Przytulia wonna, marzanka wonna

Okaz z zielnika autorstwa Katarzyny Koc © Krzysztof Trawiński - medianauka.pl

Przytulia wonna, marzanka wonna (Galium odoratum (L.)Scop.) to wieloletnia lecznicza roślina zielna z rodziny marzanowatych. Gatunkiem podobnym występującym na tym samym siedlisku jest przytulia turyńska.

Występowanie i środowisko PL

Rośnie w całej Europie, wschodniej części Azji, krajach Afryki północno-zachodniej. Gatunek introdukowany w Ameryce Północnej. Występuje w lasach bukowych i innych, głównie liściastych, na glebach żyznych i wilgotnych, próchniczych. Roślina tworzy często łany. Stanowisko cieniste lub półcieniste.

Tryb życia i zachowanie

Kwitnie w okresie od kwietnia do czerwca.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość do 30 cm.

Kłącze jest pełzające, łodyga czterokątna

Liście są zebrane w okółki, lancetowate, szorstkie

Kwiaty są zebrane w baldachogrona, drobne, koloru białego, pręciki przyrośnięte do korony.

Owoc to rozłupka o średnicy 2-3 mm z haczykowatymi szczecinkami.

Ochrona i zagrożenia

Roślina znajduje się pod ochroną.

Ciekawostki

Po osuszeniu liście wydają zapach kumaryny.

Zbiory i zastosowanie

Surowiec stanowi młode ziele, podczas okresu kwitnienia (maj - czerwiec ).

Ziele to zawiera kumarynę i olejki eteryczne.

Napar z ziela działa uspokajająco i pobudzająco na trawienie.

Jest to produkt do przygotowywania napojów orzeźwiających.

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: bylina.
Stanowisko: półcień, cień.
Środowsko: leśne.
Użytek: zioła, roślina lecznicza.
Strefy mrozoodporności: 5-10. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: geofit, hemikryptofit.
Częstośc występowania gatunku: częsty w wielu rejonach.
Diploidalna liczba chromosomów: 2n=44.
Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
Liście: okółki, lancetowate

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
			◂	●	▸							Kwitnie marzanka wonnna.

Pokrewne gatunki roślin

Zioła
Zobacz atlas ziół, roślin leczniczych i przyprawowych.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Beata Grabowska, Tomasz Kubala – Encyklopedia bylin t. I i II, ISBN 978-83-7506-845-0, Zysk i S-ka 2011