Spis treści:
Muchołówkowate
Muchołówkowate (Muscicapidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowatych. Rodzina ta liczy dziś 321 gatunków, z czego w Polsce występuje 20 gatunków.
To małe ptaki związane ze środowiskiem leśnym. Wszystkie mają szeroki dziób i krótkie, słabe nogi. Upierzenie ubarwione różnie, od szarego do kolorowego. Dymorfizm płciowy częsty, szczególnie u gatunków jaskrawiej ubarwionych.
Występowanie i środowisko
Obecne w Eurazji, Afryce i Australii i na wyspach na Pacyfiku. Zamieszkują skraje lasów. Pionowy zasięg występowania to 4000 m n.p.m.
Rozmnażanie
Gniazdują na drzewach przy pniu lub w dziuplach. Gniazdo ma kształt czarki. Kilka gatunków gniazduje w dziuplach. Samica składa najczęściej 2-6 jaj (od 1 do 8), przy czym większe gatunki składają mniejszą liczbę jaj. Okres wysiadywania 12-14 dni, młode pozostają w gnieździe 11-16 dni.
Pożywienie
Polują na latające owady. Zjadają też jagody.
Ochrona i zagrożenia
Dżunglówka samotna jest gatunkiem krytycznie zagrożonym. Trzy kolejne gatunki są zagrożone, 12 innych jest narażonych na wyginięcie.
Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.
Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)
Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)
Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.
Gatunki
To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:
- białorzytka (zwyczajna) (Oenanthe oenanthe) PL
- białorzytka płowa (Oenanthe isabellina) PL
- białorzytka pstra (Oenanthe pleschanka) PL
- białorzytka pustynna (Oenanthe deserti) PL
- białorzytka rdzawa (Oenanthe hispanica) PL
- kląskawka afrykańska (Saxicola torquatus) PL
- kopciuszek (zwyczajny) (Phoenicurus ochruros) PL
- modraczek (zwyczajny) (Tarsiger cyanurus) PL
- muchołówka białoszyja (Ficedula albicollis) PL
- muchołówka mała (Ficedula parva) PL
- muchołówka szara (Muscicapa striata) PL
- muchołówka żałobna (Ficedula hypoleuca) PL
- nagórnik (zwyczajny) (Monticola saxatilis) PL
- pleszka (zwyczajna) (Phoenicurus phoenicurus) PL
- podróżniczek (Luscinia svecica) PL
- pokląskwa (Saxicola rubetra) PL
- rudzik (Erithacus rubecula) PL
- słowik rdzawy (Luscinia megarhynchos) PL
- słowik syberyjski (Larvivora sibilans) PL
- słowik szary (Luscinia luscinia) PL
- białorzytka arabska (Oenanthe monacha)
- białorzytka srokata (Oenanthe lugens)
- białorzytka zmienna (Oenanthe picata)
- białorzytka żałobna (Oenanthe leucura)
- drozdówka jasna (Cercotrichas leucophrys)
- gardłówka białobroda (Anthipes monileger)
- gardłówka rdzawobrewa (Anthipes solitaris)
- kląskawka kanaryjska (Saxicola dacotiae)
- kusochwostka górska (Brachypteryx montana)
- modraczek złotawy (Tarsiger chrysaeus)
- modrak (Monticola solitarius)
- muchołówka aksamitna (Ficedula hodgsoni)
- muchołówka białobrewa (Ficedula hyperythra)
- muchołówka białogardła (Muscicapa muttui)
- muchołówka błotna (Muscicapa aquatica)
- muchołówka brunatna (Muscicapa dauurica)
- muchołówka granatowa (Ficedula superciliaris)
