Orlik pospolity

Orlik pospolity (Aquilegia vulgaris) to trująca roślina wieloletnia z rodziny jaskrowatych, jedyny krajowy przedstawiciel rodzaju Aquilegia. Jest czasem uprawiany jako roślina ozdobna, także na kwiaty cięte, dziczejąca.

Oto wybrane odmiany:

'Blue Barlow' - odmiana o pełnych, ciemnoniebieskich kwiatach.
'Blue Star' - odmiana o niebiesko-białych kwiatach.
'Clematiflora' - odmiana wielobarwna, o kwiatach pozbawionych ostróg.
'Nora Barlow' - odmiana o pełnych, biało-czerwonych kwiatach.
'Woodside Gold' - niska odmiana o różowo-niebieskich kwiatach i żółtych liściach.

Występowanie i środowisko PL

Orlik pospolity występuje w Europie i w zachodniej części Azji. W Polsce rośnie na terenie całego kraju, ale jest rzadko spotykany. Rośnie w lasach, na ich skrajach, w zaroślach. Wymaga gleby próchniczej, wilgotnej i półcienia lub umiarkowanego słońca. Jest odporna na mróz.

Tryb życia i zachowanie

Kwitnie w okresie od maja do lipca.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 30-80 cm.

Liście są dwukrotnie 3-listkowe, a listki są karbowane, trójwrębne lub trójklapowe, od spodu owłosione.

Kwiaty są niebieskofioletowe, w odmianach także różowe, białe, a nawet wielobarwne, osadzone na długich szypułkach, mają charakterystyczną, hakowatą ostrogę o długości do 22 mm. Pręciki są zwykle odrobinę dłuższe od okwiatu lub równej długości.

Ochrona i zagrożenia

Gatunek ten znajduje się pod ochroną ścisłą.

Ciekawostki

Orlik pospolity z łatwością krzyżuje się nawet z innymi gatunkami.

Roślina ta zawiera kwas cyjanowodorowy, przez co jest silnie trująca.

Pytania

Jak uzyskać nowe odmiany orlika?

Wystarczy zebrać nasiona i w przyszłości wysiewać jedynie te, które dają najbardziej oryginalne kwiaty. Można także tę roślinę rozmnażać przez podział.

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: bylina.
Stanowisko: nasłonecznione, półcień.
Środowsko: leśne.
Użytek: rośliny ogrodowe.
Strefy mrozoodporności: 3-10. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: hemikryptofit.
Kategoria przybysza: kenofit, roślina uprawiana.
Częstośc występowania gatunku: dość częsty (więcej niż 100 stanowisk).
Diploidalna liczba chromosomów: 2n=14.
Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
Ochrona: Gatunek objęty ochroną częściową. Więcej w artykule: Rośliny chronione w Polsce.
Jadalność: Gatunek trujący.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
				●	●	●						Kwitnie orlik pospolity.

Pokrewne gatunki roślin

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004