkowane, liście pędów kwiatowych 3-listkowe.

Kwiaty są w zwisających kwiatostanach. Są miododajne, niepozorne i drobne, obupłciowe. Płatki mają biały kolor.

Owoc maliny ma różowy kolor (zdarza się bardzo rzadko, że jest żółty). Owoc zbiorowy składa się z drobnych, soczystych pestkowców.

Korzeń z licznymi odrostami.

Rozmnażanie

Roślina owadopylna.

Ochrona i zagrożenia

Nie wymaga ochrony.

Ciekawostki

Dzika malina właściwa owocuje tylko na pędach dwuletnich.

Malina to gatunek jeżyny.

Polska jest drugim na świecie producentem malin po Rosji. Największe plantacje znajdują się na Mazowszu.

Największy szkodnik malin to kistnik malinowiec, którego białe larwy żerują w owocach.

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: krzew.
Stanowisko: nasłonecznione.
Środowsko: leśne.
Użytek: zioła, rośliny uprawne, roślina lecznicza, owoce.
Strefy mrozoodporności: 4-9. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: nanofanerofit.
Kategoria przybysza: roślina uprawiana.
Częstośc występowania gatunku: pospolity na całym terenie lub prawie całym terenie.
Diploidalna liczba chromosomów: 2n=14.
Status popularności rośliny: gatunek znany, znajduje się pośród 1000 najbardziej popularnych i znanych wśród Polaków roślin.
Jadalność: Gatunek jadalny.
Liście: pierzastozłożone, 3-5-7 listkowe, skrętoległe, piłkowane

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
				●	●							Kwitnie malina właściwa (dzika odmiana).
						●	●	●	●			Zbiór maliny właściwej w zależności od odmiany zakres może być mniejszy.
		●							●			Pora na sadzenie maliny właściwej

Uprawa

Czynności i właściwości	Opis
Odczyn gleby	Odczyn lekko kwaśny. pH 5.5-6.5
Właściwości gleby	Gleba powinna być żyzna, stale umiarkowanie wilgotna.
Trudność uprawy	Uprawa i pielęgnacja łatwa.
Podlewanie	Obfite.
Stanowisko	Nasłonecznione.
Terminy siewu / zbioru plonów / pielęgnacji	Zobacz w kalendarzu.
Rozmnażanie	Przez odrosty korzeniowe. Przed posadzenie warto spulchnić ziemię i wzbogacić w nawóz.
Choroby i szkodniki	Choroby wirusowe, których nie da się wyleczyć, mszyce, szara pleśń, kistnik malinowiec, przebarwiacz malinowy, przędziorki.
Dodatkowe informacje	Malina bardzo źle znosi wahania ilości wody w glebie. Rzędy mali sadzimy w kierunku północ-południe, aby maksymalnie zwiększyć ekspozycję na słońce. W pierwszym roku zostawiamy do 3 pędów. W kolejnym roku przycinamy tuż przy ziemi. W trzecim roku można zostawić do 7 łodyg. Obumarłe łodygi ścinamy na bieżąco. Wokół malin stale mulczujemy glebę.

Zbiory i zastosowanie w zielarstwie

Zastosowanie	Opis
Zastosowanie ogólne	Roślina o leczniczych właściwościach.
Zastosowanie terapeutyczne	niestrawność bóle menstruacyjne przeziębienie, grypa infekcja układu moczowego ból gardła biegunka
Sposób działania, właściwości lecznicze	Zastosowanie przede wszystkim konsumpcyjne ale także lecznicze (zarówno owoce jak i liście). To źródło między innymi witamin C, E, witamin z grupy B, potasu, magnezu, wapnia i żelaza. Napar z liści ma działanie moczopędne i żółciopędne, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Może być podawany przy biegunkach, wzdęciach.Od dawnych czasów herbata z liści malin była stosowana przez młode kobiety do regulowania miesiączki a także w ciąży jako środek tonizujący i wzmacniający macicę. Herbata z sokiem malinowym jest świetna przy stanach zapalnych, gorączkowych.
Przyjmowana postać	tabletki i kapsułki herbata, napar nalewka odwar
Przepisy zielarskie	Herbata ciążowa - 1-2 łyżeczki suszonych liści maliny gotujemy przez 5-7 minut w 250 ml wody. Odwar - jak wyżej, tylko należy gotować 15-30 minut.
Dawkowanie	1 szklanka 2-3 razy dziennie podczas ciąży, 1/2 szklanki jako środek na biegunkę 3-4 razy dziennie.
Przeciwwskazania	W czasie ciąży nie należy bez konsultacji lekarskiej zażywać wyciągu z liści malin.
Surowiec	Liście, owoce.

Pokrewne gatunki roślin

Zioła
Zobacz atlas ziół, roślin leczniczych i przyprawowych.

Przepisy kucharskie

Przepis na ciasto z malinami

Przepis na malinową chmurkę

Przepis na budyń z malinami

Przepis na koktajl z owocami

Przepis na kisiel malinowy

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Anna i Łukasz Przybyłowiczowie – Ilustrowana Encyklopedia Roślin Polski, ISBN 978-83-7705-826-8, PWN
Wolfgang Kawollek – Wielka księga ogrodnika i działkowca, ISBN 978-83-245-1259-1, Publicat 2001
Rebecca L. Johnson, Steven Foster, Tieraona Low Dog, David Kiefer – Przewodnik po ziołach leczniczych, ISBN 978-83-274-8955-5, wydawnictwo Olesiejuk 2019
Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005