- muchołówka nadwodna (Muscicapa cassini)
- muchołówka rdzawa (Muscicapa ferruginea)
- muchołówka srokata (Ficedula westermanni)
- muchołówka syberyjska (Ficedula mugimaki)
- muchołówka tarczowa (Ficedula strophiata)
- muchołówka trójbarwna (Ficedula tricolor)
- muchołówka złotobrewa (Ficedula narcissina)
- muchołówka żółtorzytna (Ficedula zanthopygia)
- nagórnik brązowoskrzydły (Monticola rupestris)
- nagórnik kasztanowobrzuchy (Monticola rufiventris)
- nagórnik wschodni (Monticola gularis)
- niltawa ognista (Niltava vivida)
- niltawa wielka (Niltava grandis)
- opocznik (Saxicoloides fulicatus)
- palmodrozd plamisty (Cichladusa guttata)
- pleszarka (Luscinia phaenicuroides)
- pleszka białogłowa (Chaimarrornis leucocephalus)
- pleszka modra (Adelura frontalis)
- pleszka śniada (Rhyacornis fuliginosa)
- pluszanka białosterna (Myiomela leucura)
- rudorzytka (Oenanthe moesta)
- słowiczek ognistogardły (Calliope pectardens)
- słowiczek rubinowy (Calliope calliope)
- słowik modry (Larvivora cyane)
- smolarek brunatny (Myrmecocichla aethiops)
- smolarek epoletowy (Myrmecocichla nigra)
- smolarek górski (Myrmecocichla monticola)
- smolarek łuskowany (Myrmecocichla formicivora)
- sroczek białorzytny (Kittacincla malabarica)
- sroczek białoskrzydły (Copsychus albospecularis)
- szareczka blada (Emarginata tractrac)
- widłogon białoczuby (Enicurus leschenaulti)
- widłogon łuskowany (Enicurus ruficapillus)
- widłogon mały (Enicurus scouleri)
- widłogon maskowy (Enicurus schistaceus)
- widłogon plamisty (Enicurus maculatus)
- złotokos białobrewy (Cossypha heuglini)
- złotokos duży (Cossypha albicapillus)
- złotokos rdzawobrzuchy (Cossypha semirufa)
- złotokos rdzaworzytny (Cossypha dichroa)
- złotokos rudogłowy (Cossypha natalensis)
- złotokosik białogardły (Dessonornis humeralis)
- złotokosik ogrodowy (Dessonornis caffer)
Inne gatunki
- pleszka szarawa (Adelura coeruleocephala)
- pleszka ałtajska (Adelura erythronota)
- pleszka białogardła (Adelura schisticeps)
- mucharka płowa (Agricola infuscatus)
- mucharka blada (Agricola pallidus)
- szydlak rdzawołbisty (Alethe castanea)
- szydlak białosterny (Alethe diademata)
- kusochwostka białobrewa (Brachypteryx cruralis)
- kusochwostka brązowa (Brachypteryx goodfellowi)
- kusochwostka rudobrzucha (Brachypteryx hyperythra)
- kusochwostka mała (Brachypteryx leucophris)
- kusochwostka chińska (Brachypteryx sinensis)
- mucharka kroplista (Bradornis boehmi)
- mucharka kongijska (Bradornis comitatus)
- mucharka ponura (Bradornis fuliginosus)
- mucharka białobrzucha (Bradornis mariquensis)
- mucharka szara (Bradornis microrhynchus)
- mucharka ciemna (Bradornis ussheri)
- słowiczek czarnogardły (Calliope obscura)
- słowiczek białosterny (Calliope pectoralis)
- słowiczek wąsaty (Calliope tschebaiewi)
- zulusek (Campicoloides bifasciatus)
- drozdówka rdzawa (Cercotrichas galactotes)
- drozdówka sawannowa (Cercotrichas hartlaubi)
- drozdówka pustynna (Cercotrichas paena)
- drozdówka czarna (Cercotrichas podobe)
