Mars

Charakterystyka orbity
Wielka półoś orbity: 227,94 mln km = 1,52366 AU
Mimośród: 0,09341
Okres obiegu wokół Słońca: 1,88085 roku
Liczba księżyców: 2
Średnia prędkość na orbicie: 24,13 km/s
Nachylenie do ekliptyki: 1,851°
Długość węzła wstępującego: 49,58°
Charakterystyka planety
Rodzaj obiektu: planeta typu ziemskiego
Masa: 0,10745 MZ
Średnia gęstość: 3933 kg/m3
Promień równikowy: 3397,0 km
Spłaszczenie: 0,0065
Albedo: 0,15
Czas obrotu wokół własnej osi: 24h37m23s
Nachylenie równika do płaszczyzny orbity: 25°19
Przyspieszenie grawitacyjne na równiku: 3,69 m/s2 = 0,376 g
Druga prędkość kosmiczna: 5,0 m/s
Doba słoneczna: 24,660 h
Średnia temperatura powierzchni: od -90°C do 5°C
Pierścienie: brak
Atmosfera

Występowanie atmosfery: tak
Ciśnienie: 610 Pa = 0,0061 atm
Skład chemiczny: CO2, N2, Ar, O2, CO, H2O

Widomy ruch planety na niebie
Odległość od ekliptyki: niewielka
Odległość od Słońca: duża
Czas obserwacji: cała noc w opozycji
Opozycja: występuje
Największa jasność: w opozycji
Fazy: słabo widoczne

Mars jest czwartą planetą w Układzie Słonecznym, licząc od Słońca. To planeta typu ziemskiego. Posiada jeden księżyc. Jest planetą zewnętrzną. Niemalże cała planeta jest pokryta czerwonym pyłem, stąd nazwa Czerwona Planeta. To w zasadzie pustynna planeta. Mars jest od wieków identyfikowany z bogiem wojny.

Temperatura przy powierzchni wynosi od -133°C na biegunach do 27°C podczas marsjańskiego lata.

Na nocnym niebie Marsa można obserwować prawie przez całą noc. Zwykle widoczny jest jako mała, czerwona plamka na nocnym niebie. Około co 2 lata zbliża się do Ziemi, gdy jest w opozycji do Słońca. Wówczas są najbardziej korzystne warunki do obserwacji tej planety przez teleskop. To tak zwana korzystna opozycja.

Jeden obrót wokół własnej osi trwa 1,026 ziemskich dni. Tyle trwa marsjański dzień. Wokół Słońca Mars obiega swoją orbitę w 687 dni.

Księżyce

Mars posiada dwa niewielkie księżyce: Fobos i Deimos. Mają nieregularne kształty. Prawdopodobnie są to planetoidy przechwycone przez Marsa.

Poniższa tabela przedstawia podstawowe parametry naturalnych satelitów Marsa.

Nazwa a
[tys. km]
T
[dni]
ε ne m mag A D
[km]
Odkrywca
Fobos 9 378 0,31891 0,0151 1,08 11,4 0,07 27×22×18 Hall, 1877
Deimos 23 459 1,26244 0,0005 1,79 12,4 0,08 15×12×11 Hall, 1877

Oznaczenia:

Skład atmosfery

Mars posiada rzadką atmosferę. Jest skład chemiczny jest następujący:

Ciśnienie na powierzchni jest bardzo niskie, aż 164 razy mniejsze od ciśnienia panującego w atmosferze na Ziemi.

Mimo rzadkiej atmosfery wieją tam wiatry, które powodują burze piaskowe, pokrywające ogromne obszary całej planety.

Budowa Marsa

To planeta zbudowana głównie ze skał i pasków z płynnym, prawdopodobnie żelaznym jądrem. Prawdopodobnie jego promień jest równy połowie promienia planety. Płaszcz ma stałą strukturę. Skorupa marsjańska jest dużo grubsza od ziemskiej. Obecność kanionów na Marsie wskazuje na dawną obecność wody na planecie. Większość planety pokrywa czerwony piasek.

