Nartnikowate, nartniki

Nartnikowate, nartniki (Gerridae) to rodzina owadów, która liczy dziś około 500 gatunków. W Polsce żyje 11 gatunków z tej rodziny owadów. Wszystkie nasze nartniki zaliczamy do jednego rodzaju Gerris (nartnik). Poszczególne gatunki bardzo trudno rozpoznać amatorowi. Do nartników podobne są plesicowate (Veliidae) oraz poślizgowate (Hydrometridae).

Mają wydłużone ciało. Pierwsza para odnóży jest krótka i ma charakter chwytny, pozostałe odnóża są bardzo długie, zakończone mikroskopijnymi włoskami z rowkami zatrzymującymi powietrze. Dzięki nim poruszają się po powierzchni wody ruchem ślizgowym. Ubarwienie ciała jest ciemne od strony grzbietowej i jasne od strony brzusznej. Głowa jest niewielka, oczy owalne. Czułki są krótkie. Dla nartników charakterystyczny jest polimorfizm skrzydłowy. Zależy on od cech gatunkowych i środowiskowych. Skrzydła są w pełni wykształcone, skrócone do połowy długości owada, bywają skrzydła jeszcze bardziej skrócone lub zupełnie zredukowane.

Występowanie i środowisko

Owady te zamieszkują różne zbiorniki wodne całego kraju włącznie z zatokami Bałtyku. Niektóre nartniki żyją także w środowisku morskim. Są także pośród nich gatunki żyjące w tropikach, które całe swoje życie spędzają na otwartym morzu lub oceanie.

Tryb życia i zachowanie

Są bardzo płochliwe. Samo podejście do brzegu powoduje ich ucieczkę daleko od brzegu. Gdy jednak pozostaniemy nad nim nieruchomo, owady szybko wracają. Można je wówczas obserwować.

Morfologia i anatomia

Brak danych.

Rozmnażanie

Okres rozrodu rozpoczyna się w kwietniu. Samce mają zwyczaj bębnienia o powierzchnię wody w celu zwabienia samic. Po zapłodnieniu samice składają jaja na roślinach wodnych. Wylęg larw, będących miniaturami osobników dorosłych, odbywa się po 4 tygodniach. W ciągu roku w Polsce mogą występować maksymalnie 2 pokolenia.

Pożywienie

To drapieżniki. Ich ofiarami są owady, które wpadają do wody. Polują też na larwy i poczwarki owadów, które żyją w wodzie oraz rozwielitki. Zimowanie odbywa się na lądzie. Dorosłe owady chowają się pośród suchej roślinności i wpadają w odrętwienie zimowe.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Ciekawostki

Nartnik potrafi ukąsić przy schwytaniu w rękę.

Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:

nartnik (Gerris lacustris) PL

Inne gatunki

sunik (Gerris paludum) PL
Halobates micans PL

Jak szybko latają owady?

Owady są jedynymi bezkręgowcami, które potrafią latać. Rozpiętość prędkości i różnych gatunków jest znaczna i może być zaskakująco duża.