- mrówkołówka białogardła (Chamaetylas choloensis)
- mrówkołówka białopierśna (Chamaetylas fuelleborni)
- mrówkołówka białobrewa (Chamaetylas poliocephala)
- mrówkołówka rdzawogardła (Chamaetylas poliophrys)
- palmodrozd tarczowy (Cichladusa arquata)
- palmodrozd żółtogardły (Cichladusa ruficauda)
- modroczółka (Cinclidium frontale)
- sroczek czarnosterny (Copsychus mindanensis)
- sroczek zmienny (Copsychus saularis)
- sroczek seszelski (Copsychus sechellarum)
- złotokos niebieskoskrzydły (Cossypha cyanocampter)
- złotokos białogłowy (Cossypha heinrichi)
- złotokos siwogłowy (Cossypha niveicapilla)
- złotynka białobrzucha (Cossyphicula roberti)
- tajgówka mandżurska (Cyanoptila cumatilis)
- tajgówka japońska (Cyanoptila cyanomelana)
- dżunglówka rdzawogardła (Cyornis banyumas)
- dżunglówka brązowa (Cyornis brunneatus)
- dżunglówka wielkodzioba (Cyornis caerulatus)
- dżunglówka brązowosterna (Cyornis colonus)
- dżunglówka białosterna (Cyornis concretus)
- dżunglówka chińska (Cyornis glaucicomans)
- dżunglówka indochińska (Cyornis hainanus)
- dżunglówka luzońska (Cyornis herioti)
- dżunglówka modrobrewa (Cyornis hoevelli)
- dżunglówka hiacyntowa (Cyornis hyacinthinus)
- dżunglówka białogardła (Cyornis kalaoensis)
- dżunglówka płowogardła (Cyornis lemprieri)
- dżunglówka himalajska (Cyornis magnirostris)
- dżunglówka borneańska (Cyornis montanus)
- dżunglówka nikobarska (Cyornis nicobaricus)
- dżunglówka okularowa (Cyornis ocularis)
- dżunglówka płowopierśna (Cyornis olivaceus)
- dżunglówka rdzawopierśna (Cyornis omissus)
- dżunglówka turkusowa (Cyornis pallidipes)
- dżunglówka uboga (Cyornis pelingensis)
- dżunglówka blada (Cyornis poliogenys)
- dżunglówka modrogłowa (Cyornis rubeculoides)
- dżunglówka samotna (Cyornis ruckii)
- dżunglówka rdzawosterna (Cyornis ruficauda)
- dżunglówka rdzawopióra (Cyornis ruficrissa)
- dżunglówka ognistobrzucha (Cyornis rufigastra)
- dżunglówka szarawa (Cyornis sanfordi)
- dżunglówka malajska (Cyornis sumatrensis)
- dżunglówka wspaniała (Cyornis superbus)
- dżunglówka trójbarwna (Cyornis tickelliae)
- dżunglówka mała (Cyornis turcosus)
- dżunglówka szaropierśna (Cyornis umbratilis)
- dżunglówka lazurowa (Cyornis unicolor)
- dżunglówka tajlandzka (Cyornis whitei)
- złotokosik oliwkowy (Dessonornis anomalus)
- złotokosik górski (Dessonornis archeri)
- szareczka popielata (Emarginata schlegelii)
- szareczka sierpopióra (Emarginata sinuata)
- mucharka srebrna (Empidornis semipartitus)
- widłogon czarnogrzbiety (Enicurus immaculatus)
- widłogon szary (Enicurus velatus)
- modrówka brązowa (Eumyias additus)
- modrówka turkusowa (Eumyias albicaudatus)
- modrówka indygowa (Eumyias indigo)
- modrówka floreska (Eumyias oscillans)
- modrówka lazurowa (Eumyias panayensis)
- modrówka cejlońska (Eumyias sordidus)
- modrówka myszata (Eumyias stresemanni)
- modrówka seledynowa (Eumyias thalassinus)
- muchołówka rdzawogardła (Ficedula albicilla)
- muchołówka białopióra (Ficedula basilanica)