Ciekawe obiekty

Duże kratery i wulkany na Marsie noszą nazwy po badaczach Marsa, mniejsze zaś obiekty tego typu przyjmują nazwy ziemskich miast. Wąwozy i doliny biorą swoje nazwy od nazw "Mars" lub "gwiazda" w innych językach, mniejsze - od nazw ziemskich rzek. Obiekty innego typu przyjmują nazwy z map Marsa z XIX wieku, które zostały sporządzone przez Antoniadiego oraz Schiaparellego.

Oto ciekawsze obiekty na planecie:

Historia obserwacji i badań

Mars jest znany ludzkości od bardzo dawna. Już Egipcjanie znali go jako planetę. W 1600 roku Tycho Brache oznacza Marsa na mapie nieba. Cztery lata później Kepler wyznacza kształt orbity Marsa. W 1609 roku w stronę Marsa zwraca swój teleskop Galileusz. W 1619 roku Kepler publikuje swoje prawa i opisuje za ich pomocą ruch Marsa wokół Słońca. W 1659 roku Huygens szacuje marsjańską dobę i rozmiary planety. W 1666 roku Cassini odkrywa czapy polarne na Marsie, a w 1671 roku wyznacza odległość Marsa od Ziemi. W 1698 roku Huygens rozważa w swoje publikacji możliwość istnienia życia na Marsie. W 1894 roku w USA powstaje placówka badawcza Marsa (obserwatorium Lowella). W 1905 roku Lampland publikuje zdjęcie Marsa, na którym widoczne są kanały marsjańskie.

Misje kosmiczne

Kanały na Marsie

W 1877 roku Giovanni Schiaparelli podczas korzystnej opozycji Marsa zaobserwował na Marsie pierwszy raz ciemne linie, które pokrywają powierzchnię Marsa. Nazwał je kanałami. Kanały na Marsie znalazły się na wykonanych przez niego mapach Marsa i stały się sławne. Przez lata przypisywano ich powstanie obcej cywilizacji. Kanały marsjańskie były jedną z inspiracji budowy słynnego obserwatorium Lowella w Arizonie, którego zadaniem było między innymi poszukiwaniom życia na Marsie. Obserwatorium to opublikowało wiele niesamowitych zdjęć kanałów marsjańskich. Misje kosmiczne i rozwój techniki dowiodły, że na Marsie nie ma żadnych kanałów, w szczególności sztucznego pochodzenia. Mariner 9 jako pierwszy okrążył planetę i odkrył , że na Marsie znajdują się struktury przypominające koryta dawnych rzek.

Ciekawostki

Półkula północna różni się od półkuli południowej. Na południu znajduje się więcej kraterów. Jest to też teren nieco wyżej położony.

Na Ziemi znaleziono 34 meteoryty marsjańskiego pochodzenia, będące zestalona lawą. Skąd wiadomo, że skały te pochodzą z Marsa? Jednym tylko z dowodów jest skład pęcherzyków gazu zamkniętych w kamieniu o składzie marsjańskiej atmosfery.

Życie na Marsie

Jak do tej pory nie odnaleziono śladów życia na Marsie. Od czasów odkrycia kanałów na Marsie ludzkość ma nadzieję znaleźć tam życie. Jedna z sond w 1976 roku przesłała słynne zdjęcie marsjańskiej twarzy, która okazała się być później zwykłą górą.

Dziś nadal szukamy tam życia, ale raczej w skali mikro. Szukamy śladów organizmów jednokomórkowych lub pozostałości po życiu, gdy na Marsie płynęły rzeki wody.

Najbardziej fascynujący jak do tej pory dowód na możliwość istnienia życia na Marsie jest odnalezienie śladów aktywności prawdopodobnie mikroorganizmów w meteorycie ALH84001.

