Orzechówka (zwyczajna)
Orzechówka (Nucifraga caryocatactes) to ptak krukowaty o dużej głowie, bardzo silnym dziobie, krótkim ogonie. Upierzenie jest brązowe w jasne plamki na prawie całym ciele. Czarne są tylko skrzydła, ogon i czapeczka na głowie. Pióra pod ogonem są białe. Białe są też zakończenia sterówek. Brak dymorfizmu płciowego.
Występowanie i środowisko PL
Ptak ten występuje w Europie i Azji. W Polsce jest obecny na północnym-wschodzie i na obszarach górskich, a także wyspowo w centralnej Polsce. Gdy występują naloty osobników syberyjskich orzechówki długodziobej, ptak ten pojawia się na terenie całego kraju. Zamieszkuje lasy świerkowe, sosnowe, jodłowe i mieszane.
Tryb życia i zachowanie
Prowadzi osiadły tryb życia. Gdy ma miejsce nieurodzaj nasion drzew iglastych, ptaki migrują za pokarmem za zachód. Poza okresem lęgowym orzechówki łączą się w stada. Najczęściej można orzechówkę zaobserwować jesienią tam, gdzie występują skupiska leszczyny. Orzechówka odzywa się twardym, skrzeczącym głosem. Potrafi też cicho śpiewać świergotem.
Pożywienie
Ptak ten zjada głównie nasiona drzew iglastych, a także orzechy laskowe. Te ostatnie, jak również nasiona limby, magazynuje w ziemi i dziuplach. W okresie wiosny i lata zjada także bezkręgowce. Zimą ptaki te korzystają ze swoich zapasów.
Rozmnażanie
Orzechówka wyprowadza jeden lęg w roku. Gniazduje wysoko na drzewach iglastych. Samica pod koniec marca lub w pierwszej połowie kwietnia składa (2) 3-4 (5) jaj. Jaja wysiaduje samiec i samica (co jest wyjątkowe w świecie krukowatych). Samiec pomaga też samicy w ogrzewaniu piskląt i ich karmieniu. Inkubacja trwa 18-19 dni. Zdolność do lotu młode uzyskują po 24-25 dniach. Po 2-4 miesiącach młode orzechówki stają się samodzielne.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. W Polsce gatunek ten podlega ścisłej ochronie.
Ciekawostki
Ptak ten przyczynia się do rozprzestrzeniania limby w ekosystemie górskim. Nasiona tego drzewa orzechówka gromadzi w różnych kryjówkach. Jeden ptak może zebrać nawet 100 000 nasion limby na zimę. Część z nich nie odnajduje i dzięki temu nasiona mogą kiełkować.
Podgatunki
Wyróżniamy następujące podgatunki:
- Nucifraga c. caryocatactes - orzechówka (zwyczajna), (Linnaeus, 1758)
- Nucifraga c. multipunctata - orzechówka plamista, Gould, 1849
- Nucifraga c. hemispila - orzechówka brązowa, Vigors, 1831
Kalendarz przyrody
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
| ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Okres występowania w Polsce orzechówki zwyczajnej. |
| ◂ | ▸ | Okres składania jaj przez samicę orzechówki zwyczajnej. |
Pokrewne gatunki ptaków
Powiązane quizy
© medianauka.pl, 2015-06-20, GAT-855
Data aktualizacji artykułu: 2023-10-08