Obuwik pospolity

Obuwik pospolity (Cypripedium calceolus) to wieloletnia roślina kłączowa z rodziny storczykowatych - nasz najpiękniejszy krajowy storczyk. To typowy kwiat pułapkowy - owad szukający wyjścia pozostawia pyłek.

Występowanie i środowisko PL

Obuwik pospolity rośnie w Europie i w Azji. U nas spotykany rzadko na pojezierzach, w Małopolsce, na Roztoczu i Wyżynie Lubelskiej. Rośnie w lasach liściastych oraz w zaroślach. Preferuje stanowiska suche, półcieniste lub cieniste, glebę o odczynie zasadowym.

Tryb życia i zachowanie

Kwitnie w okresie od maja do czerwca.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 20-50 cm.

Łodyga jest wzniesiona.

Liście są szerokoeliptyczne, orzęsione, zaostrzone, pofałdowane wzdłużnie, w liczbie od 2 do 5. Obejmują łodygę kwiatową. Są długie na 6-17 cm.

Kwiaty są duże, pachnące, o długości od 3 do 4 cm, pięciokrotne. Warżka ma duże rozmiary, żółty kolor z czerwonym nakrapianiem w środku, rozdęta (przypomina bucik), bez ostrogi. Nie wytwarza nektaru, stanowi pułapkę dla owadów. Reszta płatków brązowa.

Owoc to beczułkowata torebka.

Korzenie liczne. Kłącze jest czołgające się, podziemne.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. To gatunek zagrożony wymarciem. W Polsce ma kategorię VU. Obuwik pospolity znajduje się pod ścisłą ochroną w Polsce.

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: bylina.
Stanowisko: półcień, cień.
Środowsko: leśne.
Strefy mrozoodporności: 3-9. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: geofit.
Częstośc występowania gatunku: rzadki (10-100 stanowisk).
Dynamika rozprzestrzeniania się gatunku: gatunek ustepujący (traci stanowiska).
Diploidalna liczba chromosomów: 2n=20.
Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
Ochrona: Gatunek objęty ochroną ścisłą.
Gatunek wymagający ochrony czynnej.
Dodatkowe obostrzenia, w tym zakaz transportu, handlu, wymiany.
Gatunek, którego nie dotyczy odstępstwo,
o którym mowa w § 8 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Środowiska
z dnia 9 października 2014 r. (Dz.U. 2014 poz. 1409). Więcej w artykule: Rośliny chronione w Polsce.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
				●	●							Kwitnie obuwik pospolity.

Pokrewne gatunki roślin

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Beata Grabowska, Tomasz Kubala – Encyklopedia bylin t. I i II, ISBN 978-83-7506-845-0, Zysk i S-ka 2011
Pod redakcją Alicji i Jerzego Szweykowskich – Słownik botaniczny, ISBN 83-214-1305-6, Wiedza Powszechna 2003
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński, Bogumił Pawłowski – Rośliny Polskie, ISBN 83-01-0587-2, PWN 1986