Mars w sztuce

Historia badań Marsa przyniosła wiele inspiracji dla pisarzy, filmowców, grafików i muzyków. Do najsłynniejszych dzieł należą:

Pytania

Ile waży człowiek na Marsie?

Na marsie człowiek jest 3 razy lżejszy niż na Ziemi.

Ile trwa lot na Marsa?

Wszystko zależy od wzajemnego położenia Ziemi i Marsa względem siebie. Najbliższa odległość między tymi planetami wynosi 56 mln km, średnio jest to 225 mln km. W linii prostej (co nie jest możliwe w przypadku takich lotów) podróż zajęła by tylko w najlepszym razie ponad miesiąc. Szacuje się jednak, że taka podróż potrwa w rzeczywistości od 3 do 9 miesięcy. Pamiętać dodatkowo trzeba, że jest to prawdopodobnie z technicznych powodów lot w jedną stronę.

Ile trwa dzień na Marsie?

Dzień marsjański trwa 1,026 ziemskich dni, to jest 1d 0 h 37 min.

Ile trwa rok na Marsie?

Rok na Marsie trwa 687 dni.



Inne zagadnienia z tej lekcji

Słońce


Słońce to gwiazda w centrum Układu Słonecznego. Słońce jest typową gwiazdą ciągu głównego. Nasza gwiazda skupia aż 99,865 % masy całego Układu Słonecznego. Planety, planetoidy, większość komet i mniejszych obiektów krąży wokół Słońca.

Merkury


Merkury jest pierwszą planetą, licząc od Słońca w Układzie Słonecznym. To planeta typu ziemskiego. Nie posiada atmosfery (tylko śladowe ilości) i nie ma żadnego księżyca.

Wenus


Wenus jest drugą planetą, licząc od Słońca, w Układzie Słonecznym. To planeta typu ziemskiego. Nie posiada żadnego księżyca. Jest planetą wewnętrzną. Jest uważana z bliźniaczą planetę Ziemi, choć panują na niej skrajnie odmienne warunki.

Ziemia


Ziemia jest trzecią planetą w Układzie Słonecznym, licząc od Słońca. Jest jedyną zamieszkałą przez organizmy żywe znaną planetą. Większość jej powierzchni pokrywają oceany. Wokół Ziemi krąży samotnie Księżyc.

Jowisz


Jowisz to największa planeta Układu Słonecznego. jest piątą planetą w Układzie Słonecznym, licząc od Słońca. Posiada aż 67 księżyców. Skupia w sobie 1% masy Słońca. To gazowy olbrzym.

Saturn


Saturn to jest szóstą planetą w Układzie Słonecznym, licząc od Słońca, drugą co do wielkości. To gazowy olbrzym. Posiada aż 62 księżyce, z których Tytan to drugi co do wielkości księżyc w Układzie Słonecznym.

Uran (planeta)


Uran to jest siódmą planetą w Układzie Słonecznym, licząc od Słońca, odkrytą dopiero w czasach nowożytnych. To olbrzym, trzeci pod względem wielkości w Układzie Słonecznym. Odkrył go 13 marca 1781 roku angielski uczony William Herschel.

Neptun (planeta)


Neptun jest ósmą planetą w Układzie Słonecznym, licząc od Słońca, odkrytą dopiero w czasach nowożytnych. To kolejny gazowy olbrzym.



Deimos
Deimos to naturalny satelita Marsa, jeden z dwóch, jakie Mars posiada. Deimos jest mniejszy od Fobosa - drugiego księżyca, jaki krąży wokół Marsa i leży dalej od Marsa niż Fobos.
Fobos
Fobos lub Phobos to naturalny satelita Marsa, jeden z dwóch, jakie Mars posiada. Fobos jest większy od Deimosa - drugiego księżyca, jaki krąży wokół Marsa. Fobos leży też bliżej Marsa niż Deimos.

© medianauka.pl, 2020-05-12, A-3788



Udostępnij
©® Media Nauka 2008-2023 r.