Orzesznica leszczynowa
Orzesznica leszczynowa, orzesznica (Muscardinus avellanarius) to mały gryzoń z rodziny popielicowatych. Ciało pokryte jest rudym futerkiem od strony grzbietowej, brzuszna część jest biała. Ma owłosiony ogon, ale w odróżnieniu od innych krajowych popielic nie ma kity. To jeden z najmniejszych gryzoni z popielicowatych na półkuli północnej. Charakterystyczny dla orzesznicy jest krótki i tępo zakończony pyszczek oraz czarne jak paciorki oczy.
Występowanie i środowisko PL
Orzesznica jest powszechna w Europie (poza północą), zamieszkuje też Azję Mniejszą. Zamieszkuje lasy i zarośla o bogatym podszyciu. Nie występuje na otwartych przestrzeniach. Pionowy zasięg występowania to 1300 m n.p.m. w Alpach. W Polsce nie jest często spotykana. Najczęściej występuje w południowej i południowo-wschodniej części kraju.
Tryb życia i zachowanie
To ssak aktywny w nocy. Zapada w długi sen zimowy (od października do marca lub początku kwietnia). Jest wyjątkowo płochliwy. Bardzo trudno go zaobserwować.
Prowadzi nadrzewny tryb życia. Buduje kuliste gniazda wśród gałęzi, zimą w dziuplach lub norach. Latem buduje gniazdo lęgowe nisko nad ziemią, drugie - do dziennego odpoczynku - buduje wysoko nad ziemią.
Przestraszona orzesznica nieruchomieje lub spada na ziemię, gdzie przyczajona sposobi się do ucieczki. Zaatakowana potrafi odrzucić ogon!
Gryzoń ten żyje samotnie. W pary łączy się tylko podczas godów.
Morfologia i anatomia
Gryzoń ten jest wielkości myszy domowej. Osiąga 12-17 cm długości ciała, z czego na ogon przypada 5-8 cm. Waży od 9 do 23 g.
Pożywienie
Wiosną zjada korę. Latem zjada jagody. Jesienią żywi się orzechami, żołędziami, nasionami, owocami. Czasem zjada pokarm pochodzenia zwierzęcego. Gromadzi w zimowym gnieździe zapasy na zimę.
Rozmnażanie
Wyprowadza zwykle dwa mioty w ciągu roku: w maju i połowie sierpnia. Samica rodzi po 3-7 młodych w miocie. Ciąża trwa 4 tygodnie. Po 17 dniach młode otwierają oczy. Dojrzałość płciową uzyskują po 10-12 miesiącach.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. W Polsce jest objęta ochroną gatunkową. Latem zagrażają jej ptaki drapieżne, podczas hibernacji - dziki i lisy. Niebezpieczne są także zbyt mroźne zimy. Największe zagrożenie to działalność człowieka i związana z tym utrata naturalnych siedlisk.
Ciekawostki
Orzesznica jest to najmniejszy przedstawiciel popielicowatych w Polsce.
Orzesznica potrafi zwisać głową w dół, trzymając się tylko za pomocą tylnych łapek i asekurując się ogonem.
Pytania
Czy orzesznica zapada w sen zimowy?
Tak. Trwa on od października do połowy kwietnia.
Kalendarz przyrody
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
| ● | ● | ● | ▸ | ● | ● | ● | Trwa sen zimowy orzesznicy | |||||
| ▸ | ◂ | ▸ | Przychodzą na świat młode orzesznice | |||||||||
| ◂ | ● | ● | ● | ● | ● | Trwa okres aktywności życiowej orzesznicy. |
Pokrewne gatunki ssaków
- popielica szara (Glis glis)
- pędzlogon zwinny (Graphiurus murinus)
- koszatka leśna (Dryomys nitedula)
- żołędnica europejska (Eliomys quercinus)
Powiązane quizy
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
- Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
- pod red. Kazimierza Kowalskiego – Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
- Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
- Włodzimierz Serafiński, Ewa Wielgus-Serafińska – Ssaki zwierzęta świata, ISBN 83-01-05877-3, PWN 1988
- Alfred Brehm – Życie zwierząt. Ssaki, PWN 1963
- Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
© medianauka.pl, 2013-01-03, GAT-246
Data aktualizacji artykułu: 2022-04-26