Ostryż długi, kurkuma długa, szafran indyjski

Ostryż długi, kurkuma długa, ostryż indyjski, ostryż Zohary, ostryż barwierski, szafran indyjski (Curcuma longa) to gatunek wieloletniej rośliny z rodziny imbirowatych. Kłącza (sproszkowane) są używane jako barwnik do żywności, przypraw, a także dawniej do barwienia tkanin. To zamiennik szafranu i składnik curry. Jest nieco pikantny.

Występowanie i środowisko

Roślina ta pochodzi z Indii, ale jest uprawiana niemalże w całej tropikalnej Azji.

Tryb życia i zachowanie

Kwitnie w okresie od czerwca do sierpnia.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 100 cm.

Łodyga jest bardzo krótka.

Liście są duże, szerokie, lancetowate, wyłącznie odziomkowe, długoogonkowe, tworzą kępy. Blaszka osiąga długość około 50 cm.

Kwiaty są jasnożółte, grzbieciste, dość duże, zebrane w kłos. Przysadki białe z różowymi szczytami.

Kłącza są pomarańczowe.

Ochrona i zagrożenia DD

W Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych ze względu na brak danych nie określono statusu zagrożenia wymarciem dla tego gatunku.

Synonimy

W literaturze można spotkać następujące synonimy dla określenia nazwy tego gatunku:

Amomum curcuma Jacq.
Curcuma brog Valeton
Curcuma domestica Valeton
Curcuma ochrorhiza Valeton
Curcuma soloensis Valeton
Curcuma tinctoria Guibourt
Kua domestica Medik.
Stissera curcuma Giseke

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: bylina.
Stanowisko: półcień.
Użytek: zioła, roślina lecznicza.
Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
					●	●	●					Kwitnie szafran indyjski.
								●	●			Okres zbioru kłączy ostryżu długiego (szafranu indyjskiego).

Uprawa

Czynności i właściwości	Opis
Właściwości gleby	Podłoże przepuszczalne.
Stanowisko	Miejsce półcieniste, bardzo ciepłe i wilgotne.
Uprawa doniczkowa	Tak.
Zalecenia uprawy w doniczce	W naszym klimacie uprawa kurkumy wyłącznie w pojemnikach.
Rozmnażanie	Przez podział.
Choroby i szkodniki	Czerwce.

Zbiory i zastosowanie w zielarstwie

Zastosowanie	Opis
Zastosowanie ogólne	Roślina przyprawowa i lecznicza.
Zastosowanie terapeutyczne	stany zapalne przeziębienie, grypa choroby wątroby
Sposób działania, właściwości lecznicze	Działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczo, mająca dobroczynny wpływ na przemianę materii, pracę wątroby (środek żółciopędny).
Przyjmowana postać	proszek
Surowiec	Kłącze.
Przyprawa	Jako składnik curry, barwnik potraw (żółty). Zmielona bulwa to kurkuma.

Pokrewne gatunki roślin

ostryż cytwarowy, ostryż plamisty, cytwar, kurkuma plamista (Curcuma zedoaria)

Zioła
Zobacz atlas ziół, roślin leczniczych i przyprawowych.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
Lamberto Garcia del Cid – Znamienite liczby 0, 666 i inne osobliwości świata liczb, ISBN 978-84-473-7535-6, RBA 2012
Praca zbiorowa – 500 przypraw i ziół leczniczych, 978-83-7845-996-5, SBM 2015
Franz-Xaver Treml – Zioła z ogrodu i balkonu - 500 ziół przyprawowych i leczniczych, ISBN 978-83-7175-702-0, Delta