- muchołówka rdzawobrewa (Ficedula bonthaina)
- muchołówka ciemnogłowa (Ficedula buruensis)
- muchołówka płowa (Ficedula crypta)
- muchołówka luzońska (Ficedula disposita)
- muchołówka białoskrzydła (Ficedula dumetoria)
- muchołówka zielonawa (Ficedula elisae)
- muchołówka rdzawobrzucha (Ficedula erithacus)
- muchołówka brązowa (Ficedula harterti)
- muchołówka diademowa (Ficedula henrici)
- muchołówka filipińska (Ficedula luzoniensis)
- muchołówka czarnogłowa (Ficedula nigrorufa)
- muchołówka palawańska (Ficedula platenae)
- muchołówka tanimbarska (Ficedula riedeli)
- muchołówka rudosterna (Ficedula ruficauda)
- muchołówka białobrzucha (Ficedula rufigula)
- muchołówka szafirowa (Ficedula sapphira)
- muchołówka półobrożna (Ficedula semitorquata)
- muchołówka atlasowa (Ficedula speculigera)
- muchołówka kaszmirska (Ficedula subrubra)
- muchołówka obrożna (Ficedula timorensis)
- mucharka popielata (Fraseria caerulescens)
- mucharka białobrewa (Fraseria cinerascens)
- mucharka szarogardła (Fraseria griseigularis)
- mucharka brązowogrzbieta (Fraseria lendu)
- mucharka łuskowana (Fraseria ocreata)
- mucharka oliwkowa (Fraseria olivascens)
- mucharka sina (Fraseria plumbea)
- mucharka plantacjowa (Fraseria tessmanni)
- kusokos (Heinrichia calligyna)
- kusochwostka rdzawoskrzydła (Heteroxenicus stellatus)
- komorówka (Humblotia flavirostris)
- iranka (Irania gutturalis)
- sroczek czarny (Kittacincla cebuensis)
- sroczek białobrewy (Kittacincla luzoniensis)
- sroczek filipiński (Kittacincla nigra)
- słowik rudzikowy (Larvivora akahige)
- słowik himalajski (Larvivora brunnea)
- słowik czarnolicy (Larvivora komadori)
- słowik rdzawogłowy (Larvivora ruficeps)
- mucharka liberyjska (Melaenornis annamarulae)
- mucharka żółtooka (Melaenornis ardesiacus)
- mucharka angolska (Melaenornis brunneus)
- mucharka brunatna (Melaenornis chocolatinus)
- mucharka czarna (Melaenornis edolioides)
- mucharka białooka (Melaenornis fischeri)
- mucharka lśniąca (Melaenornis pammelaina)
- nagórnik plamkowany (Monticola angolensis)
- nagórnik krótkopalcowy (Monticola brevipes)
- nagórnik białoskrzydły (Monticola cinclorhyncha)
- nagórnik modroszyi (Monticola explorator)
- nagórnik nadbrzeżny (Monticola imerina)
- nagórnik mały (Monticola rufocinereus)
- nagórnik czarnogrzbiety (Monticola semirufus)
- nagórnik leśny (Monticola sharpei)
- muchołówka myszata (Muscicapa adusta)
- muchołówka malutka (Muscicapa epulata)
- muchołówka uboga (Muscicapa gambagae)
- muchołówka kreskowana (Muscicapa griseisticta)
- muchołówka okopcona (Muscicapa randi)
- muchołówka wyspowa (Muscicapa segregata)
- muchołówka żółtonoga (Muscicapa sethsmithi)
- muchołówka śniada (Muscicapa sibirica)
- pluszanka sundajska (Myiomela diana)
- gwizdokos cejloński (Myophonus blighi)
- gwizdokos fioletowy (Myophonus caeruleus)
- gwizdokos błękitny (Myophonus glaucinus)
- gwizdokos malabarski (Myophonus horsfieldii)
- gwizdokos wyspowy (Myophonus insularis)
- gwizdokos lśniący (Myophonus melanurus)
