Oman wielki

Okaz z Arboretum w Wojsławicach. © Krzysztof Trawiński - medianauka.pl

Oman wielki, oman czerwonkowy (Inula helenium L.) to lecznicza i przyprawowa bylina zimotrwała z rodziny astrowatych (złożonych), o silnej budowie, owłosiona.

Występowanie i środowisko PL

Występuje w południowo-wschodniej części Europy, w Azji, introdukowany w Ameryce Północnej. Rośnie w zaroślach, na skrajach lasów. U nas występuje jako forma zdziczała na niżu oraz w niższych partiach gór. Wymaga żyznej gleby oraz słonecznego stanowiska.

Tryb życia i zachowanie

Kwitnie w okresie od sierpnia do września.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 200 cm.

Kłącza są grube, bulwiaste.

Łodyga jest wzniesiona, w górnej części rozgałęziona i wełnista.

Liście dolne odziomkowe i łodygowe są duże, mają 15-80 cm długości, ogonkowe, eliptyczne lub jajowate, brzegiem ząbkowane,m gładkie z wierzchu, owłosione filcowato od spodu. Liście odchodzące od łodygi w środkowej części mają sercowatojajowaty kształt. Liście u szczytu łodygi są niewielkie, siedzące.

Kwiaty są zebrane w koszyczki o średnicy do 8 cm. Koszyczki są pojedyncze lub w 2-3 wiechach. Okrywa koszyczka ma do 4 cm szerokości, żółta.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Zbiory i zastosowanie

Okres zbioru trwa od marca do października.

Surowcem zielarskim jest przede wszystkim kłącze (roślin co najmniej dwuletnich), a także liście i kwiaty. Roślina zawiera olejki eteryczne i gorycze. Kłącze zawiera inulinę (naturalny środek słodzący polecany dla cukrzyków), jest silnie aromatyczne.

Oman wielki działa pobudzająco i na czynność nerek oraz na układ trawienny. Ma także właściwości antyseptyczne i wykrztuśne.

Krótko zagotowane w winie liście łagodzą objawy rwy kulszowej.

Pielęgnacja

W uprawie oman wymaga silnego nawożenia oraz dość dużo miejsca.

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: bylina.
Stanowisko: nasłonecznione.
Środowsko: łąkowe.
Użytek: zioła, roślina lecznicza.
Strefy mrozoodporności: 5-10. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: hemikryptofit.
Kategoria przybysza: kenofit, roślina uprawiana.
Częstośc występowania gatunku: rzadki (10-100 stanowisk).
Diploidalna liczba chromosomów: 2n=20.
Status popularności rośliny: gatunek znany, znajduje się pośród 1000 najbardziej popularnych i znanych wśród Polaków roślin.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
							●	●				Kwitnie oman wielki.

Pokrewne gatunki roślin

oman niemiecki (Inula germanica)

Zioła
Zobacz atlas ziół, roślin leczniczych i przyprawowych.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Beata Grabowska, Tomasz Kubala – Encyklopedia bylin t. I i II, ISBN 978-83-7506-845-0, Zysk i S-ka 2011