Mysz domowa
Mysz domowa (Mus musculus) to mały gryzoń z rodziny myszowatych. Futerko szare z żółtym odcieniem, od spodu zaś jest dużo jaśniejsze. Mysz ma długie wąsy. Jej pyszczek jest zaostrzony. Uszy są dość duże, zaokrąglone na końcach. Ogon prawie nieowłosiony, znajdują się na nim pierścieniowate łuski. Mysz domowa charakterystycznie pachnie. Zapach ten to zapach moczu, którym samce znaczą teren. Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego.
Występowanie i środowisko PL
Tereny występowania myszy to pierwotnie stepy północnej Afryki, południowo-wschodniej Europy i Azji. Dziś również występuje na tych obszarach w środowisku naturalnym. Od czasu rozwoju rolnictwa towarzyszy człowiekowi w jego miejscu zamieszkania na całym świecie. Dostosowuje się do bardzo różnych środowisk. Potrafi rozmnażać się nawet w chłodniach. Nie występuje zbyt licznie w lasach oraz na pustyniach i wysoko w górach.
To bardzo liczny gatunek. W Polsce prawdopodobnie mysz domowa pojawiła się już w epoce brązu.
Tryb życia i zachowanie
Nie gromadzi zapasów na zimę. Jest aktywna przez cały rok. Umie pływać, ale unika wody. Potrafi się świetnie wspinać nawet po pionowych, gładkich ścianach. Aktywna głównie w nocy. Żyje w koloniach, gdzie jest ustalona hierarchia. To bardzo ruchliwe zwierzę. Bardzo dobrze skacze. Jest bardzo płochliwa.
W stanie dzikim zamieszkuje szczeliny skalne, kopie nory do 20-30 cm pod ziemią. Gniazdo zaopatrzone jest w 2-3 chodniki o długości do 60 cm. Gniazda są dwojakiego rodzaju - do odpoczynku i wychowywania młodych.
Zimowanie odbywa się na polu, ale częściej w budynkach. Pierwsza fala pojawiania się myszy w ludzkich budowlach przypada na koniec żniw. Druga fala pojawia się po pierwszych przymrozkach. Gdy pojawią się silne mrozy nastaje fala - trzecia. Część osobników nie opuszcza w ogóle zabudowań.
Myszy żyją w grupach, w których zarysowuje się hierarchia samców. Walczą o swoje terytoria.
Morfologia i anatomia
Dorosły osobnik osiąga długość ciała do 10 cm, drugie tyle przypada na ogon. Masa ciała wynosi od 6 do 41 g.
Pożywienie
Mysz zjada w środowisku naturalnym nasiona traw, poza tym jest wszystkożerna i do tego żarłoczna. Nie gromadzi zapasów na zimę. Może żywić się tylko jednym rodzajem pokarmu.
Rozmnażanie
Buduje gniazda. Ciąża trwa 20-21 dni. Samica rodzi 4-9 młodych. W roku wyprowadza nawet do 10 miotów. Okres rozrodczy trwa od marca do października. Młode dojrzewają płciowo po 2-3 miesiącach. Noworodki są nagie i ślepe. Samica karmi je mlekiem przez 25 dni. Młode dojrzałość płciową uzyskują po 6-7 tygodniach.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Przenosi wiele groźnych chorób i jest szkodnikiem. Jest także wykorzystywana w laboratoriach jako zwierzę doświadczalne, szczególnie jej albinotyczna odmiana. Jest typowym gatunkiem synantropijnym. Podlega ustawowemu zwalczaniu.
Ciekawostki
Mysz domową zaobserwowano nawet na stacjach badawczych na Antarktydzie.
Niegdyś w Polsce koty można było spotkać jedynie na dworach bogatych ludzi. Powszechnie do tępienia myszy i szczurów hodowano gronostaje.
Synonimy
W literaturze można spotkać następujące synonimy dla określenia nazwy tego gatunku:
- Mus abbotti Waterhouse, 1837
- Mus domesticus Rutty, 1772
Pytania
Jak się pozbyć myszy domowej?
Sprawdzają się stare metody. Jeżeli w domu pojawią się myszy, warto kupić odpowiednie pułapki na myszy, najlepiej zatrzaskowe. Także obecność kota w domu odstrasza te gryzonie. Stosuje się także trutki - preparaty chemiczne do zwalczania gryzoni. Deratyzacja może być też zlecona specjalizującej się w tym firmie.
Co je mysz domowa?
W zasadzie wszystko. W jej diecie powinny przeważać nasiona. Zjada także dżdżownice, gąsienice, pajęczaki, chrząszcze, inne owady, owoce, warzywa, wszystko, co zjada człowiek. Mysz może zniszczyć także ubrania, książki, papier, skórę. Zanieczyszcza zapasy żywności moczem i odchodami.
Ile żyje mysz domowa?
Myszy średnio żyją zaledwie 3 miesiące, maksymalnie 1,5 roku. Tylko w niewoli myszy dożywają 4 lat życia.
Hodowla – informacje dla hodowców
| Parametry i informacje | Opis |
|---|---|
| Informacje ogólne o gatunku | Mysz laboratoryjna to łatwe zwierzę w hodowli. |
| Rodzaj klatki i wyposażenie | Myszy trzymamy w terrarium lub w klatce o rozstawie prętów 0,5 cm. Rozmiary klatki: 50×30×30 cm dla trzech osobników. Wyposażenie niezbędne to kryjówki, domki, tunele, drabinki, hamaki, kołowrotek. |
| Inne warunki chowu | Dwa lub trzy razy w tygodniu podajemy piasek do kąpieli. Myszy podnosimy, chwytając je za skórę na karku i przenosimy w rękach. |
| Rozmnażanie | Jak odróżnić samca od samicy? Samiec ma widoczne jądra, a odległość między ujściem cewki moczowej od odbytu jest mniejsza niż u samicy. Samiczka ma widocznych 5 par sutków. Młode oddzielamy po 4 tygodniach od narodzin. Samica może mieć nawet 10 miotów w roku, trzeba więc uważać na rozród. Zdarza się kanibalizm. Samica zjada łożysko i martwe młode. |
| Ograniczenia prawne | Czytaj więcej. (UWAGA! Zawsze sprawdź samodzielnie aktualność przepisów w zakresie hodowli zwierząt. Serwis nie ponosi odpowiedzialności za działania użytkowników w tym zakresie.) |
Kalendarz przyrody
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
| ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Trwa okres rozrodczy myszy domowej |
Pokrewne gatunki ssaków
Powiązane quizy
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
- Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
- pod red. Kazimierza Kowalskiego – Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
- Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
- Włodzimierz Serafiński, Ewa Wielgus-Serafińska – Ssaki zwierzęta świata, ISBN 83-01-05877-3, PWN 1988
- Alfred Brehm – Życie zwierząt. Ssaki, PWN 1963
- Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
© medianauka.pl, 2013-01-01, GAT-234
Data aktualizacji artykułu: 2022-04-24