Modliszki

Modliszki (Mantodea) to rząd owadów uskrzydlonych, który liczy dziś około 2500 gatunków. W Polsce żyje 1 gatunek z tej rodziny owadów, w Europie znamy ich około 30. Jest blisko spokrewniony z karaczanami. Najstarsze znane szczątki pochodzą z okresu kredy sprzed 120 mln lat.

Gatunki

Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.

Miomantis binotata (Miomantis binotata)
Modliszka zwyczajna PL (Mantis religiosa)

Inne gatunki

Bolbe pygmea
Creobroter apicalis
Gongylus gongyloides
Hierodula unimaculata
Ischnomantis gigas
Paratoxodera cornicollis

Występowanie i środowisko

Modliszki żyją głównie w rejonach tropikalnych i subtropikalnych. W Polsce są to zbiorowiska krzewów, suche trawy.

Tryb życia i zachowanie

Modliszka czatuje nieruchomo czekając, aż ofiara się zbliży. Wówczas modliszka rzuca się z przednimi odnóżami na zdobycz i natychmiast ją pożera. Po posiłku owady te czyszczą aparat gębowy i odnóża. Modliszki są aktywne za dnia. To trudne w zaobserwowaniu owady, gdyż upodabniają się do otoczenia i zwykle pozostają nieruchome.

Morfologia i anatomia

To owady, które często upodobniają się do otoczenia. Czasem przypominają liście, czasem gałązki. Kolor ciała zielony lub brązowy. Spotykane są też osobniki wielobarwne. Ich ciało jest wydłużone i spłaszczone. Posiadają dwie pary skrzydeł, czasem mocno zredukowanych. Głowa jest mała, ma trójkątny kształt i jest bardzo ruchliwa. Oczy są duże i mają złożoną budowę. Czułki krótkie. Aparat gębowy jest typu gryzącego. Przednie kończyny są chwytne, wyposażone w kolce. Samce są znacznie mniejsze od samic. Na odwłoku znajdują się dwa krótkie wyrostki (cerci). Larwy są zielone. Samice nie są wyposażone w pokładełka.

Rozmnażanie

Po dwóch tygodniach od ostatniego linienia samce przystępują do rozrodu. Samce czasem padają ofiarą samic jeszcze przed kopulacją. Czasem podczas kopulacji samica odgryza samcowi głowę i przedtułów, co tylko potęguje akt kopulacji. Czasem jednak samcowi udaje się uciec. Już kilka dni po kopulacji samica składa jaja do piankowatej substancji. Każde jajo znajduje się w osobnej komorze. Powstaje w ten sposób kokon, którego kształt i budowa są różne dla różnych gatunków. W kokonie modliszki zwyczajnej znajduje się około 200 jaj. Samica zakłada kilka kokonów. Rozwój zarodków zależy od temperatury otoczenia i trwa od jednego do siedmiu miesięcy. Dalej rozwój odbywa się z przeobrażeniem niezupełnym i trwa również kilka miesięcy.

Pożywienie

To drapieżniki. Polują na owady, głównie muchówki, błonkówki i szarańczaki, ale także drobne kręgowce (większe gatunki). Larwy również są drapieżnikami i niemal od razu atakują drobne owady.

Ochrona i zagrożenia

W Polsce modliszki są prawnie chronione. Występują u nas głównie na południu kraju, jedynie na wybranych stanowiskach.

Ciekawostki

Modliszki słyną ze zwyczaju pożerania swojego partnera samca podczas kopulacji. Samica odgryza mu głowę i zjada ją. Akt ten nie przerywa kopulacji.

Modliszka jest w swym ataku tak szybka, że potrafi złapać swoimi przednimi odnóżami muchę w locie!

Modliszki pożerają swoje ofiary żywcem, zaczynając od głowy. To okrutni drapieżcy.

Data aktualizacji artykułu: 2023-11-12