Opór elektryczny
Opór elektryczny, rezystancja jest to wielkość fizyczna, która charakteryzuje opór, jaki stawia przewodnik przepływowi prądu elektrycznemu.
Opór elektryczny pojawia się w prawie Ohma jako stosunek napięcia przyłożonego pomiędzy końce przewodnika do natężenia prądu, jaki płynie przez ten przewodnik.
Jednostką oporu elektrycznego jest 1 om, oznaczany grecką literą omega Ω.
[R] = 1 Ω = 1 V/A.
Poniższe zdjęcie przedstawia przykład opornika, stosowanego w układach elektronicznych.
© Roman Ivaschenko - adobe.stock.com
Symbol opornika
W schematach obwodów prądu stosuje się następujące oznaczenia dla oporu elektrycznego (opornika).
Rezystor, opornik - spotyka się dwa różne oznaczenia. | |
Potencjometr - opornik z trzema końcówkami, z których ta oznaczona strzałką oznacza suwak, za pomocą którego regulujemy podział rezystancji. |
Opór właściwy
Opór właściwy ρ danego materiału jest to wielkość charakterystyczna dla danego materiału, zależna od temperatury:
gdzie:
- ρt - opór właściwy substancji w temperaturze t,
- ρ0 - opór właściwy substancji w temperaturze 0°C,
- α - temperaturowy współczynnik oporu równy 1/273°C,
- Δt - przyrost temperatury.
Jednostką oporu właściwego jest 1 Ωm.
Tablice
Oto wybrane wartości oporu właściwego substancji w temperaturze 273K (0°C).
Ośrodek | opór właściwy (10-8 Ωm) |
---|---|
Wolfram | 4,82 |
srebro | 1,467 |
miedź | 1,534 |
glin | 2,41 |
złoto | 2,05 |
żelazo | 8,57 |
aluminium | 2,7 |
Biorąc pod uwagę powyższe wartości i cenę surowców, najczęściej do produkcji przewodów używa się miedzi i aluminium.
Zależność między oporem a oporem właściwym dla przewodnika o przekroju S i o długości l jest następująca:
gdzie:
- ρ - opór właściwy przewodnika,
- l - długość przewodnika,
- S - pole przekroju poprzecznego przewodnika.
Przewodnictwo właściwe
Przewodnictwo właściwe lub przewodność właściwa lub konduktywność σ jest to wielkość fizyczna zdefiniowana jako odwrotność oporu elektrycznego właściwego substancji:
Im większa wartość przewodnictwa właściwego, tym lepszym przewodnikiem jest dana substancja.
Tablice przewodnictwa właściwego
Oto wybrane wartości przewodnictwa właściwego substancji w temperaturze 273K (0°C).
Ośrodek | Przewodność właściwa przewodników(106(Ωm)-1) |
---|---|
Wolfram | 18,5 |
srebro | 61,9 |
miedź | 58,47 |
glin | 36,87 |
złoto | 44,78 |
żelazo | 10,7 |
cyna | 8,26 |
ołów | 4,74 |
platyna | 9,43 |
rtęć | 1,04 |
stal | 2-15 |
stop lutowniczy | 6,76 |
mosiądz | 16,5 |
Przewodność właściwa niemetali [(Ωm)-1] w temperaturze 37°C | |
powietrze | 2,5·10-14 |
wosk | 5·10-14 |
diament | 10-13 |
papier | 10-10 |
marmur | 10-8 |
woda czysta chemicznie | 5,5·10-6 |
grafit | 10-5 |
woda z rzek | 0,005 |
grunt | 0,005-1 |
tkanka tłuszczowa | 0,2 |
mięśnie | 0,74 |
krzem | 2,5 |
© medianauka.pl, 2021-06-16, A-4075