Mrówka rudnica

Mrówka rudnica (Formica rufa) to przedstawiciel rodziny mrówkowatych, liczny i typowy w naszym kraju. Mimo to nie jest go łatwo odróżnić od innych mrówek leśnych. Wygląd ma typowej mrówki. Charakterystyczna dla tego gatunku jest pionowa łuska, znajdująca się między odwłokiem a tułowiem. To jedna z naszych większych mrówek. Brązowo-czarne są górna część głowy, fragment tułowia, odwłok i odnóża, reszta jest ruda (stąd nazwa). Zwykle w ciągu roku możemy obserwować robotnice pozbawione skrzydeł. Rudnice nie posiadają żądeł, ale posiadają gruczoły jadowe.

Występowanie i środowisko PL

To typowy przedstawiciel leśnych środowisk. Preferuje lasy sosnowe. Występuje w Europie i zachodniej części Azji.

Tryb życia i zachowanie

Mrówki te budują niekiedy ogromne kopce zwykle z igieł świerkowych, sięgające nawet jednego metra wysokości. Nad ziemię wystaje około połowy gniazda. Owady te tworzą czasem ogromne grupy społeczne. W jednym mrowisku może się znajdować jedna lub nawet kilka tysięcy królowych oraz ponad milion robotnic.

Robotnice dbają o właściwą temperaturę jaj. Gdy jest ciepło jaja są przenoszone w górę mrowiska, gdy przychodzi chłód, jaja przenoszone są niżej.

Pożywienie

Rudnica odżywia się bezkręgowcami, spadzią mszyc. Larwy karmione są pokarmem pochodzenia zwierzęcego.

Rozmnażanie

Okres godowy przypada na czerwiec-wrzesień. W tym czasie przy mrowiskach można zaobserwować uskrzydlone królowe oraz samce również ze skrzydłami. Odbywa się lot godowy. Wkrótce po kopulacji wszystkie samce umierają. Zapłodnione królowe nie zakładają własnych gniazd, tylko wykorzystują gniazda pokrewnego gatunku - pierwomrówki łagodnej (Formica fusca). Królowa tego gniazda zostaje zabita przez najeźdźczynię, a robotnice zaczynają pielęgnować jaja rudnicy. Po pewnym czasie pierwotni gospodarze gniazda wymierają.

Ochrona i zagrożenia NT

Gatunek ten bliski zagrożenia wymarciem. Ma status NT w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Mrówki rudnice odgrywają niebagatelną - sanitarną rolę w lesie. Jest to owad znajdujący się pod ochroną oraz na Czerwonej Liście Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce. W Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych ma status NT - bliski zagrożenia wyginięciem.

Ciekawostki

Mrowiska mrówki rudnicy bywają wysokie na ponad metr, a to jedynie połowa gniazda. Druga część gniazda, równie duża, znajduje się pod ziemią. Mrówki te nie zakładają same nowych gniazd. Królowe wykorzystują już istniejące mrowiska pierwomrówki łagodnej.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
		●	●	●	●	●	●	●	●			Okres pojawu mrówki rudnicy. Resztę roku spędza w mrowisku.
					●	●	●	●				Okres godowy mrówki rudnicy w Polsce.

Pokrewne gatunki owadów

Jak mrówki nawigują i co mają z tym wspólnego wektory?

Istnieje pewien rodzaj mrówek, który posługuje się specyficznym sposobem orientowania się w przestrzeni. Czy ma to coś wspólnego z wektorami? Otóż okazuje się, że tak!

Czy w Polsce można jeszcze odkryć nowe gatunki zwierząt?

Można się spotkać z przekonaniem, że w świecie zwierząt w Polsce wszystko już zostało zbadane. Czy rzeczywiście?

Jak szybko latają owady?

Owady są jedynymi bezkręgowcami, które potrafią latać. Rozpiętość prędkości i różnych gatunków jest znaczna i może być zaskakująco duża.