Wizon amerykański
© Michael Robbins – stock.adobe.com
Wizon amerykański, norka amerykańska, norka kanadyjska (Neovison vison) to ssak z rodziny łasicowatych, bardzo podobny do norki europejskiej. Jest od niej większy i ma ciemniejsze futro. Ma smukłą budowę ciała, krótkie kończyny. Futro brązowe, ciemniejsze na ogonie i łapach, jaśniejsze na stronie brzusznej. Ze względu na cenne futro norka ta jest hodowana na całym świecie, także w Polsce. W dziko występujących populacjach przeważa kolor ciemnokasztanowy. Są też osobniki czarne i brązowe. Na podbródku i piersi występują białe plamy, które u każdego osobnika mają inny układ i kształt. Norka jest mylona z wydrą i tchórzem.
Występowanie i środowisko PL
W Polsce pojawia się zdziczała forma norki amerykańskiej hodowlanej. Gatunek ten pojawił się u nas niedawno. Jest gatunkiem inwazyjnym, który dziś jest obecny na terenie całego już kraju. W naturze występuje prawie w całej Ameryce Północnej. Zwierzę to jest związane z wodnym środowiskiem. Występuje zwykle w pobliżu wodnych zbiorników.
Tryb życia i zachowanie
Wizon amerykański jest aktywny o zmierzchu i w nocy. Bardzo dobrze pływa i nurkuje. Pod wodą może przebywać nawet 1 minutę. Poluje zarówno w wodzie jak i na lądzie. Norka amerykańska nie jest płochliwa wobec człowieka i można ją nierzadko obserwować w dzień.
Morfologia i anatomia
Samce są prawie dwa razy większe od samic. Samce dorastają do 45 cm, a samice do 38 cm długości ciała. Ciężar norki amerykańskiej wynosi 600 g - 1,5 kg w przypadku samców i od 400 g do 800 g w przypadku samic.
Pożywienie
Wizon poluje na drobne gryzonie, ptaki, ryby, raki, ślimaki, owady. Podkrada jaja, a także zjada w niewielkim stopniu pokarm roślinny.
Rozmnażanie
Gody odbywają się wiosną, głównie w marcu. Zwierzęta gonią się i wielokrotnie kopulują. Kopulacja może trwać kilka godzin. Ciąża trwa 42-46 dni. Samica w kwietniu rodzi 3-10 młodych. Oczy młodych otwierają się po miesiącu. Dopiero wówczas małe norki zaczynają jeść mięso. Matka jednak przez kolejny miesiąc karmi jeszcze młode mlekiem.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. To gatunek łowny przez cały rok.
Ciekawostki
Futro z norki amerykańskiej należy do najcenniejszych w branży.
Dawna nazwa wizona amerykańskiego to norka amerykańska.
Podgatunki
Wyróżniamy następujące podgatunki:
- Neovison v. aestuarina, Ginnell, 1916
- Neovison v. aniakensis, Burns, 1964
- Neovison v. energumenos, (Bangs, 1896)
- Neovison v. evagor, Hall, 1932
- Neovison v. evergladensis, Hamilton, 1948
- Neovison v. ingens, (Osgood, 1900)
- Neovison v. lacustris, (Preble, 1902)
- Neovison v. letifera, Hollister, 1913
- Neovison v. lowii, Anderson, 1945
- Neovison v. lutensis, (Bangs, 1898)
- Neovison v. melampeplus, (Elliot, 1904)
- Neovison v. mink, Peale & Palisot de Beauvois, 1796
- Neovison v. nesolestes, (Heller, 1909)
- Neovison v. vison, Schreber, 1777
- Neovison v. vulgivaga, (Bangs, 1895)
Synonimy
W literaturze można spotkać następujące synonimy dla określenia nazwy tego gatunku:
- Mustela vison Schreber, 1777
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | Trwa ruja u wizona amerykańskiego. | |||||||||||
● | Rodzą się młode wizona amerykańskiego (norki amerykańskiej). |
Pokrewne gatunki ssaków
- borsuk europejski (Meles meles)
- łasica pospolita (Mustela nivalis)
- gronostaj europejski (Mustela erminea)
- kuna domowa (Martes foina)
- kuna leśna (Martes martes)
- rosomak tundrowy (Gulo gulo)
- tchórz zwyczajny (Mustela putorius)
- ratel miodożerny (Mellivora capensis)
- kałan morski (Enhydra lutris)
- arirania amazońska (Pteronura brasiliensis)
- norka europejska (Mustela lutreola)
Rekord szybkości w rozprzestrzenianiu się
Na obce gatunki należy uważać. Niewiele trzeba, aby sprowadzony do parku, ogrodu, stawu obcy gatunek wydostał się z hodowli i skolonizował ogromne obszary.
Powiązane quizy
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
- pod red. Kazimierza Kowalskiego – Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
- Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
- Alfred Brehm – Życie zwierząt. Ssaki, PWN 1963
- Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
© medianauka.pl, 2013-01-11, GAT-293
Data aktualizacji artykułu: 2022-05-01