- gwizdokos malajski (Myophonus robinsoni)
- smolarek białołbisty (Myrmecocichla arnotti)
- smolarek białorzytny (Myrmecocichla tholloni)
- mucharka namibijska (Namibornis herero)
- niltawa czarnogardła (Niltava davidi)
- niltawa mała (Niltava macgrigoriae)
- niltawa czarnolica (Niltava sumatrana)
- niltawa rudobrzucha (Niltava sundara)
- białorzytka białoczelna (Oenanthe albifrons)
- białorzytka czarnogłowa (Oenanthe albonigra)
- białorzytka czarnoucha (Oenanthe bottae)
- złotorzytka perska (Oenanthe chrysopygia)
- białorzytka cypryjska (Oenanthe cypriaca)
- białorzytka uboga (Oenanthe dubia)
- białorzytka rdzawosterna (Oenanthe familiaris)
- białorzytka białogrzbieta (Oenanthe finschii)
- białorzytka piargowa (Oenanthe fusca)
- białorzytka brunatna (Oenanthe heuglinii)
- białorzytka saharyjska (Oenanthe leucopyga)
- białorzytka etiopska (Oenanthe lugubris)
- białorzytka smolista (Oenanthe melaena)
- białorzytka maskowa (Oenanthe melanoleuca)
- białorzytka czarnosterna (Oenanthe melanura)
- białorzytka szarogrzbieta (Oenanthe phillipsi)
- białorzytka obrożna (Oenanthe pileata)
- białorzytka jednobarwna (Oenanthe scotocerca)
- złotorzytka rdzawosterna (Oenanthe xanthoprymna)
- złotynka górska (Oreocossypha isabellae)
- pleszka rdzawogardła (Phoenicurus alaschanicus)
- pleszka chińska (Phoenicurus auroreus)
- pleszka kaukaska (Phoenicurus erythrogastrus)
- pleszka szarogrzbieta (Phoenicurus hodgsoni)
- pleszka algierska (Phoenicurus moussieri)
- wrzośnik (Pinarochroa sordida)
- granitowiec (Pinarornis plumosus)
- złotynka czarnogardła (Pogonocichla stellata)
- pleszka nadwodna (Rhyacornis bicolor)
- kląskawka czarna (Saxicola caprata)
- kląskawka szara (Saxicola ferreus)
- kląskawka białobrzucha (Saxicola gutturalis)
- kląskawka mongolska (Saxicola insignis)
- kląskawka czarno-biała (Saxicola jerdoni)
- kląskawka białosterna (Saxicola leucurus)
- kląskawka białobrewa (Saxicola macrorhynchus)
- kląskawka syberyjska (Saxicola maurus)
- kląskawka (zwyczajna) (Saxicola rubicola)
- kląskawka białogardła (Saxicola tectes)
- koloratka białobrzucha (Sheppardia aequatorialis)
- koloratka tanzańska (Sheppardia aurantiithorax)
- koloratka rdzawa (Sheppardia bocagei)
- koloratka leśna (Sheppardia cyornithopsis)
- koloratka białogardła (Sheppardia gabela)
- koloratka modrolica (Sheppardia gunningi)
- koloratka oliwkowa (Sheppardia lowei)
- koloratka górska (Sheppardia montana)
- koloratka białobrewa (Sheppardia polioptera)
- koloratka płowa (Sheppardia sharpei)
- runniczek białobrzuchy (Sholicola albiventris)
- runniczek stalowy (Sholicola ashambuensis)
- runniczek rdzawoboczny (Sholicola major)
- mucharka żałobna (Sigelus silens)
- afrorudzik (Stiphrornis erythrothorax)
- złotynka obrożna (Swynnertonia swynnertoni)
- modraczek rdzawobrzuchy (Tarsiger hyperythrus)
- modraczek białobrewy (Tarsiger indicus)
- modraczek obrożny (Tarsiger johnstoniae)
- modraczek himalajski (Tarsiger rufilatus)
- smolarek rdzawobrzuchy (Thamnolaea cinnamomeiventris)
- sroczek rdzawosterny (Trichixos pyrropygus)
- drozdówek brodaty (Tychaedon barbata)
- drozdówek śniady (Tychaedon coryphoeus)
- drozdówek leśny (Tychaedon leucosticta)
- drozdówek białosterny (Tychaedon quadrivirgata)
- drozdówek brunatny (Tychaedon signata)
- dżunglareczka białogardła (Vauriella albigularis)
- dżunglareczka okularowa (Vauriella goodfellowi)
- dżunglareczka mała (Vauriella gularis)
- dżunglareczka białobrewa (Vauriella insignis)
- złotokosik srokaty (Xenocopsychus ansorgei)
Kalendarz przyrody
Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | Przylatuje do Polski białorzytka | |||||||||||
◂ | ● | ▸ | Trwa okres lęgowy białorzytki. | |||||||||
◂ | ● | ▸ | Białorzytki odlatują do Afryki na zimowiska. | |||||||||
◂ | ▸ | Z zimowisk w Afryce powraca do kraju na lęgi kląskawka. | ||||||||||
◂ | ● | Trwa pierwszy okres lęgowy u kląskawki. | ||||||||||
◂ | ▸ | Kląskawka odlatuje na południe. | ||||||||||
● | ▸ | Do kraju przylatują kopciuszki z zimowisk. | ||||||||||
◂ | ● | ● | ▸ | Trwa okres lęgowy u kopciuszków. | ||||||||
◂ | ● | ● | Kopciuszki odlatują z kraju na zimowiska. | |||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | W Polsce można obserwować muchołówkę białoszyją. | ||||||
● | Samica muchołówki białoszyjeje składa jaja. | |||||||||||
● | Muchołówka mała przylatuje do Polski z zimowiska. | |||||||||||
● | okres lęgowy muchołówki małej. | |||||||||||
◂ | ▸ | Muchołówka mała odlatuje na zimę. | ||||||||||
◂ | ● | ● | ● | ● | ● | ● | W Polsce można obserwować muchołówkę szarą. | |||||
◂ | ● | ● | ● | ● | ● | ● | W Polsce można obserwować muchołówkę żałobną. | |||||
◂ | ▸ | Muchołówka żałobna składa jaja. | ||||||||||
● | ● | ● | ● | ● | Okres występowania w Polsce nagórnika. | |||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ▸ | Okres występowania w Polsce pleszki. | |||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | Okres występowania w Polsce podróżniczka. | ||||||
◂ | ▸ | Do kraju przylatuje pokląskwa. | ||||||||||
◂ | ▸ | Okres składania jaj przez pokląskwę. | ||||||||||
● | Pokląskwa odlatuje do Afryki. | |||||||||||
● | ▸ | Rudziki przylatują do kraju. | ||||||||||
◂ | ● | Trwa pierwszy okres lęgowy rudzika | ||||||||||
● | ▸ | Trwa drugi okres lęgowy rudzika | ||||||||||
● | ● | Rudziki odlatują na zimowiska. | ||||||||||
◂ | ● | ● | ● | ● | ● | Okres występowania w Polsce słowika rdzawego. | ||||||
● | Przylatuje do Polski słowik szary. | |||||||||||
● | Okres rozrodu słowika szarego. | |||||||||||
● | Słowik szary odlatuje do Afryki. |
Oznaczenia
Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.
Występowanie w Polsce
Liczebność
Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).
Status
Powiązane quizy
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
- Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek — Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/
© medianauka.pl, 2014-01-07, RODZ-191
Data aktualizacji artykułu: 2021-09-25